ศิลปะพระเชียงแสนบอกถึงความอุดมสมบูรณ์ | คมชัดลึก

 

 

                  วงการพระเครื่องล้านนา ในทุกวันนี้เป็นที่น่ายินดีว่ามีคนรุ่นใหม่จำนวนไม่น้อยที่หันมาให้ความสนใจพระเครื่องเมืองเหนือกันมากขึ้น รู้จักวิธีการอนุรักษ์พระกรุพระเก่าที่คนรุ่นพ่อแม่ปู่ย่าตายายได้ครอบครองมาก่อน ด้วยความรักและหวงแหนกันอย่างจริงจัง จนบางคนมีความรู้ความชำนาญในการพิจารณาพระกรุพระเก่าได้อย่างแตกฉาน สามารถตัดสินได้ว่า พระองค์ไหนแท้พระองค์ไหนปลอม หรือเป็นพระที่สร้างล้อพิมพ์ของพระเกจิอาจารย์ยุคหลัง...สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็น "ข้อดี" ในการสะสมพระเครื่องของคนรุ่นนี้ ที่จะมีการสืบทอดให้คนรุ่นต่อไปได้อย่างถูกต้องตรงตามความเป็นจริง

 

                  กฤษฎา ตระกูลชื่นวิรัตน์ หรือ "ซุย แม่จัน" นับเป็นคนรุ่นใหม่อีกคนหนึ่งที่มีความรู้ความชำนาญในการพิจารณาพระกรุพระเก่าแดนล้านนาได้อย่างเฉียบขาดและแม่นยำ จนเป็นที่ยอมรับนับถือของวงการพระเครื่องเมืองเหนือในทุกวันนี้

 

                  "ซุย แม่จัน" เป็นชาว อ.แม่จัน จ.เชียงราย โดยกำเนิด เรียนหนังสือชั้นมัธยมที่โรงเรียนสามัคคีวิทยาคม จ.เชียงราย จากนั้นไปศึกษาต่อจนจบปริญญาตรีที่มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย กทม.ปัจจุบันประกอบธุรกิจส่วนตัว โดยเป็นตัวแทนจำหน่ายเครื่องใช้ไฟฟ้าและเครื่องยนต์การเกษตรหลายยี่ห้อ

 

                  "ผมเริ่มสนใจพระเครื่องมาตั้งแต่สมัยเรียนชั้นมัธยมปลาย เมื่อประมาณปี ๒๕๓๖ มีกิจกรรมคาบว่าง อาจารย์ที่สอนท่านชอบสะสมพระเครื่อง จึงให้จัดกลุ่มกันมาเรียน ท่านได้สอนการดู พระกรุลำพูน ทั้งจุดตำหนิ พิมพ์ทรง และเนื้อหามวลสาร พร้อมกับบอกเล่าถึงประวัติพระเกจิอาจารย์ต่างๆ ทำให้ผมเกิดความสนใจศรัทธาขึ้นมา หลังจากนั้นก็เริ่มศึกษาด้วยตัวเองไปเรื่อยๆ ช่วงเรียนมหาวิทยาลัยที่กรุงเทพฯ ก็ได้ไปเดินตามสนามพระท่าพระจันทร์ ห้างพันธุ์ทิพย์ งามวงศ์วาน หรืองานประกวดพระใน กทม.บ้าง หลังจากเรียนจบมหาวิทยาลัย ปี ๒๕๔๐ ก็กลับมาทำธุรกิจที่เชียงราย ได้รู้จักกับอาจารย์สงัด กาศสนุก ผู้ชำนาญพระเชียงแสนมาก ท่านได้เมตตาสอนให้ผมเรียนรู้ พระเชียงแสน จนผมดูพระเป็น พร้อมกับเริ่มเก็บสะสมพระเครื่องอย่างจริงจัง ทั้งพระเชียงแสนและพระเกจิอาจารย์ยอดนิยมทั่วประเทศ...นับตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา" ซุย แม่จัน กล่าวถึงเรื่องราวที่ผ่านมา

 

                  ซุย แม่จัน กล่าวต่อไปว่า "ผมชอบพระกรุล้านนาแทบทุกกรุ ประเภทพระยอดขุนพล ศิลปะเชียงแสน ทั้งเนื้อดินและเนื้อชินตะกั่วสนิมแดง โดยเฉพาะ พระเชียงแสน สนิมแดง จะชอบมากเป็นพิเศษ เพราะศิลปะสกุลช่างของพระกรุตระกูลเชียงแสนบ่งบอกถึงความอุดมสมบูรณ์ และความร่มเย็นของบ้านเมืองในยุคนั้น อีกทั้งยังมีความสวยงาม อ่อนช้อยในพิมพ์ทรงอย่างลงตัว และที่พิเศษ คือ พระกรุนี้มีเนื้อสนิมแดง ไขขาว คราบดินกรุ และยังมีการลงรักปิดทองลงชาดไว้ด้วย นอกจากมีความสวยงามแล้วยังทำให้การพิจารณาได้ง่ายขึ้นด้วย แท้เก๊ฟันธงได้เลย"

