จุดกำเนิด 40 ปี 'วงคาราบาว' เพลงเพื่อชีวิตในตำนาน

หากนึกถึงเพลงเพื่อชีวิต "คาราบาว" คือตำนานที่หลายคนต่างฝากไว้ในดวงใจ จากการทำอัลบั้มเพลงมากว่า 29 ชุด ไม่นับรวมอัลบั้มพิเศษ มีเพลงดังไม่ต่ำกว่า 1,000 เพลง จนในปีนี้ ประกาศคอนเสิร์ตครบรอบ 40 ปี คาราบาว จัดขึ้นในวันที่ 11 พ.ย. 2566 และล่าสุด ได้ออกมาประกาศยุบวงคาราบาวลงอย่างเป็นทางการ และจัดคอนเสิร์ตครั้งสุดท้าย ในวันที่ 1 เมษายน 2567

จุดเริ่มต้นของวงคาราบาว : ปี พ.ศ. 2523 "แอ๊ด ยืนยง โอภากุล , เขียว กีรติ พรหมสาขา ณ สกลนคร และ ไข่ สานิตย์ ลิ่มศิลา" ซึ่งตอนนั้นเป็นนักเรียนไทยที่ประเทศฟิลิปปินส์ 3 คน ได้ร่วมกันก่อตั้งวงดนตรี ชื่อว่า "คาราบาว" คำนี้เป็นภาษาตากาล็อก ซึ่งเป็นภาษาพื้นเมืองของฟิลิปปินส์ แปลว่า "ควาย" ที่ฟิลิปปินส์ถือเป็นสัญลักษณ์ของชนชั้นเกษตร โดยวงดนตรีนี้ก่อตั้ง เพื่อใช้ในการประกวดดนตรี แสดงบนเวทีในงานมหาวิทยาลัย โดยเล่นดนตรีแนวโฟล์ค เนื้อหาเพื่อชีวิต สะท้อนสภาพปัญหา และความเป็นจริงในสังคม

ไข่ ลาออกจากวง : ครั้งกลับมาที่เมืองไทยไข่ขอลาออกจากวงไปทำงานรับเหมาก่อสร้าง ส่วนแอ๊ดและเขียวได้ร่วมกันเล่นดนตรีในเวลากลางคืน โดยกลางวันแอ๊ดทำงานอยู่ที่การเคหะแห่งชาติ และเขียวทำงานที่บริษัทฟิลิปปินส์ในประเทศไทย จนในปี 2524 ได้ออกอัลบั้มคู่ชุดแรกของวงในชื่อ "ขี้เมา" โดยแอ๊ดได้ติดต่อวงโฮป ให้มาช่วยโปรดิวซ์ ต่อมาปี 2525 "เล็ก ปรีชา ชนะภัย" จากวงเพรสซิเดนท์ ได้มาร่วมอยู่ในวง และได้ออกอัลบั้มชุดที่ 2 ในชื่อชุด "แป๊ะขายขวด" ก่อนจะชักชวน "อ๊อด เกริกกำพล ประถมปัทมะ" เพื่อนสมัยอยู่ วงเพรสซิเดนท์ มาร่วมเล่นแบ็คอัพ แต่ยังไม่ประสบความสำเร็จ 

เริ่มมีชื่อเสียง : ปี 2526 คาราบาวได้ออกอัลบั้ม "วณิพก" ภายใต้สังกัดอโซน่า และได้ "หมู พงษ์เทพ กระโดนชำนาญ" มาร่วมวง ซึ่งเพลงในอัลบั้มนี้แตกต่างเพลงในยุคนั้น ทำนองไทยผสมดนตรีตะวันตก สนุก ชวนคึกคัก และในปลายปีเดียวกัน ได้ออก อัลบั้มที่ 4 "ท.ทหารอดทน" พร้อมกับได้สมาชิกเพิ่ม "เป้า อำนาจ ลูกจันทร์ , เทียรี่ เมฆวัฒนา , อ.ธนิสร์ ศรีกลิ่นดี และ รัช ไพรัช เพิ่มฉลาด" 

ประสบความสำเร็จ : อัลบั้มที่ 4 ท.ทหารอดทน ทำให้วงคาราบาวประสบความสำเร็จ และมีชื่อเสียงมาก อาทิ แสดงรับเชิญในภาพยนตร์ ปล.ผมรักคุณ และ เล็ก แสดงเป็นพระเอกภาพยนตร์เรื่อง หยุดหัวใจไว้ที่รัก ในปี พ.ศ. 2527 คาราบาว ได้ออกอัลบั้มชุดที่ 5 "เมด อิน ไทยแลนด์" และทำสถิติยอดขายอัลบั้มเพลงของศิลปินไทยที่สูงที่สุด

คอนเสิร์ตครั้งแรก :  9 กุมภาพันธ์ 2528 จัดคอนเสิร์ตใหญ่ครั้งแรกของคาราบาว ชื่อ "ทำโดยคนไทย " ณ เวโลโดรม หัวหมาก ซึ่งมียอดผู้ชมกว่า  60,000 คน แต่กลับเกิดเหตุผู้ชมตีกันในงาน บริเวณอัฒจันทร์ที่ชำรุด และถล่มทับคนดู ทำให้มีผู้บาดเจ็บจำนวนมาก จนกลายเป็นนิยามว่า เล่นที่ไหนก็มีแต่คนตีกัน

ยุคทองวงคาราบาว : ระหว่าง 2527 - 2533 กวาดความสำเร็จสูงสุด มีคอนเสิร์ตทั่วทุกทวีปในโลก เริ่มจากในปี 2528 วงคาราบาวได้แสดงภาพยนตร์ "เสียงเพลงแห่งเสรีภาพ" จนในปี 2532 สมาชิกในวงเร่ิมแยกตัวออกไป และเริ่มสร้างผลงานเดี่ยว กระทั่งในปี 2533 คาราบาว มีสมาชิกทั้งหมด 4 คน "แอ็ด, เล็ก, เขียว และ อ๊อด" ได้ออกอัลบั้มชุดที่ 10 "ห้ามจอดควาย" จากนั้น วงคาราบาวได้รับสมาชิกเพิ่ม คือ "ดุก ลือชัย งามสม , โก้ อัทธนันต์ ธนอรุณโรจน์" และ น้อย ซานตานอย สมาชิกรับเชิญเท่านั้น ก่อนจะปล่อมอัลบั้มชุดที่ 11 "วิชาแพะ"

วงคาราบาวกลายเป็นศิลปินกลุ่มแรกของไทยที่สร้างปรากฏการณ์ไว้อย่างมากมาย แม้ว่าเพลงของวงจะถูก กบว. สั่งห้ามออกอากาศอยู่บ่อยครั้ง แต่ก็มีหลายเพลงที่กลายเป้นระดับตำนาน ทุกคนต่างร้องได้ในปัจจุบัน อีกทั้งยังเป็นวงแรกที่มีโฆษณาลงในปกอัลบั้ม และได้รับการสนับสนุนจากภาคธุรกิจในสังคม