อดีตผู้ว่าฯ สตง.พูด ทำไม 'เสาไฟฟ้า' ถึงกลายเป็นโครงการเอื้อประโยชน์เกรด A

นายพิศิษฐ์ ลีลาวชิโรภาส อดีตผู้ว่าการสำนักงานตรวจเงินแผ่นดิน (อดีตผู้ว่าฯ สตง.) ให้สัมภาษณ์ กับ คมชัดลึก  ถึงโครงการติดตั้ง "เสาไฟเครื่องบิน" ขององค์การบริหารส่วนตำบนหนองปรือ จ. สมุทรปราการ ว่า จุดน่าสงสัยของเอกสารกำหนดขอบเขตการทำงาน หรือ TOR นอกเหนือไปจากการที่ระบุว่าไว้ว่า เอกชนจะต้องนำระบบมาทดสอบภายหลังจากยื่นเสนอราคาภายใน 3 วัน นั้นการกำหนดคุณสมบัติตัวประติมากรรมเครื่องบินแบบเจาะจง ที่เขียนไว้เป็นเงื่อนไขในการประกวดราคาก็เป็นอีกหนึ่งจุดที่สามารถบ่งบอกได้ว่า โครงการติดตั้ง "เสาไฟเครื่องบิน" เอื้อประโยชน์ให้แก่ผู้ใดหรือไม่ โดยที่ TOR กำหนดไว้ว่า ลำตัวเครื่องบินและโคมไฟส่องสว่างแบบ  ขนาด 60 วัตต์ มีคุณสมบัติ ดังนี้ ลำตัวเครื่องบินเป็นประติมากรรมรูปแบบจำลอง เครื่องบินจากสแตนเลส อัดขึ้นรูปลำตัวหนาไม่น้อยกว่า 0.4 มิลลิเมตร  ความยาวลำตัวเครื่องบินไม่น้อยกว่า 95 เซนติเมตร  จำลองสัดส่วนตามความเหมาะสมและสวยงาม เปล่งแสงที่หน้าต่าง เครื่องยนต์ และห้องนักบิน ลวดลายโลโก้และสีสันกำหนดภายหลัง 
 

TOR ในจุดนี้เขียนมาแบบเฉพาะเจาจงมากเกินไป ดังนั้นตนจึงมีการตั้งข้อสังเกตว่าหน่วยงานที่เกี่ยวข้องจะต้องตรวจสอบเชิงลึก โดยเฉพาะเบื้องหลังของบริษัทเอกชนที่ชนะการประกวดราคาว่าที่ผ่านมาเคยขึ้นรูปประติมากรรมเครื่องบินในลักษณะแบบนี้มาก่อนหรือไม่ หากเคยทำมาแล้วจะยิ่งทำให้เกิดความน่าสงสัยมากยิ่งขึ้น รวมไปถึงการให้ทดสอบระบบหลังเสนอราคาแต่ไม่ได้ระบุระยะเวลาในการทดสอบแบบแน่ชัด ลักษณะดังกล่าวมีเหตุให้สมควรที่จะต้องตรวจสอบเชิงลึก แม้ว่าจะเข้าสู่กระบวนการประกวดราคาแบบ e-bidding นอกจากนี้การกำหนดราคากลางที่มีการตั้งไว้สูงกว่างบประมาณ ซึ่งโดยปกติแล้วราคากลางไม่ควรจะตั้งไว้สูงกว่างบประมาณแต่แรก นอกจากนี้ยังต้องมีการตรวจสอบ BOQ หรือเอกสารแสดงราคากลางในการก่อสร้างด้วย

อย่างไรก็ตามเป็นที่น่าสงสัยว่า เพราะเหตุใดในพื้นที่จ.สมุทปราการจึงมีโครงการติดตั้ง เสาไฟฟ้า ผุดขึ้นมาจำนวนมาก เพราะนอกจากโครงการ "เสาไฟเครื่องบิน" ในพื้นที่ต.หนองปรือแล้ว ยังพบว่ามีโครงการเสาไฟฟ้าโซล่าเซลของ ต.บางโฉลง 2,512 ต้น เฉียด 200 ล้าน อบต.บางโฉลง อ.บางพลี สมุทรปราการ กำลังจัดชุดใหญ่เสาไฟฟ้าโซลาร์เซลล์ 2,512 ต้น ในโครงการเดียว งบ 199,704,000 บาท ขั้นตอนอยู่ระหว่างบิดงาน เสาไฟเป็นสแตนเลส สูง 7 เมตร มีความพิเศษตรงเสาติดโลโก้ อบต. กับธงชาติ  โคมไฟแอลอีดี 60 วัตต์ สว่าง 120 ลูเมน/วัตต์ พร้อมโซลาร์เซลล์ 2 แผง กับแบตลิเธียม 3.2 V 2 ชุด และชาร์จเจอร์  ราคากลางต่อเสา 79,500 บาท 

โดยนายพิศิษฐ์ อธิบายถึงการดำเนินการติดตั้งเสาไฟฟ้ารูปแบบต่างๆเอาไว้อย่างน่าสนใจว่า โครงการติดตั้ง เสาไฟฟ้า เป็นโครงการที่เกิดการเอื้อประโยชน์ได้ง่ายมาก และมีค่าตอบแทน หรือเงินทอนเป็นจำนวนเยอะ เนื่องจากปัจจุบันมีการกำหนดนวัตกรรมไว้เป็นทุนอยู่แล้ว หน่วยงานที่จะดำเนินการติดตั้งโครงการเสาไฟฟ้าสามารถอ้างอิง TOR ราคากลางจากหน่วยงานที่เคยดำเนินการมาได้เลย นอกจากนี้ยังมีการอ้างถึงว่าการขึ้นรูปเสาไฟฟ้าเป็นประติมากรรมนั้น กลายเป็นอุตสาหกรรมไฟส่องสว่าง9  เพราะสามารถทำได้ครั้งละมากๆ  ไม่จำเป็นจะมานั่งปั้นที่ละตัว  ดังนั้นการที่จะกำหนดเป็นรูปร่างอะไรก็สามารถทำได้เลยทันที  จึงเป็นที่นิยมของโครงการติดตั้งไฟฟ้าส่องสว่าง เพราะมีความแปลกใหม่และหากมีการกำหนดรูปประติมากรรมก็จะทำให้ราคาต่อต้นสูงขึ้นด้วย 

ส่วนในพื้นที่จ.สมุทรปราการที่มีคนตั้งข้อสังเกตุว่ามีโครงการเสาไฟฟ้าผุดขึ้นมาจำนวนมาก ต้องพิจารณาข้อมูลประกอบด้วยว่าอาจจะเป็นพื้นที่ที่มีได้รับงบประมาณจำนวนมากสำหรับการพัฒนาจังหวัดหรือไม่ หรือเรียกอีกอย่างว่าเป็นหน่วยงานปกครองท้องถิ่นที่มีฐานะร่ำรวยนั่นเอง