 

                  พระเชียงแสนสนิมแดง ถือว่าเป็นพระเครื่องที่มีราคาย่อมเยากว่าพระสนิมแดงของภาคอื่นๆ อีกหลายกรุ แต่พระเชียงแสนมีหลากหลายพิมพ์ให้เลือกสะสมได้ตามอัธยาศัย ช่องว่างของราคาห่างกันพอสมควร ตั้งแต่หลักพันจนถึงหลักแสน อีกทั้งยังสามารถเก็บเป็นคอลเลกชั่น หรือเปิดเป็นพิพิธภัณฑ์ได้เลย ในปัจจุบันมีนักสะสมพระเครื่องรังใหญ่ๆ บางท่านทยอยเก็บพระเชียงแสนเข้ารังตลอดเวลา ทำให้พระบางพิมพ์ที่หายากๆ ราคาขยับสูงขึ้นมาก ส่วนพิมพ์นิยม เช่น สมาธิเล็ก ยังพอมีให้พบเห็น ถ้าเจอองค์สวยๆ ขอแนะนำให้เก็บเอาไว้บ้าง เพราะนี่คือ พระพิมพ์อันดับ ๑ ของพระกรุเชียงแสน ยอดนิยมตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน

 

                  "อนาคตของพระกรุและพระเกจิอาจารย์ จะเป็นอย่างไร...ผมมีความเห็นว่า พระกรุมีจำนวนน้อย ถ้าเทียบกับพระเกจิอาจารย์ และนับวันจะหาของแท้และสมบูรณ์ได้ยากขึ้นเรื่อยๆ ใครมีต่างก็หวงแหน ไม่ยอมปล่อยออกมาเลย ในกรณีพระสวยๆ และสมบูรณ์มากๆ ที่ตัวผมเองได้สะสมไว้บางองค์ ก็ยังไม่กล้าเปิดราคา ถึงแม้ว่า ณ ชั่วโมงนี้จะเปิดราคาให้แพงเป็นเท่าตัวก็มีคนซื้อ ถ้าเราปล่อยออกไปแล้วจะหาองค์ใหม่มาแทนคงไม่มีโอกาส เพราะไม่รู้จะพบเห็นได้ที่ไหน...เมื่อไหร่...และไม่รู้ว่าจะทำใจซื้อได้ไหม ในราคาที่สูงกว่าเก่าหลายเท่าตัว...ส่วนพระเกจิอาจารย์นั้น อนาคตยังไปได้เรื่อยๆ เพราะมีพระหมุนเวียนเยอะ หลากรุ่นหลายราคา ให้เลือกสะสมได้ตามความพอใจ การพิจารณาเก๊แท้ก็ทำได้ง่ายกว่าพระกรุ ที่ต้องใช้เวลาศึกษามาก ต้องเห็นของแท้บ่อยๆ และยังต้องใช้เวลาเพื่อให้เกิดความชำนาญ ด้วยเหตุนี้จึงทำให้คนรุ่นใหม่หันมานิยมสะสมพระเครื่องของพระเกจิอาจารย์กันมากกว่า และทวีจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ" ซุย แม่จัน กล่าว

 

 

 

 

                  "สำหรับ พระกรุ ผมมีหลักในการดูโดยพิจารณาจากพิมพ์มาก่อนเป็นอันดับแรก ถ้าพิมพ์ไม่ถูกต้อง ร้อยทั้งร้อยเนื้อจะไม่ใช่ของแท้ ถ้าไปดูแค่เนื้อพระ หากไปเจอพระที่เขาเอาเนื้อเก่ามาแกะขึ้นใหม่ หรือพระที่เอาตะกั่วสนิมแดงของพระแท้แต่ชำรุดมาปั๊มใหม่จะทำให้ดูผิดพลาดได้...สำหรับ พระเนื้อดิน ตระกูลเชียงแสน ต้องมีความคมลึก รายละเอียดติดชัด การหดตัวของดิน ราดิน และที่สำคัญคือการปาดแต่งขอบพิมพ์ การปาดด้านหลังขององค์พระต้องดู ของแท้ บ่อยๆ จะทำให้จดจำได้แม่นขึ้น ส่วนพระเนื้อชินตะกั่วสนิมแดง ต้องดูสนิมแดงและสนิมไขให้ออก รวมถึงการตัดขอบพิมพ์พระ ด้านหลังพระ ข้อสำคัญในการพิจารณาพระแต่ละองค์ จะต้องดูองค์พระรอบด้านทั้ง ๓๖๐ องศา ดูด้านหน้าหลังข้าง กลับหัว บางองค์ดูด้านหน้าตรงอาจจะไม่เห็นจุดสำคัญขององค์พระ แต่ถ้ากลับด้านลงจะเห็นชัดเจน...ตรงนี้จึงต้องพยายามค้นหาจุดสังเกตด้วยตัวเองให้พบ จดจำให้ขึ้นใจ แล้วหาพระองค์อื่นๆ มาเปรียบเทียบกันหลายๆ องค์ ในพระพิมพ์เดียวกัน ว่ามีจุดที่เหมือนกันและต่างกันหรือไม่อย่างไร" ซุย แม่จัน กล่าวในตอนหนึ่ง

