'ไม้กวาดดอกหญ้า'บ้านห้วยกบ

                          แม้หมู่บ้านห้วยกบ ต.หนองลู อ.สังขละบุรี จ.กาญจนบุรี จะเป็นแหล่งรวมของกลุ่มหลากหลายชาติพันธุ์ ที่ส่วนใหญ่เป็นกะเหรี่ยงและมอญ ซึ่งกลุ่มคนหล่านี้มีอาชีพหลักคือรับจ้างทั่วไป ทำให้มีรายได้ไม่แน่นอน แต่หลังจากหน่วยราชการในพื้นที่และมูลนิธิพัฒนรักษ์เข้ามาดูแลส่งเสริมการทำไม้กวาดจากดอกหญ้าเมื่อ 3-4 ปีที่ผ่านมา ส่งผลวันนี้พวกเขามีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด   

                          ทูหงี่ ชาวกะเหรี่ยง ซึ่งเป็นเจ้าหน้าที่มูลนิธิพัฒนรักษ์ ในฐานะผู้ประสานงานกลุ่มผลิตไม้กวาดดอกหญ้าบ้านห้วยกบเล่าว่า หมู่บ้านแห่งนี้มีผู้คนอาศัยประกอบด้วยชนหลากหลายชาติพันธุ์ มีทั้งหมด 103 ครัวเรือน ชาวบ้านส่วนใหญ่จะมีอาชีพรับจ้างทั่วไป ไม่มีรายได้ที่แน่นอน หลังกรมส่งเสริมการเกษตรเข้ามาส่งเสริมการทำไม้กวาดจากดอกหญ้า เมื่อ 3-4 ปีที่แล้ว จึงเป็นเสมือนวิชาที่ติดตัว ชาวบ้านจึงให้ความสนใจกันมาก ที่สำคัญวัตถุดิบที่ใช้ในการผลิตอย่างดอกหญ้าก็มีอยู่เป็นจำนวนมากในท้องถิ่น

                          "ชาวบ้านทุกคนเห็นว่าเป็นการใช้เวลาให้เป็นประโยชน์จนเกิดการรวมเป็นกลุ่มเป็นก้อน ทุกวันนี้ชาวบ้านในหมู่บ้านทุกคนทำได้หมด ไม่ว่าเด็กหรือผู้ใหญ่ แต่ส่วนใหญ่จะเป็นผู้หญิง ส่วนไม้กวาดดอกหญ้าจะมี 2 แบบ คือแบบดั้งเดิมเป็นด้ามไม้ไผ่ ต่อมาก็ปรับเปลี่ยนมาเป็นด้ามพลาสติกเพื่อความสะดวกในการทำ ทนทาน และทำได้ปริมาณที่มากในเวลาที่จำกัด"

                          ผู้ประสานงานกลุ่มคนเดิมเผยต่อว่า สำหรับอุปกรณ์ในการผลิตนั้น ประกอบด้วย 1.เข็ม  กรรไกร ค้อน ตะปู 2.น้ำมันชัน 3.เชือกฟาง 4.ไม้ไผ่ ความยาวประมาณ 80 ซม. 5.ดอกหญ้า และ6.ตะปูขนาด 1 นิ้ว จำนวน 2 ตัว ส่วนขั้นตอนการทำ เริ่มจากการนำดอกหญ้ามาทำความสะอาดและตากแดดให้แห้งคัดเลือกเฉพาะดอกหญ้าที่มีคุณภาพดี โดยทุบดอกสีขาวออกให้หมดเหลือแต่ก้าน จากนั้นนำดอกหญ้าปริมาณ 1 กำมือ มัดให้เป็นวงกลม แล้วนำเข็มเย็บกระสอบ ซึ่งร้อยเชือกฟางไว้แล้ว แทงเข้าตรงกลางมัดดอกหญ้าแล้วถักขึ้นลงแบบหางปลาให้ได้ 3 ชั้น

