
การ์ตูนพุทธประวัติความพยายามของ'โอม รัชเวทย์'
การ์ตูนพุทธประวัติความพยายามให้เด็กเข้าถึงธรรม ของ 'โอม รัชเวทย์' เรื่องและภาพ ไตรเทพ ไกรงู
พุทธประวัติ คือ ประวัติของพระพุทธเจ้า, เรื่องราวต่างๆ ของพระพุทธเจ้า ตลอดถึงเรื่องราวต่างของบุคคลและสถานที่ที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธเจ้า นอกจากจะมีเนื้อหาที่ประวัติของพระพุทธเจ้าแล้ว ยังมีเนื้อหาที่เป็นประวัติพระสาวก ประวัติสถานที่ เหตุการณ์และประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนาหลังจากพระพุทธเจ้าปรินิพพานแล้วด้วย
เหตุการณ์ในพุทธประวัติ เป็นรวบรวมได้จากพระไตรปิฎกโดยเก็บเนื้อหาซึ่งกระจายอยู่ในพระวินัยบ้าง พระสูตรบ้าง มาจัดลำดับให้เป็นเรื่องราวติดต่อกันไปตามเหตุการณ์จริง นำเนื้อหาจากคัมภีร์อรรกถาเข้ามาเสริมบ้างเพื่อให้เกิดความสมบูรณ์ขึ้น
ในอดีตภาพเหตุการณ์ ในพุทธประวัติส่วนใหญ่จะเป็นจิตกรรมฝาผนังตามอุโบสถ ศาลา และวิหาร ส่วนใหญ่จะเป็นภาพบานเดียว มีคำบรรยาสั้นๆ ถ้าอยากรู้เนื้อหาที่มากว่านั้นต้องอ่านพระไตรปิฎก แม้ว่าจะขึ้นชื่อว่าเป็นหนังสือที่เป็นหัวใจของพระพุทธศาสนา แต่จะมีสักกี่คนที่เคยอ่านพุทธประวัติจากหนังสือพระไตรปิฎก
ด้วยความเจิญของเทคโนโลยีในยุคปัจจุบัน ทำให้การเข้าถึงเรื่องราวในพุทธประวัตินั้นเป็นเรื่องง่าย มีทั้งสื่อภาพยนตร์ ทั้งที่เป็นการ์ตูน และคนแสดงจริง นอกจากนี้ยังมีการเขียนออกมาในรูปหนังสือการ์ตูนธรรมะ ซึ่งมีอยู่หลายสำนักพิมพ์ แต่ที่โด่ดเด่นต้องยกให้ การ์ตูนธรรมะ "ชุด Box Set พุทธประวัติและอัครสาวก ฉบับการ์ตูนสี่สี" ผลงานของ "โอม รัชเวทย์" จาก สำนักพิมพ์อมรินทร์ธรรมะ ในเครือบริษัทอมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน)
โอม รัชเวทย์ เป็นทั้งศิลปิน นักเขียนการ์ตูน และนักวาดภาพประกอบ จบการศึกษาแผนกวิจิตรศิลป์ จากเพาะช่าง เป็นหนึ่งในทีมศิลปินผู้วาดภาพผลงานการ์ตูนฉบับพระราชนิพนธ์ พระมหาชนก และคุณทองแดง และในอดีตเคยเป็นผู้ออกแบบภาพยนตร์โฆษณาในโครงการตาวิเศษ รวมไปถึงผลงานภาพประกอบในแบบเรียนสำหรับชั้นประถมชุดมานี-มานะ
ผลงานการเขียนการ์ตูนของโอม รัชเวทย์ มักจะเป็นเรื่องราวในวรรณคดี นิทานพื้นบ้าน นิทานสำหรับเด็ก มีแง่คิด คติสอนใจแฝงซ่อนอยู่ในการ์ตูนเสมอ จนปัจจุบันนี้วางจำหน่ายครบชุด ๑๒ เล่มแล้ว และทุกเล่มก็ได้รับการต้อนรับอย่างกว้างขวาง จนต้องจัดพิมพ์ซ้ำหลายครั้ง เฉพาะการ์ตูนพุทธประวัติเล่มเดียวน่าจะพิมพ์ถึง ๑ ล้านเล่ม และน่าจะเป็นหนังสือที่สามารถอยู่บนแผงยาวนานที่สุดเล่มหนึ่ง ซึ่งขณะนี้อยู่บนแผงมากกว่า ๓ ปี แล้ว
