“กล้วยไม้” กับความรักไร้พรมแดน ตอน4

 

ต่อจากอาทิตย์ที่แล้ว

      อยู่มาวันหนึ่ง ฉันถูกเชิญไปพูดในสมาคมกล้วยไม้ที่มลรัฐ เซาท์แคโรไลนา  วันนั้นฉันได้รับการต้อนรับโดยให้ไปค้างคืนที่บ้านนายกสมาคม ซึ่งเป็นคนสูงอายุ ฉันยังจำได้ดีว่าวันนั้นเขาขับรถอเมริกันคันใหญ่มารับฉันที่สนามบิน แล้วพาไปส่งยังห้องประชุมของโรงแรมแห่งหนึ่ง ซึ่งอยู่ไกลออกไปจากในเมืองประมาณ 300 ไมล์

     ชายแก่คนนี้ขับรถเลื้อยอย่างกับงูโดยเฉพาะอย่างยิ่งระบบการจราจรของคนอเมริกันมีพวงมาลัยรถอยู่ทางด้านซ้ายมือ ส่วนฉันนั่งอยู่ข้างคนขับแล้วรู้สึกใจหายใจคว่ำ เขาอาจจะสายตาไม่ค่อยดีนักประกอบกับฉันเป็นคนใจเย็นและยอมรับความจริงได้แทบทุกสภาพ

    แต่ระหว่างขับรถเขาก็ปรารภกับฉันว่า “ตำรวจจราจรที่นี่มันเลวมาก” ฉันถามว่ามันเพราะเหตุใด เขาจึงตอบฉันว่า “มันชอบหลบซ่อนตัวอยู่ตามสุมทุมพุ่มไม้ตามข้างถนนซึ่งไม่เป็นการยุติธรรมสำหรับสิทธิของคนขับรถ”

   นอกจากนั้นความรู้สึกของฉันเองในระหว่างที่นั่งรถไปกับเขา รถที่ฉันนั่งไปนั้นทำให้หวาดเสียวเวลารถสวนกัน คล้ายกับว่าจะรี่เข้ามาชนกันตรงที่ฉันนั่ง แต่ฉันเป็นคนขี้เกรงใจคนและทำใจได้ จึงไม่พูดอะไรนอกจากพยายามนั่งแล้วบังคับตัวเองให้อยู่นิ่งๆ ผลก็คือการพยายามสงบสติอารมณ์เพื่อรักษามารยาทที่ดีเอาไว้ให้มั่นคงอยู่ได้

  พอรถไปถึงที่หมาย เขาก็พาฉันเข้าไปในร้านอาหารแห่งหนึ่ง และเลี้ยงอาหารฉันมื้อหนึ่ง แกสั่งซุปกัมโบ (ซุปผัก) มากินกันคนละถ้วย ไม่เพียงเท่านั้นเขายังสั่งบรั่นดีแก้วใหญ่มาอีกสองแก้ว หลังจากนั้นเขาก็คว้าแก้วบรั่นดีที่อยู่ใกล้ตัวรินลงไปในถ้วยซุปกัมโบจนหมด แล้วเขายังเอื้อมมือมาหยิบแก้วบรั่นดีอีกแก้วหนึ่งมารินลงไปในถ้วยซุปกัมโบของฉัน พร้อมกับพูดว่า “กินนี่สิมันอร่อยดี”

    ด้วยการรักษามารยาทและระลึกถึงอยู่เสมอว่า เราเป็นคนไทย เมื่อไปต่างประเทศต้องรักษาเกียรติและศักดิ์ศรีในนามของคนไทยทั้งชาติเอาไว้ให้เป็นภาพพจน์ที่ดีให้ได้ แต่ภายในความรู้สึกส่วนตัวลึกๆ ฉันจำเป็นต้องนั่งกล้ำๆ กลืนๆ ซุปกัมโบใส่บรั่นดีจนหมดถ้วย มันมีรสชาติแปลกๆ และทำให้รู้สึกพะอืดพะอมจนแทบจะอ้วกแตก

ทุกคนลองหลับตาคิดดูให้ดีว่า ก่อนที่กล้วยไม้ของไทยจะก้าวไปสู่ระดับโลกนั้น ฉันต้องต่อสู้กับใจตัวเองเพื่อทำอะไรต่อมิอะไร ซึ่งมันแปลกไปจากที่เล่ามานี้อีกหลายอย่าง บางครั้งขณะที่ไปค้างตามบ้านของกลุ่มผู้เชิญฉัน ยังเคยได้ยินเจ้าของบ้านพูดโทรศัพท์กับเพื่อนโดยปรารภว่า

“แขกผู้รับเชิญรายนี้เขาทำหน้าที่เป็นทูตของประเทศเขาได้อย่างดีมาก”

ซึ่งคงหมายถึงการปฏิบัติตนให้เป็นแบบอย่างของคนไทยที่ไม่ยอมให้ใครดูถูก หากรู้รักและศรัทธาอย่างลึกซึ้ง ซึ่งประเด็นนี้น่าจะเป็นผลสำเร็จของการหาตลาดกล้วยไม้ให้คนไทยทั้งชาติ ซึ่งฉันเคยพูดหรือเขียนย้ำแล้วย้ำอีกว่า “การหาตลาดให้พืชผลใดก็ตามมันไม่ใช่ไปเสนอขายของเพื่อหาเงินจากคนอื่น”