                          พร้อมกันนั้นจัดดอกหญ้าให้มีลักษณะแบน ตัดโคนดอกหญ้าให้เสมอกัน จากนั้นนำด้ามไม้ไผ่เจาะรูที่หัวไว้สำหรับห้อยเชือกและเจาะรูตรงปลายนำมาขัดด้วยก้อนจากนั้นเสียบเข้าตรงกลางมัดดอกหญ้าต่อมาให้นำเชือกฟางมัดดอกหญ้าไว้ด้วยกัน โดยนำเชือกฟางมาสอดตรงรูที่เจาะ เพื่อป้องกันไม่ให้ดอกหญ้าออกจากกัน แล้วตอกตะปูที่เตรียมไว้ เพื่อให้ดอกหญ้าติดกับด้ามไม้ไผ่ และมีความแข็งแรงขึ้น

                          "เป็นดอกหญ้าที่มีอยู่ในธรรมชาติ ซึ่งมีอยู่เป็นจำนวนมากในพื้นที่ โดยจะออกดอกในช่วงเดือนธันวาคมถึงกุมภาพันธ์ของทุกปี ในช่วงนี่ชาวบ้านก็จะไปตัดมาเก็บไว้ มีอายุการใช้งานประมาณ 2 ปี แต่ที่นี่จะเก็บไว้ใช้ปีต่อปี แต่ละปีจะตัดดอกหญ้าเก็บไว้ประมาณ 17 ตัน ทำให้ในหมู่ลบ้านห้วยกบจะมีการทำไม้กวาดดอกหญ้าตลอดทั้งปี"

                          ส่วนตลาดนั้น ทูหงี่บอกว่าไม่มีปัญหาจะมีพ่อค้าแม่ค้ามารับซื้อถึงที่ และยังนำไปออกวางจำหน่ายตามงานต่างๆ ที่ทางจังหวัดจัดขึ้น ตลอดจนในจังหวัดใกล้เคียง สำหรับปริมาณการผลิตนั้นขึ้นอยู่กับการสั่งซื้อ ถ้ามีมากก็จะกระจายให้สมาชิกกลุ่มไปทำที่บ้าน โดยจะให้ค่าแรงด้ามละ 3-5 บาท ซึ่งแต่ละคนสามารถทำได้มากว่า 100 ด้ามต่อวัน

                          "ขายส่งอยู่ที่ด้ามละ 15 บาท ต้นทุนอยู่ที่ 7-8 บาท ดอกหญ้าอยู่ที่ 40 บาทต่อกิโลกรัม และใน 1 กิโลสามารถทำไม้กวาดได้ 5 ด้าม ทุกๆ ปีจะมีการตัดดอกหญ้ามาทำไม้กวาดเฉลี่ย 17 ตัน หรือ1.7 หมื่นกิโลกรัม คิดดูแล้วกันว่าแต่ละปีมีรายได้จากการขายไม้กวาดดอกหญ้าเข้ามาในหมู่บ้านห้วยกบเป็นเงินจำนวนเท่าไหร่" เจ้าหน้าที่มูลนิธิพัฒนรักษ์กล่าวย้ำ

                          ไม้กวาดดอกหญ้า ฝีมือกลุ่มชนชายขอบแห่งบ้านห้วยกบ ต.หนองลู อ.สังขละบุรี ไม่เพียงเป็นผลิตภัณฑ์เด่นของจังหวัดกาญจนบุรีเท่านั้น ยังเป็นการสร้างงาน สร้างเงิน สร้างรายได้ให้คนในชุมชนได้เป็นอย่างดี สนใจผลิตภัณฑ์ติดต่อ 08-9549-3866 ได้ตลอดเวลา

 

 

---------------------

('ไม้กวาดดอกหญ้า' บ้านห้วยกบ ผลิตภัณฑ์ทำเงินชุมชนชายขอบ : โดย...สุรัตน์ อัตตะ)