
พระสมเด็จไม่ตัดปีกของชมรมนักอนุรักษ์สะสมพระเครื่องสยาม
พระสมเด็จไม่ตัดปีกของ...ชมรมนักอนุรักษ์สะสมพระเครื่องสยาม : พระองค์ครู เรื่อง / ภาพ โดยไตรเทพ ไกรงู
พระสมเด็จวัดระฆัง สภาพที่ยังไม่ตัดขอบทั้ง ๔ ด้าน หรือในวงการพระเครื่องเรียกว่า "พระไม่ตัดปีก" ซึ่งปรากฏอยู่ในหนังสือ "พระสมเด็จวัดระฆังโฆสิตาราม จักรพรรดิแห่งพระเครื่องไทย" โดย "ชมรมนักอนุรักษ์สะสมพระเครื่อง สยาม" ซึ่งมีนายกล้า เกษสุรินทร์ชัย หรือ "เสี่ยกล้า" เป็นประธานชมรม มีความหนากว่า ๔๐๐ หน้า สี่สีทั้งเล่ม เข้าเล่มเย็บกี่อย่างดี วางจำหน่ายตามแผงหนังสือชั้นนำ แม้ว่าเซียนพระของสมาคมพระเครื่องจะระบุว่าเป็นการเล่นพระผิดทาง รูปพระสมเด็จที่จัดพิมพ์ในหนังสือเป็นพระที่วงการไม่เล่นกัน แต่ก็มีคนจำนวนไม่น้อยสนใจการเล่นพระและซื้อหนังสือในแนวของชมรมนักอนุรักษ์สะสมพระเครื่องสยาม
ทั้งนี้ ถ้าอ่านเพื่อใช้เป็นข้อมูลในการศึกษาพระสมเด็จโดยไม่มีอคติใดๆ บางส่วนของข้อมูลใน "พระสมเด็จวัดระฆังโฆสิตาราม จักรพรรดิแห่งพระเครื่องไทย" ก็มีประโยชน์อยู่ไม่น้อย โดยเฉพาะข้อมูลที่เขียนถึงการวัดขนาดของพระสมเด็จด้วยเครื่องมือวัดทางวิทยศาสตร์ ซึ่งเมื่อครั้งที่ พ.อ.ผจญ กิตติประวัติ หรือ อ.ตรียัมปวาย ผู้ขนานนาม "พระเครื่องชุดเบญจภาคี" พิมพ์หนังสือ ปริอรรถาธิบายแห่งพระเครื่อง เล่ม ๑ เรื่อง พระสมเด็จ เมื่อ พ.ศ.๒๔๙๗ ซึ่งเป็นต้นตำหรับแห่งหนังสือพระสมเด็จ ก็มีการใช้เครื่องมือวัดทางวิทยศาสตร์เช่นกัน
นอกจากนี้แล้วในสนของเนื้อหาก็มีความน่าสนใจอยู่ไม่น้อย โดยเฉพาะเหตุการณ์ประวัติศาสตร์สำคัญ ๖ ครั้ง เช่น พ.ศ.๒๔๐๘ คุณหลวงวิจารณ์ เจียรนัย ซึ่งเป็นช่างทองในวัง ได้ข้ามไปหาเจ้าประคุณสมเด็จฯ ที่วัดระฆังอยู่บ่อยๆ และได้เห็นพระพิมพ์ชิ้นฟัก คุณหลวงเห็นว่าองค์พระที่จัดสร้างไว้ แม่พิมพ์ตลอดจนถึงการตัดขอบองค์พระไม่สวยเท่าที่ควร คุณหลวงฯ ท่านเลยแกะแม่พิมพ์ด้วยหินอ่อนไปถวายให้ท่านเจ้าประคุณสมเด็จฯ ๒ พิมพิ์ พร้อมทั้งแนะวิธีการตัดขอบขององค์พระ เพื่อให้ได้สัดส่วนและสวยงามยิ่งขึ้น จนมีตำนานบันทึกไว้ทุกแหล่งประวัติสืบทอดมาปัจจุบันว่า "พิมพ์ของคุณหลวงวิจารณ์ เจียรนัย มีความสวยงามที่สุด"
กรณีสร้างพระไม่ตัดปีกนั้น ไม่เฉพาะพระสมเด็จเท่านั้น ยังมีพระกรุที่ไม่ตัดปีกหลายกรุ เช่น พระกรุวัดเชตุพน จ.สุโขทัย มีทั้งเนื้อชินและเนื้อดิน พระพิจิตข้างเม็ด กรุเขาพนมเพลิง จ.สุโขทัย พระกรุวัดชัยมงคล พิมพ์ใบพุธทรา จ.พระนครศรีอยุธยา มีทั้งเนื้องชินและเนื้อดิน พระท่ากระดาน หลวงพ่อนารถ วัดศรีโลหะราษฎร์บำรุง จ.กาญจนบุรี ส่วนที่เป็นพระเกจิอาจารย์ และพระพุทธมี เช่น เหรียญหลวงปู่ทิม วัดระหารไร่ บางรุ่น พระชัยวัฒน์ปั๊ม หลวงพ่อโสธร จ.ฉะเชิงเทรา ซึ่งมีอยู่หลายรุ่น
ถ้าเป็นยุคปัจจุบันส่วนใหญ่เป็นพระลองพิมพ์ ทั้งนี้ กรรมการวัดจะเก็บไว้ หรือทางวัดออกให้เช่าบูชาในหมู่กรรมการเป็นพิมพ์พิเศษ ส่วนใหญ่จะมีราคาแพงกว่าพระทั่วๆ ไป ด้วยเหตุที่เป็นพระที่ขึ้นชื่อว่าแพงและหายาก ปัจจุบันนี้มีวัดหลายแห่งสร้างพระไม่ตัดปีกออกมาให้เช่าบูชาโดยเฉพาะ เช่น เหรียญหลวงหลวงพ่อคูณบางรุ่น