คอลัมนิสต์

ห้ามจีนเข้าไทย...ป้องกันไวรัสโคโรน่าได้หรือ

เกาะติดข่าวสาร >> คมชัดลึก ออนไลน์
logoline

วิเคราะห์ระบาดวิทยา..."ห้ามจีนเข้าไทย" ป้องกันโคโรนาไวรัสได้หรือไม่ ? .โดย..ทีมรายงานพิเศษ หนังสือพิมพ์คมชัดลึก.

 

 

            รัฐบาลจีนมีคำสั่ง “ปิดเมืองอู่ฮั่น” เพื่อป้องกันการระบาดของ “ไวรัสโคโรนา 2019”  แสดงถึงภาวะวิกฤติในการควบคุมเชื้อร้ายสายพันธุ์ใหม่ตัวนี้ จนกลายเป็นประเด็นถกเถียงร้อนแรงในสื่อสังคมออนไลน์ เพราะมีกลุ่มคนเสนอรัฐบาลไทย “ปิดกั้นคนจากเมืองจีนชั่วคราว” จนกว่าสถานการณ์จะดีขึ้น ขณะที่อีกกลุ่มไม่เห็นด้วยเพราะเชื่อว่า “จีนป้องกันได้” และอาจส่งผลร้ายมากกว่าผลดี ...มุมมองวิเคราะห์จากนักระบาดวิทยาผู้เชี่ยวชาญด้านควบคุมโรคติดต่อเห็นด้วยหรือไม่ ?

อ่านข่าว
ยืนยันไวรัสโคโรน่าสายพันธุ์ใหม่แพร่ได้ก่อนแสดงอาการ

 

 

            ยอดตัวเลขผู้ป่วย “โรคปอดอักเสบรุนแรง”จากเชื้อ “ไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ 2019” (19-nCoV) ยังพุ่งขึ้นเรื่อย ๆ ข้อมูลวันที่ 26 มกราคม 2563 จีนพบผู้ป่วย 2,029 ราย เสียชีวิต 56 ราย ส่วนไทยแลนด์ตามมาเป็นอันดับ 2 พบแล้ว 8 ราย อันดับ 3 ฮ่องกงพบ 6 ราย นอกจากนี้ ยังมีรายงานพบผู้ป่วยในประเทศอื่น ๆ รวมเป็น 15 ดินแดนและประเทศ เช่น ไต้หวัน ญี่ปุ่น สิงคโปร์ เกาหลีใต้ อเมริกา เวียดนาม ออสเตรเลีย และฝรั่งเศส ฯลฯ                                          

                  

              หากประเมินตัวเลขที่จีนระบุว่า มีผู้อยู่ระหว่างเฝ้าสังเกตการณ์อีก 2.1 หมื่นราย จนทางการสั่งปิดเมืองเพิ่มเรื่อยๆ ในระดับเข้มมากน้อยต่างกันไป หวังควบคุมการระบาดไวรัสร้ายตัวนี้ให้ได้เร็วที่สุด พร้อมสั่งปิดสถานที่สำคัญทั่วประเทศ เช่น วังต้องห้ามในกรุงปักกิ่ง, เซี่ยงไฮ้ดิสนีย์แลนด์, ด่านกำแพงเมืองจีน ฯลฯ และที่สำคัญสุดคือคำสั่ง “ปิดเมืองอู่ฮั่น” ห้ามเดินทางเข้า-ออกโดยไม่จำเป็นอย่างเด็ดขาด รวมถึง16 เมืองใกล้เคียงด้วย ทำให้รัฐบาสทั่วโลกรู้สึกวิตกกังวล ไม่รู้ว่าสถานการณ์จะรุนแรงเพิ่มขึ้นเพียงไร เนื่องจากมนุษย์ยังไม่มีภูมิคุ้มกันเชื้อโรคใหม่ตัวนี้

 

              แม้แต่รัฐบาล “เกาหลีเหนือ” ยังรีบประกาศสั่งปิดพรมแดนห้ามนักท่องเที่ยวจีนเข้าประเทศตั้งแต่วันที่ 22 ม.ค.   ส่วน "ไต้หวัน” ล่าสุด ระงับออกวีซ่านักท่องเที่ยวจากแผ่นดินใหญ่ทั้งหมดแล้ว  เพราะจีนไม่ได้เปิดเผยข้อเท็จจริงทั้งหมดเกี่ยวกับเชื้อโรคนี้ และ“ฟิลิปปินส์” มีคำสั่งให้ส่งตัวผู้โดยสาร 135 คนที่เดินทางมากจากเมืองอู่ฮั่นกลับจีน พร้อมประกาศห้ามนักเดินทางจากบางพื้นที่ของจีนชั่วคราว

 

 

ห้ามจีนเข้าไทย...ป้องกันไวรัสโคโรน่าได้หรือ

 

