'พระธรรมทูต' กับการศึกษาคณะสงฆ์ | คมชัดลึก

               ด้วยสายพระเนตรอันกว้างไกล เจ้าพระคุณสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก ทรงเป็นผู้ปลูกฝังและหยั่งรากเมล็ดพันธุ์ของพระธรรมทูตให้เติบใหญ่ทั่วทุกทวีป ทรงเป็นผู้ก่อตั้งองค์กรที่เรียกว่า "สำนักฝึกอบรมพระธรรมทูตไปต่างประเทศ" เป็นครั้งแรก เมื่อปี พ.ศ.2509

               เจ้าพระคุณสมเด็จฯ ทรงเสนอแนวพระดำริต่อคณะกรรมการอำนวยการฯ และผู้ที่เกี่ยวข้องให้มีการจัดการศึกษาระดับปริญญาโทขึ้นในวิทยาลัยสงฆ์ทั้งสองแห่ง คือ มหามกุฏราชวิทยาลัยในวัดบวรนิเวศวิหาร และมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัยในวัดมหาธาตุ โดยบรรจุหลักสูตรพระธรรมทูตไปต่างประเทศไว้เป็นส่วนหนึ่งของปริญญาโทดังกล่าวด้วย แต่ด้วยความไม่พร้อมในหลายๆ ด้าน โครงการนี้จึงหยุดชะงักลง จนกระทั่งในอีก 20 ปีต่อมา จึงได้รับการสานต่อ มหาวิทยาลัยสงฆ์ทั้งสองแห่งได้เปิดหลักสูตรปริญญาโทสำหรับพระสงฆ์ขึ้นเป็นครั้งแรก ในปี พ.ศ.2530

               สำหรับงานพระธรรมทูต อาจย้อนไปได้ถึงใน พ.ศ.2488 เจ้าพระคุณสมเด็จฯ ทรงร่วมก่อตั้งมหามกุฏราชวิทยาลัย มหาวิทยาลัยของพระพุทธศาสนาแห่งแรกในประเทศไทย โดย รศ.สุเชาวน์ พลอยชุม กล่าวถึงเรื่องนี้ว่า "พระองค์ท่านเป็นอาจารย์สอนในมหาวิทยาลัยรุ่นแรก เป็นกรรมการมหามกุฏราชวิทยาลัย น่าจะเป็นองค์แรกที่ผลักดันให้มหาวิทยาลัยสงฆ์จัดการศึกษาในระดับปริญญาโท แต่ก่อนนี้ยังไม่มีใครจะกล้าทำ สิ่งแรกที่พระองค์ทรงคิด คือ จัดการศึกษาที่เรียกว่า พระธรรมทูต ด้วยการส่งเสริมให้พระมีความรู้ความสามารถเผยแผ่พระพุทธศาสนาได้ทั้งในประเทศและต่างประเทศ"

               ต่อมาในปี พ.ศ.2509 ขณะทรงดำรงสมณศักดิ์ที่พระสาสนโสภณ ทรงเป็นประธานกรรมการอำนวยการฝึกอบรมพระธรรมทูตไปต่างประเทศ โดยความเห็นชอบของมหาเถรสมาคม ในความอุปถัมภ์ของรัฐบาล เป็นสถานฝึกอบรมวิชาการขั้นสูงสำหรับพระสงฆ์ที่จะออกไปปฏิบัติหน้าที่เป็นพระธรรมทูตเผยแผ่พระพุทธศาสนาในต่างประเทศ ไปประจำอยู่ในทวีปต่างๆ ทั่วโลก เช่น พระธรรมทูตสายอินเดีย-เนปาล พระธรรมทูตไทยในประเทศอินโดนีเซีย ออสเตรเลีย อังกฤษ และอเมริกา เป็นต้น ซึ่งในปัจจุบันมีสำนักฝึกอบรมพระธรรมทูตไปต่างประเทศโดยเฉพาะ โดยในแต่ละปีมีการฝึกอบรมพระภิกษุเพื่อเป็นพระธรรมทูตในต่างประเทศเป็นจำนวนมาก

.........................

('พระธรรมทูต' กับการศึกษาคณะสงฆ์ : คอลัมน์หัวใจไทย)