พระยอดขุนพล พระนางสะดุ้งกลับ กรุเขาพนมเพลิง จ.สุโขทัย | คมชัดลึก

 แต่ก็มีพระพิมพ์หนึ่งของเมืองนี้ ที่ได้รับการยกย่องให้เป็นอันดับหนึ่งแห่งจักรพรรดิพระเนื้อชินสนิมแดง คือ พระร่วงหลังรางปืน

 พระเครื่องกรุต่างๆ ของเมืองนี้ มีทั้งศิลปะ ลพบุรี สุโขทัย อู่ทอง และ อยุธยา ปะปนกัน และที่น่าสังเกต คือ พระเมืองนี้มักจะขุดพบจากกรุบนเนินเขา เป็นส่วนมาก ที่ผ่านมา เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๗ นับว่าใหญ่ยิ่งเป็นประวัติการณ์ เมื่อกรุ "เขาพนมเพลิง” ถูกค้นพบโดยไม่เป็นทางการ พบพระเครื่องมากกว่าทุกๆ กรุในเมืองนี้ทั้งหมด

 เรื่องเล่าขานที่มาของ เขาพนมเพลิง ปรากฏในพงศาวดารเหนือ ตอนที่เกี่ยวกับการสร้างเมืองสวรรคโลก (ศรีสัชนาลัย) โดยกำหนดให้เขาพนมเพลิงอยู่กลางเมือง และได้สร้างวัดไว้บนเขาพนมเพลิง อันเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ สำหรับประกอบพิธีบูชาไฟ

 ในพงศาวดารเหนือ กล่าวถึง ฤๅษี สัชนาลัย สั่งสอน บาธรรมราช ว่า “สูเจ้าจงเอาพนมเพลิง เข้าไว้ในเมือง เป็นที่สร้างพรตบูชากูณฑ์ ผู้เฒ่าจะสั่งสอน จงทำตามคำ”

 พงศาวดารดังกล่าวนี้ หมายถึง เคยมีการใช้ เขาพนมเพลิง เป็นแหล่งประกอบพิธีบำเพ็ญพรต แล้วจุดอัคคีบูชาเทวะผู้เป็นเจ้า โดยกำหนดให้เขาพนมเพลิงตั้งอยู่กลางเมืองศรีสัชนาลัย เป็นชัยภูมิในการสร้างเมืองให้โดดเด่น  นั่นคือ เป็นการสร้างเมืองศรีสัชนาลัยที่โอบล้อมภูเขานี้ไว้ใจกลางเมือง เพื่อให้เป็นชัยภูมิอันเหมาะสมยิ่ง ในการประกอบพิธีดังกล่าว

 พระกรุ เขาพนมเพลิง มีพิมพ์ พระร่วงนั่ง อยู่มากมายหลายสิบพิมพ์ พุทธศิลป์ปางประทับนั่งหลายลักษณะ

 องค์แรก เป็นพระเนื้อชินเงิน รูปทรงห้าเหลี่ยม ชื่อพระ “พิมพ์ยอดขุนพล” จัดเป็นพระยอดขุนพลแบบครบสูตร ๔ ประการ คือ ประการที่ ๑. องค์พระนั่งปางมารวิชัย ประการที่ ๒. องค์พระประทับนั่งอยู่ใน ซุ้มเรือนแก้ว ลักษณะของซุ้มเรือนแก้ว คล้ายแบบเสมา ซุ้มเหนือจากพระศอขึ้นไป มีลวดลายกระหนกเป็นเส้นรัศมี ขีดตรงเล็กๆ ประดับอยู่ในกรอบซุ้ม ใต้ซุ้มลายกระหนกมีเสาซุ้มรองรับทั้งสองข้าง ลงมาถึงฐานชั้นแรก

 ประการที่ ๓. พระเกศสวมมงกุฎ ลักษณะทรงเทริดขนนก ดูเป็นชั้นแนวนอน ๒ ชั้น และด้านบนพระมงกุฎลักษณะคล้ายปิ่น เป็นแนวตั้งอีก ๓ ปีก พระพิมพ์นี้มีส่วนน้อยที่บางท่านเรียกขนานนามเป็นชื่อ พระพิจิตรสามเกศ อาจทำให้สำคัญผิดว่า พระพิมพ์นี้เป็นพระของ จ.พิจิตร

 และ ประการที่ ๔. องค์พระประทับนั่งอยู่บนฐานบัวเล็บช้าง จำนวน ๕ ดอก แต่พระพิมพ์นี้มีลักษณะแตกต่างจากพิมพ์ปกติ ตรงฐานที่มีถึง ๓ ชั้น ลักษณะบัวแบบ ๒ ชั้น

 ชั้นบนสุด และชั้นที่ ๒ ทั้งคู่เป็นลายดอกบัวเล็บช้าง ๕ ดอก ชั้นที่ ๓ ล่างสุดเป็นฐานตรงที่มีลวดลายประดับอยู่ในฐาน พระพักตร์ ลักษณะไม่คมลึก แต่ก็สวยงาม พระเนตรขวาจะยาวกว่าพระเนตรซ้าย ไม่มีพระขนง (คิ้ว) พระนาสิกเรียว เล็ก ยาวมากลงมาจนแทบไม่เห็นพระโอษฐ์

 เนื้อหาองค์พระ เนื้อชินเงิน คราบปรอทขาว พร้อมคราบดินขี้กรุบางๆ ขนาดองค์พระ กว้างประมาณ ๑.๘ ซม. สูง ๔.๒ ซม.

