ภายในอาคารกับมัณฑนากร

          ถ้าจะลองนับเวลาในการใช้ชีวิตประจำวันของมนุษย์จะเห็นได้ว่า เวลาส่วนใหญ่ที่ใช้จะอยู่ในสภาพแวดล้อมภายในอาคารในสัดส่วนประมาณ 3 ใน 4 ของชีวิตประจำวัน ซึ่งถือว่ามีอิทธิพลต่อพฤติกรรมของมนุษย์ นั่นหมายความว่า ภายในอาคารจะมีผลต่อสิ่งต่างๆ ที่มนุษย์ตัดสินใจและกระทำในชีวิต การออกแบบภายในอาคารจึงถือเป็นเรื่องใหญ่ที่จะปล่อยให้การอยู่อาศัยเป็นไปตามมีตามเกิดไม่ได้ เพราะมีผลต่อกิจกรรมของมนุษย์ จึงจำเป็นต้องวางแผนออกแบบอย่างประณีตและรอบคอบ
 
          ในประเทศที่พัฒนาแล้ว ประชากรมีคุณภาพชีวิตก็มีสาเหตุจากการวางแผนการอยู่อาศัยที่มีคุณภาพเป็นพื้นฐาน  กิจการของรัฐ ของประเทศเหล่านั้นก็ดำเนินการเพื่อให้คนในประเทศนั้นมีการอยู่อาศัยที่มีคุณภาพที่สุด เพราะจะส่งผลสู่คุณภาพของประชากรต่อไป
 
          อุตสาหกรรมสำหรับการอยู่อาศัยก็ถือเป็นตัวแปรของน้ำหนักทางเศรษฐกิจที่สุด เมื่อเครือข่ายอุตสาหกรรมนี้ล่มสลาย ประเทศก็สั่นคลอน วงจรของระบบอสังหาริมทรัพย์มีเครือข่ายที่ใหญ่โตมโหฬาร มีผลทั้งเศรษฐกิจและแรงงานทุกภาคส่วน ยกตัวอย่างบ้าน 1 หลัง ประกอบด้วยวัสดุกว่า 500 รายการ และประกอบด้วยคนกว่า 100 ชีวิต ที่จะสร้างบ้านแค่หลังเล็กๆ ให้เสร็จ ฉะนั้นเมื่อเกิดการกระตุ้นให้ประชากรจับจ่ายซื้อของเพื่อการอยู่อาศัยนั้น ก็หมายถึงการเติบโตทางเศรษฐกิจแทบครบวงจร
 
          โดยเฉพาะอย่างยิ่งภายในอาคารที่ตลอด 24 ชั่วโมง เราก็อยู่อาศัยภายในทั้งบ้าน, สำนักงาน และอาคารสรรพสินค้า สาธารณะอื่นๆ รวมกันแล้วเกือบ 20 ชั่วโมง ก็แปลว่า ภายในอาคารมีบทบาทและพลังมหาศาล และการออกแบบจึงมีอิทธิพลเหนือวงจรชีวิตของมนุษย์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการออกแบบภายในอาคาร
 
          ลักษณะเฉพาะของการออกแบบสภาพแวดล้อมภายในอาคารแบ่งเป็นกลุ่มงาน ดังนี้
          1.การออกแบบภายในที่พักอาศัย บ้าน คอนโดนิเนียม
          งานลักษณะนี้ จะมีองค์ประกอบสำคัญอยู่ที่พฤติกรรมของผู้อยู่ อุปนิสัย การดำเนินชีวิต เมื่อออกแบบดี คุณภาพชีวิตก็ดีตามไปด้วย และจะส่งผลอย่างยิ่งทำให้ครอบครัวมีคุณภาพได้ด้วย ในแง่เศรษฐกิจ ความใหญ่ของกลุ่มโครงการที่พักอาศัยมีผลถึงขนาดชี้เป็นชี้ตายทางเศรษฐกิจชาติอย่างมาก เพราะทุกคนต้องมีบ้าน และเมื่อทุกคนจับจ่ายซื้อของเข้าบ้านนั้นหมายถึงการหมุนเวียนการเงินอย่างมหาศาล
 
          2.การออกแบบภายในโรงแรมและรีสอร์ท
          โครงการลักษณะนี้มีความจำเป็นอย่างมากที่ต้องมีมัณฑนากรในการออกแบบและจัดสภาพแวดล้อมภายใน เพราะการตกแต่งภายในคือจุดขายของธุรกิจประเภทนี้ โดยส่งเสริมทำให้เกิดภาพลักษณ์ที่ดี มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว และมีการสืบสานวัฒนธรรมประจำท้องถิ่นได้ด้วย การออกแบบโครงการประเภทนี้จะต้องสร้างแรงบันดาลใจให้คนเข้าพักกลับมาอีก ซ้ำแล้วซ้ำเล่า ถึงจะประสบความสำเร็จ
 
          3.การออกแบบภายในอาคารสถานีขนส่ง การเดินทางรูปแบบต่างๆ
          โครงการลักษณะนี้สภาพแวดล้อมภายในอาคารจะต้องสามารถรองรับคนจำนวนมากในช่วงเวลาเร่งรีบได้ และสามารถจัดการให้เกิดความเป็นระเบียบ ปลอดภัยคล่องตัวไม่ติดขัด ผู้ออกแบบจะต้องคำนวณถึงการสัญจรในทุกช่วงเวลา ออกแบบให้เกิดความคล่องตัว (FLOW) และสามารถก่อเกิดเป็นแลนด์มาร์คของเมืองได้
 