             ส่วนประเทศไทยนั้นยังไม่จำกัดการเดินทางจากจีน จากสถิติวันที่ 3 - 23 ม.ค.2563 มีนักท่องเที่ยวจากอู่ฮั่นเข้าไทยผ่านทาง 5 สนามบินทั่วประเทศ ได้แก่ สนามบินสุวรรณภูมิ ดอนเมือง เชียงใหม่ ภูเก็ต และกระบี่ รวม 136 เที่ยวบินประมาณ 2.1 หมื่นคน ถือเป็นตัวเลขที่ไม่น้อย และหากรวมตัวเลขคนจีนทั้งหมดที่เข้าในไทยประมาณเฉลี่ยเดือนละ 8-9 แสนคน ทำให้เกิด ประเด็นถกเถียงกันสื่อสังคมออนไลน์ ว่ารัฐบาลไทยควรมีมาตรการ “ปิดกั้นคนจากเมืองจีนชั่วคราว” จนกว่าสถานการณ์จะดีขึ้นหรือไม่ หลายคนเห็นด้วยและไม่เห็นด้วยกับข้อเสนอนี้

 

              ผู้เชี่ยวชาญด้านระบาดวิทยา สังกัดฝ่ายควบคุมโรคติดต่อ กระทรวงสาธารณสุข วิเคราะห์ให้ “คมชัดลึก” ฟังว่า ขณะนี้องค์การอนามัยโลก (WHO) ประกาศให้ “ไวรัสโคโรนา 2019” เป็นสถานการณ์ฉุกเฉินด้านสาธารณสุขใน “จีน” แต่ยังไม่ได้ประกาศเป็น “ระดับนานาชาติ”  เนื่องจากยังไม่ครบองค์ประกอบการระบาด 6 ขั้น “Pandemic Phases”  ซึ่งมีขั้นตอนดังนี้

 

 

ห้ามจีนเข้าไทย...ป้องกันไวรัสโคโรน่าได้หรือ

 

              ระยะแรก “Interpandemic period”  แบ่งเป็น ขั้นที่ 1 พบเชื้อโรคจาก “สัตว์สู่คน” แต่ยังเป็นระดับที่มีความเสี่ยงต่ำ พบจำกัดในบางพื้นที่เท่านั้น ขั้นที่ 2 เป็นระดับที่เชื้อโรคมีความเสี่ยงสูง ที่จะแพร่มายังมนุษย์ทั่วไป

 

             จากนั้นก็เข้าสู่ ระยะเริ่มระบาด “Pandemic alert period” เป็น ขั้นที่ 3 พบเชื้อโรคในลักษณะแพร่จาก “คนสู่คน” แต่ยังอยู่ในวงจำกัด ขั้นที่ 4  เป็นระยะที่พบเชื้อโรคเปลี่ยนแปลงหรือปรับตัวทางพันธุกรรมทำให้แพร่กระจายจาก “คนสู่คน” ได้ง่ายขึ้น ขั้นที่ 5 เป็นระยะเชื้อโรคกำลังขยายวงแพร่ระบาดจากคนสู่คนในวงกว้าง มีการแจ้งเตือนและควบคุมไม่ให้แพร่กระจายไปยังประเทศอื่น ๆ

 

             และระยะสุดท้ายคือ ระยะระบาดหนัก “Pandemic period”  ซึ่งเป็นขั้นที่ 6 สูงสุด หมายถึง ระยะที่เชื้อไวรัสมีการปรับตัวทางพันธุกรรมมากขึ้นและแพร่ระบาดอย่างรุนแรงในหลายประเทศและหลายทวีป

 

 

 

              “สถานการณ์ตอนนี้ เป็นเพียงขั้นตอนที่ 5 เพราะการระบาดอยู่ที่จีนเท่านั้ ผู้ป่วยที่พบในประเทศอื่นก็เดินทางมาจากจีน แม้จะพบในทวีปอื่นก็ตาม แต่หากวันไหนที่พบการติดเชื้อโคโรนาไวรัส 2019 ในประชากรจากทวีปอื่นที่ไม่ใช่เอเชีย และไม่ได้เดินทางเข้าออกจากจีน แสดงว่าอยู่ในขั้นตอนที่ 6 ถือว่าระบาดทั่วโลกแท้จริง”

 

            ส่วนคำถามว่าไทยควรปิดกั้นห้ามคนจีนเดินทางเข้ามาหรือไม่นั้น ผู้เชี่ยวชาญข้างต้นอธิบายว่า ตอนนี้เชื้อไวรัสระบาดที่จีนเท่านั้น ยังไม่ระบาดในประเทศอื่น และรัฐบาลจีนค่อนข้างมีมาตรการขั้นเด็ดขาดมาก เพราะที่ผ่านมายังไม่เคยมีประเทศไหนสั่งปิดเมืองหรือสั่งปิดจังหวัด ห้ามไม่ให้คนเดินทางเข้าออกมาก่อน ไม่ว่าเป็นกรณี เชื้อไวรัสเมอร์สที่ระบาดจากตะวันออกกลาง หรือ เชื้อไวรัสอีโบลาในแอฟริกา  