"ผมอยากให้การ์ตูนพุทธศาสนาที่มีทั้งความรู้ ความสนุกสนาน ความสวยงาม และคงไว้ซึ่งธรรมะ เหมาะสำหรับเด็กและเยาวชนเพื่อจะได้ใช้เป็นแบบอย่างทั้งในด้านการศึกษาและการใช้ชีวิต นำเสนอผ่านการ์ตูนประกอบภาพสี่สีลายเส้นสวยงามตลอดเล่ม เนื้อหาอ่านสนุก เข้าใจง่าย เพื่อให้เด็กๆ สามารถใช้อ่านเสริมในการเรียนวิชาพุทธศาสนาได้ และเพื่อให้ผู้ใหญ่ได้ตระหนักรู้ถึงคุณค่าแห่งพระธรรมและยึดถือเป็นหลักในการครองตน" นี้เป็นจุดมุ่งมายของ "โอม รัชเวทย์"
พร้อมกันนี้ โอม รัชเวทย์ ยังบอกด้วยว่า กลุ่มเป้าหมายที่แท้จริงของการ์ตูนธรรมะคือเยาวชน แต่ผู้ซื้อกลับเป็นผู้ปกครองที่อยากให้ลูกหลานได้อ่าน โดยมีจุดมุ่งหมายเดียวกัน คือ อยากให้เด็กเข้าถึงธรรมะผ่านการ์ตูน ประเด็นสำคัญของพุทธประวัติเป็นเรื่องหลักที่พุทธศาสนิกชนต้องอ่าน ศึกษา เรียนรู้ และสุดท้าย คือ ลงมือปฏิบัติตามหลักธรรมคำสั่งสอน
ทั้งนี้ เพื่อไม่ให้ผู้อ่านเกิดความคิดว่าเรื่องราวในพุทธประวัติเป็นเรื่องไกลตัวเกิดที่ประเทศอินเดียมากกว่า ๒,๕๐๐ ปี มาแล้ว จึงนำเสนอภาพลักษณ์ของคนไทยเป็นที่ตั้ง ไม่ใช้เป็นภาพของคนแขกอินเดียเสียทั้งหมด โดยเฉพาะ สรีระของตัวการ์ตูน ทั้งผู้หญิงและผู้ชายจะออกเป็นคนไทย
"มีสิ่งหนึ่งที่ผมอยากบอกคนอ่านซึ่งไม่อาจบอกเป็นตัวหนังสือได้ คือ ในยุคสมัยของพระพุทธองค์ การสอนคนในเมื่อกว่า ๒,๕๐๐ ปี โดยเฉพาะอินเดียดินแดนแห่งเทพและปาฏิหาริย์ การสอนคนต้องอาศัยเรื่องปาฏิหาริย์เข้าสอดแทรกคนถึงเข้าสนใจ มาถึงยุคนี้เช่นกันเมื่อเด็กชอบอ่านการ์ตูน แม้ว่าภาพของหนังสือการ์ตูนจะเป็นเรื่องไร้สาระ แต่เราก็สามารถใส่สาระไปได้มันขึ้นอยู่กับว่าเราจะใส่อะไรลงไปบ้าง ทั้งนี้จะไม่ให้เด็กที่อ่านการ์ตูนรู้สึกว่ากำลังอ่านหนังสือธรรมะอยู่ แต่จะให้ความสนุกความเพลิดเพลินเป็นผู้สอน" โอม รัชเวทย์ กล่าว
เมื่อถามถึงการเดินทางไปยังประเทศอินเดียและประเทศเนปาล ซึ่งดินแดนแห่งต้นกำเนิดของพระพุทธศาสนา โอม รัชเวทย์ ยอมรับว่า ไม่เคยเดินทางไปดินแดนแห่งต้นกำเนิดของพระพุทธศาสนาเลยสักครั้งเดียว โดยล่าสุดจะเขียนเรื่องพระอุบาลีเดินทางไปเผยแพ่พุทธศาสนาที่ประศรีลังกา มีหลายคนแนะนำว่าก่อนเขียนเรื่องนี้ต้องเดินทางไปศรีลังกาสักครั้ง