          4.การออกแบบภายในสำนักงาน
          พื้นที่ตายในสำนักงานมีความจำเป็นอย่างมากที่ต้องจัดระบบให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด นักออกแบบจะต้องเข้าใจลักษณะเฉพาะของงาน เข้าใจเอกลักษณ์องค์กรพฤติกรรมของพนักงานทุกระดับชั้น ตลอดจนถึงอิมเมจของสำนักงาน เพื่อจัดวางตำแหน่งและรูปแบบสะท้อนความเป็นตัวตนของสำนักงานมากที่สุด การวางผังในโครงการนี้จึงต้องละเอียดอ่อน และถือเป็นการส่งเสริมประสิทธิภาพองค์กรได้มากที่สุด
 
          5.การออกแบบภายในศูนย์แสดงงานและพิพิธภัณฑ์
          โครงการเพื่อการเรียนรู้แหล่งเพิ่มเติมประสบการณ์ มีผลต่อสาระของชุมชน ถือเป็นโครงการที่จะต้องได้รับการออกแบบให้สะท้อนรากเหง้าชุมชนสังคมให้มากที่สุด ในประเทศไทยถือว่ายังน้อยเกินไป มีผลต่อการสร้างภูมิปัญญาของคนในชาติ และเป็นการถ่ายทอดองค์ความรู้ในลักษณะองค์ความรู้ได้ดีกว่าตัวหนังสือ
 
          6.การออกแบบภายในสถานศึกษา
          ปัจจุบันการศึกษาถือว่าจะต้องได้รับการจัดการทุกมิติ แม้แต่อาคารสถานที่บรรยากาศต้องเอื้อต่อการส่งเสริมให้เกิดการเรียนรู้ ทักษะ และการสร้างสรรค์ สถานศึกษาในอนาคต จะต้องได้รับการออกแบบเพื่อบ่มเพาะประชากรให้มีความสุขในการเรียนรู้ ผสมไปกับสาระของหลักสูตรในรูปแบบต่างๆ
 
          7.การออกแบบภายใน สถานประกอบพิธีทางศาสนา วัดวาอาราม และโบสถ์ วิหาร มัสยิด
          ประวัติศาสตร์ให้บันทึกถึงเรื่องราวเกี่ยวกับหลักฐานทางสถาปัตยกรรมทางศาสนามากมายเป็นส่วนสำคัญ สำหรับสังคมที่ต้องเกิดปัญญา บ่มเพาะ ประคับประคองความเชื่อของชาติพันธุ์ให้ยังคงแข็งแกร่ง อาคารประเภทเหล่านี้จะต้องได้รับการออกแบบอย่างลึกซึ้งละเอียดอ่อน ถือเป็นความมั่นคงทางสังคมมากที่สุด
 
          8.การออกแบบห้างสรรพสินค้า ร้านค้า
          ทางธุรกิจถือว่าจำเป็นอย่างมากและมีผลต่อความสำเร็จของธุรกิจ เพราะจะต้องเริ่มตั้งแต่การจัดวางผังให้มีประสิทธิภาพในการจับจ่ายซื้อของ การออกแบบตำแหน่งในการจัดวางสินค้า รูปลักษณ์ รูปแบบ มุมมอง กลุ่มสินค้า ผังการเดิน ทางสัญจร ฮวงจุ้ย เป็นต้น
 
          9.การออกแบบ สถานบันเทิง นันทนาการและกีฬา
          การออกแบบโครงการลักษณะนี้จะต้องคำนึงถึงความปลอดภัย งดงาม และสนุกสนาน บันเทิงเริงใจ แนวทางการออกแบบเชิงบวกเพื่อสร้างจินตนาการให้แก่ผู้ใช้งาน จนเกิดพลังแห่งการออกแบบที่สามารถเป็นแลนด์มาร์คได้อย่างหนึ่ง รูปแบบจะต้องสะท้อนทั้ง รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส
 
          10.การออกแบบยานพาหนะ
          พื้นที่ภายในที่มีพลังอย่างมากและส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน คือ รูปแบบภายในยานพาหนะประเภทต่างๆ โดยคำนึงถึงการใช้สอยเชิงลึก และความประณีต ตลอดจนความปลอดภัยของผู้ใช้ การทดสอบ ทดลอง การออกแบบในพื้นที่จำกัด และความเหมาะสมของการใช้วัสดุกับประเภทยานพาหนะ
 
          นี่เป็น 10 ลักษณะงานและการออกแบบพื้นที่ภายในโครงการที่จะต้องมีความละเอียดรอบคอบ และจินตนาการ มัณฑนากรจึงมีความสำคัญอย่างมากต่อภาระดังนี้ ติดตามต่อได้ในรายการ “อยู่สบาย” ทางเนชั่น แชนแนล ได้ทุกวันเสาร์ เวลา 09.30-11.30 น. หรือโทรปรึกษาหารือความรู้เพิ่มเติมได้ที่ 0-2984-0091-2
.......................................
(หมายเหตุ พลังแห่งการออกแบบ สภาพแวดล้อม ภายในอาคารกับมัณฑนากร : คอลัมน์ คนรักบ้าน โดย... อ. เอกพงษ์   ตรีตรง  www.ideal1group.com)