'มาฆบูชา' เมืองลุง บุญ...ห่มผ้าพระธาตุวัดเขียนบางแก้ว | คมชัดลึก

             วัน ๑๕ ค่ำเดือน ๓ ของทุกปีสำหรับชาวพุทธศาสนิกชนเป็นที่รับรู้กันดีว่าเป็น “วันมาฆบูชา” ตามพุทธศาสนาบอกว่า เป็นวันที่มีการประชุมสังฆสันนิบาตครั้งใหญ่ที่เรียกว่า "จาตุรงคสันนิบาต" ซึ่งเป็นวันที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงแสดงโอวาทปาติโมกข์ แก่พระสงฆ์สาวกเป็นครั้งแรก ณ เวฬุวันวิหาร กรุงราชคฤห์ ให้พระสงฆ์นำไปประพฤติปฏิบัติ เพื่อจะยังพระพุทธศาสนาให้เจริญรุ่งเรืองต่อไป
 
             วันมาฆบูชา นอกจากชาวพุทธจะทำบุญตักบาตร ฟังเทศน์ ก่อนเวียนเทียนรอบพระอุโบสถในช่วงค่ำแล้ว ยังมีประเพณีทางศาสนาอันดีงามของชาว "เมืองลุง” ที่ปฏิบัติสืบต่อกันมายาวนาน จากรุ่นสู่รุ่น นั่นคือการ "ห่มผ้าพระธาตุวัดเขียนบางแก้ว"
 
             วัดเขียนบางแก้ว ตั้งอยู่หมู่ ๔ ต.จองถนน อ.เขาชัยสน จ.พัทลุง จากหลักฐานที่ค้นพบรวมทั้งคำบอกกล่าวจากรุ่นสู่รุ่น ว่ากันว่ามีอายุกว่า ๑,๐๐๐ ปี โดยสร้างขึ้นในสมัยศรีวิชัย ราวพุทธศตวรรษที่ ๑๓-๑๔ ตามตำนาน "เพลาวัด" กล่าวถึงวัดนี้ว่า พระนางเลือดขาวกับพระยากุมาร เป็นผู้สร้างวัดขึ้น มีกุฏิ วิหาร ศาลาการเปรียญ พระพุทธรูป พระมหาเจดีย์ เสร็จแล้วให้จารึกเรื่องราวการก่อสร้างลงบนแผ่นทองคำเรียกว่า "เพลาวัด"  โดยสร้างเสร็จเมื่อปี พ.ศ.๑๔๙๒ ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. ๑๔๙๓ เจ้าพระยากุมารกับนางเลือดขาว ได้อัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุ จากเกาะลังกามาบรรจุไว้ในพระมหาธาตุเจดีย์  
 
             นายประภาส อินทนปสาธน์ ผอ.ททท.สำนักงานหาดใหญ่ (สงขลา-พัทลุง) กล่าวว่า ประเพณีแห่ผ้าห่มองค์พระบรมธาตุเจดีย์วัดเขียนบางแก้ว จ.พัทลุง เป็นงานประเพณีที่ปฏิบัติสืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณกาล โดยมีพิธีการลักษณะคล้ายคลึงกับงานแห่ผ้าขึ้นพระธาตุที่เมืองนคร โดยในปีนี้จะมีการจัดเส้นทางบุญเพื่อให้ชาวพุทธเข้าร่วมสร้างกุศลด้วยกัน ในลักษณะท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม และให้เกิดการพัฒนาอย่างสมดุลระหว่างการท่องเที่ยวกับวัฒนธรรมประเพณีที่เก่าแก่สู่การท่องเที่ยวเพื่อการเรียนรู้ อันจะก่อให้เกิดความภาคภูมิใจในเอกลักษณ์วัฒนธรรมและเป็นวิถีไทย
 
             สำหรับการแห่ผ้าขึ้นห่มองค์พระบรมธาตุเจดีย์ วัดเขียนบางแก้ว มีลักษณะถอดแบบมาจากนครศรีธรรมราช นั่นคือ ผ้าที่นำขึ้นมาใช้แห่ เรียกกันว่า "ผ้าพระบฏ" เป็นหนึ่งในเครื่องบูชาพระพุทธเจ้าของชาวพุทธทั่วโลก ตั้งแต่สมัยพุทธกาลในอินเดีย ที่มีตำนานการเขียนภาพว่า พระเจ้าอชาตศัตรูทูลขอพระพุทธฉายจากพระพุทธเจ้าเพื่อสักการบูชาแทนพระองค์ และพระพุทธองค์ได้ประทานพระพุทธฉายประทับบนผืนผ้าผืนหนึ่งพร้อมการระบายด้วย สีต่างๆ ให้ จนสืบต่อการทำภาพบนผืนผ้าอย่างกว้างขวางถึงประเทศทิเบต จีน ญี่ปุ่น และเกาหลี ที่ยังนิยมการเขียนภาพพระพุทธเจ้าและอื่นๆ บนผืนผ้า เฉพาะในทิเบตทุกวันนี้ ผ้าพระบฏที่เรียกว่า "ถังกา (Thangkha)"  ได้แพร่หลายไปทั่วทั้งโลก โดยเฉพาะภาพกาลจักร หรือปฏิจจสมุปบาท แสดงถึงพระธรรมที่พระพุทธองค์ทรงตรัสรู้และสั่งสอน
 
             ส่วนการทำผ้าพระบฏในแต่ละท้องถิ่นพบหลักฐานการทำและบูชาผ้าพระบฏอยู่ทั่วไปในหลากหลายรูปแบบ ชื่อเรียกรวมถึงประเพณีพิธีที่เกี่ยวเนื่อง ได้แก่ ผ้าพระบฏในงานบุญเทศน์มหาชาติ ที่นิยมทำเป็นผ้าพระบฏแสดงภาพในพระเวสสันดรชาดก ทั้ง ๑๓ กัณฑ์ ผ้าผะเหวด ในงานบุญผะเหวด หรือ พระเวส หรือ เทศน์มหาชาติของภาคอีสาน และตุงพระบฏล้านนา ที่มีความหลากหลายมากที่สุด ซึ่งโดยรวมแล้วถือเป็นเครื่องพุทธบูชา สร้างกุศลให้ตนเอง ตลอดจนอุทิศส่วนกุศลแด่ผู้อื่น รวมทั้งประกอบในการสื่อสารธรรมะ การเฉลิมฉลอง และพิธีกรรมต่าง ๆ จนถึงขั้นสูงสุดคือ ความมุ่งหมายได้บรรลุถึงซึ่งนิพพาน หรือได้พบพระศรีอาริยเมตไตรย ดังที่มักนิยมเขียนกำกับไว้ว่า “...นิพานปัจโยโหตุ ขอให้พบพระอาริยเมตรัย, ...ขอให้สำเร็จนิพพานเทอญ,...ขอให้เข้านิพพานพระปัจโยโหตุ...” นั่นเอง
 
             ผู้ใดที่สนใจร่วมเส้นทางบุญมาฆบูชาที่การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย จัดขึ้นเพื่อสืบสานประเพณีอันสำคัญทางพระพุทธศาสนาให้คงอยู่สืบไปตราบนานเท่านาน ด้วยการร่วมงานมาฆบูชา แห่ผ้าขึ้นห่มองค์พระบรมธาตุเจดีย์ วัดเขียนบางแก้ว อ.เขาชัยสน จ.พัทลุง สามารถสอบถามรายละเอียดได้ที่ ททท.สำนักงานหาดใหญ่ โทร.๐-๗๔๒๔-๓๗๔๗, ๐-๗๔๒๓-๘๕๑๘