คอลัมน์เกร็ดเลือกตั้ง : เลือกตั้งไทย กติกาครั้งแรกในโลก
นับถอยหลังเลือกตั้ง หากนับถึงวันที่กฎหมายเลือกตั้ง ส.ส. ซึ่งจะเป็นกฎหมายเกี่ยวกับการเลือกตั้งฉบับสุดท้ายมีผลบังคับใช้ คือ วันที่ 11 ธันวาคม นี้ ก็เหลืออีก 64 วัน แต่ถ้านับถึงวันที่ 24 กุมภาพันธ์ ปีหน้า ซึ่งล่าสุด คสช.รวมทั้ง พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา หัวหน้า คสช. ก็ยังยืนยันที่วันนี้ ก็จะเหลืออีก 139 วันถึงวันเลือกตั้ง
หากไม่นับการเลือกตั้งวันที่ 2 กุมภาพันธ์ 2557 ซึ่งต่อมาศาลรัฐธรรมนูญสั่งให้การเลือกตั้งเป็นโมฆะ การเลือกตั้ง ส.ส.ครั้งสุดท้ายก็จะเป็นเมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม 2554
ครั้งนี้จะเป็นการเลือกตั้ง ส.ส.ในรอบ 7 ปีเศษ
มีอะไรใหม่ในการเลือกตั้งครั้งนี้บ้าง ?
อย่างแรก เป็นการเลือกตั้งภายในกติกาใหม่ที่ไม่เคยมีใครใช้มาก่อนในโลก คือระบบที่คณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญ ชุด “มีชัย ฤชุพันธุ์” กำหนดให้เรียกว่า “ระบบจัดสรรปันส่วนผสม”
จัดสรรอะไร ปันส่วนอะไร ผสมอะไร อาจจะอธิบายกันยาก
เอาเป็นว่า วิธีการสำหรับทุกคนในการเลือกตั้งครั้งนี้จะเหมือนกับย้อนยุค คือ ใช้บัตรเลือกตั้งใบเดียว แต่จะมีความล้ำหน้า เพราะบัตรเลือกตั้งใบเดียวนี้จะมีค่าแทนบัตรเลือกตั้งสองใบ
ที่ว่าบัตรใบเดียวมีค่าเท่าบัตรสองใบ เพราะนอกจากการกากบาทครั้งเดียวของท่านจะเป็นการบอกว่าท่านจะเลือกใครในเขตเลือกตั้งของท่าน แต่การกากบาทนั้นยังหมายถึงท่านเลือกพรรคนั้นด้วย
ในส่วนของเลือก ส.ส.เขต คงเข้าใจกันได้ แต่อาจจะยังงงในส่วนการเลือกพรรคว่าหมายถึงอะไร จะมีผลอย่างไร ?
ในส่วนแรกเรื่อง ส.ส.เขต ก็จบไปที่เขตนั้นเลย ใครได้ที่หนึ่งก็ได้เป็น ส.ส.เขตนั้น แต่ในส่วนคะแนนเลือกพรรค ต้องเอาคะแนนนั้นไปรวมคะแนนทั้งหมดจากทั่วประเทศ ไม่ว่าจะได้ที่หนึ่งหรือที่โหล่ของเขตนั้นก็เอาคะแนนไปรวมกันทั้งหมด ได้ออกมาเป็นคะแนนที่พรรคนั้นได้มาจากทั่วประเทศ
จากนั้นเอาคะแนนที่พรรคได้จากทั่วประเทศไปหารจากคะแนนรวมทั้งหมดของทุกพรรค ก็จะได้ออกมาเป็นจำนวน ส.ส.ที่พรรคนั้นจะสามารถมีได้ โดยให้เทียบว่าคะแนนรวมของทุกพรรคทั้งประเทศเท่ากับ ส.ส. 500 คน
เมื่อได้จำนวน ส.ส.ที่พรรคนั้นสามารถจะมีได้แล้ว ก็ไปดูว่าพรรคนั้นได้ ส.ส.เขตไปแล้วกี่คน ขาดอีกเท่าไหร่ก็เติมเป็นส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์เข้าไป แต่ถ้ามีครบหรือมีเกินแล้วก็ไม่ต้องเติม ตรงนี้แหละที่เรียกว่า “จัดสรรปันส่วนผสม”
เอาจริงชาวบ้านคงไม่มีใครเข้าใจความซับซ้อนของกติกานี้หรอก เพราะส่วนใหญ่ก็คงคิดแค่ว่าจะเลือกใครเป็น ส.ส.ในเขตนั้น ส่วนเงื่อนที่ซ่อนไว้เรื่องการคำนวณจำนวน ส.ส.ที่พรรคนั้นจะมีได้ อาจจะมีเฉพาะพรรคและนักการเมืองที่สนใจ
ทำไมต้องวางกติกานี้...จะมีใครได้ใครเสียอย่างไรบ้าง อ่านต่อพรุ่งนี้ !!
(เกร็ดเลือกตั้ง...กติกาใหม่ ใครได้ใครเสีย? คลิกอ่านต่อ...)
(เกร็ดเลือกตั้ง : คุณสมบัติสมาชิกพรรคการเมือง คลิกอ่านต่อ...)
ข่าวที่เกี่ยวข้อง