เปิดตำนานคู่วันตักบาตรเทโวโรหณะ พระพุทธเจ้าเปิดโลก ที่มาหนึ่งในปางสำคัญ

วันตักบาตรเทโวโรหณะ ปี 2566 นี้ ตรงกับวันอาทิตย์ที่ 29 ตุลาคมนี้ พุทธศาสนิกชน ก็เตรียมพร้อมในการทำบุญ เข้าวัด ไหว้พพระทำบุญ ฟังเทศน์ฟังธรรม เสริมความสงบและมงคลชีวิต ในวาระสำคัญ 

อย่างไรก็ดี ในวาระสำคัญนี้ มีตำนานเรื่องราวที่เกี่ยวพันในพระพุทธศาสนา และเป้นที่มาของพระพุทธรูปสำคัญ ที่ต่อมาในทุกยุคสมัย มีการสร้างขึ้นเพื่อเคารพสักการะและจัดสร้างเป็นวัตถุมงคลเสริมสร้างกำลังใจ 

เหตุการณ์ที่กำลังพูดถึงนั้นคือ เหตุการร์พระพุทธเจ้าเสด็จลงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ หรือ พระพุทธเจ้าเปิดโลก ข้อมูลความรู้ความเข้าใจเบื้องต้นนั่น พระพุทธรูป ที่เรียกว่า พระปางเปิดโลก นี้ เป็นหนึ่งในนพระพุทธรูปปางต่างๆ ๖๖ ปาง ซึ่งได้รับการรังสรรค์โดยกำหนดตามพระอิริยาบถต่างๆ แห่งองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า อันนับเป็นปางที่มีความหมายและความสำคัญทางพระบวรพระพุทธศาสนาสืบมาถึงปัจจุบัน และเป็นที่นิยมอย่างกว้างขวาง

พุทธลักษณะของพระพุทธรูป พระปางเปิดโลก เป็นพระพุทธรูปในอิริยาบถยืนอยู่บนดอกบัว พระหัตถ์ทั้งสองห้อยลงข้างพระวรกาย แบฝ่าพระหัตถ์ทั้งสองออกไปข้างหน้า เป็นกิริยาทรงเปิดโลก บางแบบยกฝ่าพระหัตถ์ทั้งสองขึ้น

เนื้อหาเหตุการณ์อันเป็นที่มา ระบุไว้ตามพุทธประวัติได้กล่าวถึง "พระปางเปิดโลก" ไว้ดังนี้

หลังจากที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงยมกปาฏิหาริย์ในวันอาสาฬหบูชา ณ นครสาวัตถี แล้วได้เสด็จจำพรรษาที่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ของท้าวสักกะเทวราช เพื่อแสดงธรรมโปรดพระมารดาที่ประทับอยู่บนสวรรค์ชั้นดุสิต พระพุทธองค์ทรงแสดงพระธรรมเทศนา (พระอภิธรรม) แก่พระมารดา ในที่สุดแห่งเทศนา พระมารดาทรงบรรลุโสดาปัตติผล เป็นพระโสดาบัน ครั้นอยู่จำพรรษาปวารณาครบ 3 เดือน

จึงได้ตรัสกับท้าวสักกะเทวราช ว่ามีพระประสงค์จะเสด็จกลับยังโลกมนุษย์ ท้าวสักกะเทวราชจึงได้นิรมิตบันไดทั้ง 3 คือ บันไดทอง บันไดแก้ว บันไดเงิน ตีนบันไดทั้ง 3 ตั้งอยู่ที่ประตูเมืองสังกัสสะนคร ส่วนหัวบันไดพาดอยู่ที่เขาสิเนรุ พระพุทธองค์เสด็จลงทางบันไดแก้วตรงกลาง เทวดาลงทางบันไดทองทางด้านขวา มหาพรหมลงทางบันไดเงินทางด้านซ้าย ในขณะที่เสด็จลงจากเทวโลกนั้น พระพุทธองค์ทรงทำยมกปาฏิหาริย์อีกครั้งหนึ่ง คือ ทรงเปิดโลกทั้ง 3 ให้แก่ เทวโลก มนุษย์โลก และ ยมโลก พร้อมทั้งทรงเปล่งพระฉัพพรรณรังสี ทำให้สัตว์โลกทั้ง 3 มองเห็นกันและกัน เป็นที่น่าอัศจรรย์ยิ่ง อนึ่ง พุทธบริษัทที่เห็นพุทธา นุภาพแล้ว ล้วนแต่ปรารถนาพุทธภูมิ 

ด้วยเหตุดังกล่าว ภายหลังจึงมีผู้สร้าง พระพุทธรูปปางเปิดโลก เพื่อระลึกถึงวันที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงมาจากเทวโลกในวันปาฏิบท คือ วันแรม 1 ค่ำ เดือน 11 และวันนั้นจึงเป็นปฐมเหตุแห่ง วันเทโว โรหณะ หรือวันตักบาตรเทโวโรหณะ 

สำหรับความเชื่อ ในเรื่องของพุทธคุณในพระพุทธรูปปางนี้ แต่อดีตนั้นได้ขานเล่ามาว่า มีพุทธคุณในด้านเปิดทางสว่าง ทำให้การดำเนินชีวิตไปสู่ความดีงาม เปิดทางแห่งการรับ โชคลาภ วาสนา บารมี ทั้งยังคุ้มครองป้องกันภัยและปกครองคนหมู่มาก มีเมตตามหานิยมทำให้ศัตรูกลายเป็นมิตรนอกจากจะเป็นมงคลต่อตัวเองและครอบครัวแล้ว ยังเป็นโชคลาภที่ประเสริฐยิ่ง ท่านที่ทำมาค้าขายจะประสพกับความเจริญรุ่งเรือง ซื้อง่ายขายคล่อง ประสพกับความสุขความเจริญ สำเร็จในสิ่งที่พึงปรารถนา อุดมด้วยทรัพย์

นอกจากนี้ พระพุทธรูปปางเปิดโลกนั้น ถือว่าเป็นพระพุทธรูปที่คนเกิดวันพฤหัสบดีควรสักการะบูชา

ไม่เพียงเท่านั้นยังกล่าวกันว่า พระพุทธรูปปางเปิดโลก เป็นพระที่แห่งความเป็นผู้มีปัญญาบารมีสูงสุดของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จึงเหมาะที่คนเกิดวัดพฤหัสบดีจะมีไว้บูชากราบไหว้เป็นอย่างยิ่ง

คาถาบูชาพระปางเปิดโลก

อิติอะระหัง ทิพย์พระจักร์ขุง อุทะปาริยานัง
พุทธะนิมิตตัง อุปปันนัง โหหิ
อิติอะระหัง ทิพย์พระจักร์ขุง อุทะปาริยานัง
ธัมมะนิมิตตัง อุปปันนัง โหหิ
อิติอะระหัง ทิพย์พระจักร์ขุง อุทะปาริยานัง
สังฆะนิมิตตัง อุปปันนัง โหหิ

ถ้าได้สวดทุกๆคืน บูชาพระปางเปิดโลก ศัตรูหมู่มารย่อมแพ้ภัยอันตราย อุปสรรคใดๆ ไม่มีมากล้ำกรายได้ หรือสวดภาวนาชักลูกประคำคืนละ 108 คาบ หรือ จบ ผู้นั้นจะอยู่เย็นเป็นสุข จะทำมาค้าขายก็จะซื้อขายคล่อง จะมีพลานิสงฆ์มากมายหลายประการ ขอผู้ที่ได้บูชา จงตั้งใจปฏิบัติ คงสมใจปรารถนาทุกประการ