 

                  ซุย แม่จัน กล่าวอีกว่า "สำหรับผู้เริ่มสนใจสะสมพระเครื่องใหม่ๆ ให้จำคำของคนรุ่นเก่าก่อนที่ท่านได้สอนไว้ว่า...อย่าไปเชื่อนิทานที่คนขายพระชอบเล่าให้ฟัง การเช่าพระต้องใช้ตาดู อย่าใช้หูฟังแต่เพียงอย่างเดียว และอย่าเข้าข้างตัวเอง และต้องอ่อนน้อมถ่อมตน ยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น...การศึกษาพระเครื่องที่ดีจะต้องมีพระองค์ตัวอย่างเอาไว้พิจารณาบ่อยๆ ต้องหัดเป็นคนชอบสังเกต ดูโน่นดูนี่ดูนั่นให้ครบถ้วน เพราะพระเลียนแบบฝีมือจะพัฒนาไปเรื่อยๆ ถ้ามี พระแท้ ไว้ดูเปรียบเทียบ ยังไงก็ไม่มีโดนของเก๊...ทุกวันนี้มีวิธีศึกษาพระเครื่องได้ง่ายขึ้นมาก เช่น เข้าไปดูในเว็บไซต์พระดีมีมาตรฐาน ถ้าเป็นพระกรุล้านนา ขอให้เข้าไปดู pralanna.com มีพระแท้สวยให้ดูหลากหลายพิมพ์ ได้ความรู้มาก ในการเช่าพระ หากเลือกได้ขอให้เอา พระแท้  และสวยเดิมๆ เอาไว้ก่อน วันข้างหน้าถ้านำไปขายต่อจะได้ราคาที่สูงกว่าพระด้อยความสวยงามหลายเท่าตัว"

 

                  ปัจจุบันวงการพระเครื่องมีความเป็นธุรกิจมากขึ้น มีเงินหมุนเวียนจำนวนมหาศาล บุคคลจากหลากหลายอาชีพให้ความสนใจมากขึ้นทุกวัน และยังกล้าเช่าพระในราคาสูง บางคนเข้ามายึดเป็นอาชีพหลักเลยก็มี ช่องทางการดูพระ พูดคุย ซื้อหา แลกเปลี่ยน หรือค้นคว้า ข้อมูลมีมากมายจากเว็บไซต์พระเครื่องต่างๆ ที่เกิดขึ้นมากมาย...โดยส่วนตัวผมรักและชอบที่จะสะสมพระเครื่องเอาไว้เป็นมรดกให้กับลูกหลาน...ในวงการนี้ผมได้พบเจอคนดีๆ หลายคน คบกันพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน ไม่ใช่แค่การเล่นพระอย่างเดียวเท่านั้น...ผมคิดว่า คนที่เล่นพระดี ซื่อสัตย์ และรับผิดชอบ จะยืนอยู่ในวงการนี้ได้อย่างมั่นคง ขณะเดียวกันคนที่เล่นพระไม่ดี เอาเปรียบผู้ซื้อ ขายพระเก๊ โดยไม่ยอมรับผิดชอบ ก็จะค่อยๆ หายไปจากวงการนี้ 

 

                  ทุกวันนี้ ซุย แม่จัน มีร้านอยู่ในเว็บ pralanna.comและเว็บ thaprachan.com โทร.๐๘-๖๖๕๖-๕๕๘๘ พร้อมที่จะให้คำปรึกษา "พระกรุล้านนา" ทุกกรุทุกพิมพ์แก่ท่านผู้อ่านด้วยความยินดีเสมอ

 

 

 

.........................

 

(ศิลปะพระเชียงแสนบอกถึงความอุดมสมบูรณ์ 'ซุย แม่จัน' ผู้ชำนาญพระกรุล้านนา : คอลัมน์เส้นทางนักพระเครื่อง : โดย...ตาล ตันหยง / น้อย ไอยรา)