 พระองค์ที่ ๒ ของ กรุเขาพนมเพลิง เป็นพระเนื้อชินเงิน ชื่อ พระนางพญาพนมเพลิง บัว ๒ ชั้น เป็นพระที่น่าจะสร้างเป็นพระพิมพ์คู่กันไว้ ลักษณะการสร้างคล้ายคลึงกัน เพราะมีเนื้อหา และความสูงเท่ากัน

 ลักษณะของฐานพระแบบ ๓ ชั้น เหมือนกันทุกประการ ต่างกันตรงที่ออกแบบในลักษณะรูปทรงสามเหลี่ยม ตัดซุ้มเรือนแก้ว ของแบบยอดขุนพล ที่ครอบองค์พระอยู่ออกไป พิมพ์พระ ไม่ใช่ปางมารวิชัย แต่เป็นปางที่องค์พระประทับนั่งพระบาทขวาทับพระบาทซ้าย พระหัตถ์ซ้ายวางอยู่บนพระเพลา (ตัก) พระหัตถ์ขวาทอดพระกร (แขน) ออกด้านนอก โดยวางอยู่บนพระชานุ (เข่า) ของพระบาทขวา

 พระพิมพ์นี้วงการพระเรียกว่า พิมพ์นางแขนอ่อน พระเศียรสวมมงกุฎ ไม่ใช่ทรงเทริดขนนก ลักษณะแบบเป็น ๓ ชั้นตามแนวนอน เรียงซ้อนกัน พระเนตรโตชัดเจน พระเนตรซ้ายจะใหญ่กว่าพระเนตรขวา พระนาสิกนูนสูงพองาม พระโอษฐ์กว้าง และใหญ่ แบบ ๒ ชั้น แลดูเหมือนกำลังเผยพระโอษฐ์ยิ้ม

 พระศอยาว และตั้งตรง เนื้อชินเงิน มีคราบปรอทขาว แวววับสวยงาม ขนาดองค์พระ กว้างประมาณ ๒.๐ ซม. สูง ๓.๘ ซม.

 พระองค์ที่ ๓ เป็นพระพิมพ์ที่มีความอ่อนช้อยงดงามมาก สร้างด้วยเนื้อชินเงิน ชื่อพระ “พิมพ์นางสะดุ้งกลับ”

 พุทธลักษณะ องค์พระประทับนั่งแบบพิมพ์ นางพนมเพลิง บัวสองชั้น เหมือนแบบ พิมพ์นางแขนอ่อน ทุกประการ แต่พระองค์นี้เป็น พิมพ์พิเศษที่ไม่ธรรมดา เป็นพิมพ์ที่กลับซ้ายเป็นขวาทุกอย่าง วงการพระเรียกกันว่า “พิมพ์สะดุ้งกลับ”

 พิมพ์พระออกแบบลักษณะตัดชิด แบบลอยองค์ ไม่มีฐานรองรับ พระเศียรมีมวยผม แบบเม็ดพระศก มียอดพระเกศมาลายาวแหลมมาก มีพระกรรณทั้ง ๒ ข้างใหญ่ และยาวย้อยลงมาชัดเจนมาก

 เส้นสังฆาฏิ ๒ เส้นกลับข้าง จากขวามาซ้าย พระพักตร์มีพระขนง (คิ้ว) ยาว ๒ ข้างเชื่อมต่อกัน พระเนตรทั้งคู่โต และคมชัดเจน พระนาสิกใหญ่ พระโอษฐ์กว้าง เป็นพระเนื้อชินเงิน ผิวดำจัด มีสนิมขุมทั่วองค์พระ ขนาดองค์พระ กว้างประมาณ ๒.๒ ซม. สูง ๓.๕ ซม.

 พุทธคุณ พระกรุเขาพนมเพลิง ทั้ง ๓ องค์นี้ เป็นพระเครื่องที่เพียบพร้อมครบเครื่องทุกด้าน โดยเน้นหนักทางด้านแคล้วคลาดปลอดภัย พร้อมป้องกันสรรพภัยต่างๆ ได้ดียิ่ง

 สนนราคาเช่าหา พระชุดนี้จัดอยู่ในชุดพระเนื้อชินทั่วไป เช่าหากันไม่แพงนัก สภาพปานกลาง หลักพันต้นถึงพันกลางๆ  หากมีสภาพสวยคมชัด สมบูรณ์ด้วยคราบปรอทขาว ราคาจะทวีขึ้น ประมาณพันปลายถึงหมื่นกลางขึ้นไป จึงเหมาะสำหรับนักสะสม ที่ชอบพระเนื้อชิน ที่มีอายุเก่าพอประมาณ แต่ราคาไม่แพงนัก ไว้เช่าหาเพื่อศึกษาเนื้อพระ และ...ผลพลอยได้ในด้านพุทธคุณ...ยามใช้บูชาติดตัว

"ชาติ วิศิษฏ์สรอรรถ"