อย่างไรก็ตามในฐานะที่เป็นนักวาดและนักเขียนการ์ตูน โอม รัชเวทย์ พูดทิ้งท้ายไว้อย่างน่าคิดว่า "โลกการอ่านปัจจุบันนี้ถือว่าหนังสือการ์ตูนเป็นสื่อที่เข้าถึงกลุ่มผู้อ่านที่เป็นเยาวชนได้ดีที่สุดเมื่อเทียบกับสื่อสิ่งพิมพ์ประเภทอื่น เนื่องจากอิทธิพลของหนังสือการ์ตูนญี่ปุ่นที่เข้ามามีบทบาทในสังคมการอ่านของเยาวชนไทยอย่างต่อเนื่อง และหยั่งรากลึกมายาวนาน ซึ่งถือว่าเป็นกุญแจดอกสำคัญที่เปิดประตูสู่โลกแห่งการอ่านของเยาวชน ผมอยากให้เยาวชนเข้าถึงธรรมะ หรือเรื่องราวในพุทธศาสนาได้ง่ายและมากขึ้น และในรอบหลายสิบปีที่ผ่านมาการ์ตูนแนวคอมมิกส์ของพุทธศาสนาในเมืองไทยยังไม่มี "
ฝากไว้ในบวรพระพุทธศานา
โอม รัชเวทย์ บอกว่า "การ์ตูน" ถือว่า "เป็นสื่อที่เข้าถึงกลุ่มผู้อ่านที่เป็นเยาวชนได้ดีที่สุด" ด้วยเหตุนี้เอง "โอม รัชเวทย์" ศิลปินผู้เชี่ยวชาญการวาดการ์ตูนเด็ก การ์ตูนแอนิเมชั่น และเป็นหนึ่งในทีมศิลปินผู้วาดภาพผลงานการ์ตูนฉบับพระราชนิพนธ์ "พระมหาชนก" และ "คุณทองแดง" จึงเขียนการ์ตูนธรรมะไทยออกมา โดยเขียนเป็นการ์ตูนแนวคอมมิกส์ (เดินเรื่องเป็นช่องๆ) เพียงเพื่อหวังว่าให้เยาวชนเข้าถึงธรรมะได้ง่ายและมากขึ้น
ครั้งแรกของการทำหนังสือชุดนี้ ได้คุยกับคุณเมตตา อุทกะพันธุ์ ผู้บริหารอมรินทร์ ว่าจะทำหนังสือพุทธประวัติ คุณเมตตาก็เห็นด้วย โดยให้พุทธประวัติเป็นเรื่องเอก ดังนั้นน่าทำเรื่องอื่นๆ ที่ไม่ซับซ้อนก่อน อย่างเรื่อง "องคุลิมาล" เป็นเรื่องที่ไม่ซับซ้อน เป็นเรื่องที่ทุกคนเคยรับรู้มาว่า ตอนแรกเป็นคนไม่ดี เมื่อพบพระพุทธเจ้าก็บรรลุธรรมจนเป็นพระอรหันต์
ขณะเดียวกัน เด็กผู้ชายชอบแนวแอคชั่น จึงเลือก "องคุลิมาล" ออกมาเขียนเป็นเรื่องแรก เพราะเนื้อเรื่องมีบทของการต่อสู้ มีความสนุกสนานมากมาย สามารถเขียนออกมาเป็นการ์ตูนคอมมิกส์ที่มีสีสัน ตามด้วยเรื่อง "พระเจ้าอโศกมหาราช" และเรื่อง "พระอานนท์"
"การ์ตูนแนวคอมมิกส์ของพุทธศาสนาในบ้านเรายังไม่มี จึงอยากให้ลองหยิบเปิดอ่าน ครั้งแรกอาจจะแปลกใจกับแนวการเขียนการ์ตูนไทยที่ไม่คุ้นเคย ซึ่งแตกต่างจากการ์ตูนแนวญี่ปุ่น ด้วยความสนุกสนาน การเดินเรื่องที่น่าติดตาม ก็จะทำให้เราชอบ และสามารถรับรู้พระธรรมที่สอดแทรกอยู่ในเรื่องได้อย่างเพลิดเพลิน รวมทั้งช่วยกระตุ้นสนับสนุนให้การ์ตูนธรรมะพระพุทธศาสนา เผยแพร่ออกไปในวงกว้างขึ้น" โอม รัชเวทย์กล่าว
สำหรับผลงานการ์ตูนที่ โอม รัชเวทย์ ตั้งใจเขียนอยู่ในขณะนี้ คือ ทศชาติ โดยเขาจะเขียนตอน พระเวชสันดร เป็นตอนแรก ด้วยเหตุที่ว่าเป็นชาติในหญ่ในทศชาติ มีตัวละครและเรื่องราวที่หลากลายน่าติดตาม ซึ่งน่าจะออกมาในช่วงปลายปี ๒๕๕๖