 

 

            “อยากให้เข้าใจว่า ถึงรัฐบาลจะสั่งปิดประเทศห้ามคนจีน เข้า- ออกทุกด่านของไทยอย่างเด็ดขาดเพื่อป้องกันนั้น แต่คำถามคือหากนักท่องเที่ยวหรือคนทำงานจากเมืองไทย คนเวียดนาม คนเกาหลี คนญี่ปุ่น อเมริกาหรือคนจากยุโรปที่เดินทางไปจีนแล้วเข้าแวะผ่านเข้ามาในไทย เราจะห้ามคนกลุ่มนี้ด้วยหรือไม่ แสดงว่าไทยปิดประเทศห้ามคนทั่วโลกเดินทางเข้า เพราะเราไม่มีทางรู้ได้ว่าพวกเขาเคยเดินทางไปจีนก่อนมาไทยหรือ หากเคยไปก็มีโอกาสติดเชื้อไวรัสโคโรน่าได้เช่นกัน สำหรับด้านระบาดวิทยาแล้ว ไม่มีประโยชน์อะไรที่จะห้ามคนจีนมาไทย ยิ่งไปกว่านั้น ยังทำให้เกิดความสัมพันธ์ที่ไม่ดีระหว่างประเทศไทยกับจีนด้วย โดยเฉพาะเรื่องการแลกเปลี่ยนข้อมูลด้านสาธารณสุข สิ่งที่ควรทำคือการเฝ้าระวังและคัดกรองผู้ต้องสงสัยอย่างเข้มงวด”  

 

           นักระบาดวิทยาข้างต้นวิเคราะห์ต่อว่า ตอนนี้นักวิทยาศาสตร์ยังประเมินไม่ได้ว่า ไวรัสร้ายตัวนี้จะหยุดระบาดเมื่อไร เพียงแต่มีเอกสารวิชาการตีพิมพ์เผยแพร่ “ข้อมูลลำดับยีนของไวรัสโคโรนา 2019” ต้องใช้เวลาศึกษาและเฝ้าดูลักษณะการแพรระบาดสักพัก เช่น ตัวเลขผู้ติดเชื้อแล้วมีอาการป่วยรุนแรง หรือผู้ป่วยที่มีอาการไม่รุนแรง ผู้ที่ติดเชื้อแล้วไม่มีอาการป่วยแต่เป็นพาหะแพร่เชื้อโรค ฯลฯ โดยปกติเมื่อเกิดเหตุการระบาดของเชื้อไวรัสสายพันธุ์ใหม่ ต้องใช้เวลาไม่ต่ำกว่า 2 ปี กว่าร่างกายของประชากรผู้ที่อาศัยอยู่ในบริเวณนั้นจะค่อย ๆ สร้างภูมิคุ้มกันขึ้นมาได้เองตามธรรมชาติ เช่น กรณีของ ไวรัสซาร์ส  ไวรัสเมอร์ส ไวรัสอีโบล่า ฯลฯ        

    

           เนื่องจากสำหรับอัตราส่วนความสามารถในการระบาดของ “ไวรัสโคโรนา 2019”  นั้นประมาณ 1 ต่อ 3 หมายถึงผู้ติดเชื้อ 1 คน สามารถแพร่ติดต่อไปให้  2- 3 คน ต้องมีคนติดเชื้อนี้หลายล้านคนในเมืองอู่หั่น ถึงจะทำให้เกิดภูมิคุ้มกันได้ในระดับหนึ่ง

 

           ส่วนการสร้างวัคซีนป้องกันเชื้อไวรัสตัวใหม่นั้นต้องใช้เวลาไม่ต่ำกว่า 6 ปี กว่าจะผ่านขั้นตอนยอมรับจากองค์การสาธารณสุขระดับนานาชาติ แต่ไม่แน่ใจว่ากรณีของไวรัสโคโรนา 2019 นั้น รัฐบาลจีนจะสร้างวัคซีนหรือไม่และจะสร้างแบบฉุกเฉินได้รวดเร็วแค่ไหน

 

           สรุปคือนักระบาดวิทยายืนยันว่า “ปิดกั้นคนจีน” ไม่ได้ช่วยป้องกันประเทศไทยจากเชื้อไวรัสร้ายตัวนี้ แต่ยิ่งกลับทำให้เกิด “อคติด้านลบ” และอาจเกิดความบาดหมางกลายเป็นความความสัมพันธ์ไม่ดีระหว่างกันในอนาคต ..

 

ทีมรายงานพิเศษ คมชัดลึก

logoline

ข่าวที่น่าสนใจ