นวดสวนดอก ผ่อนคลาย ไร้เสี่ยง ปรับสมดุล

 

 

          วันนี้คอลัมน์ “หมอยาทางเลือก” มีการรักษาตามตำรับแพทย์ทางเลือกแผนไทยที่บรรเทาอาการเจ็บป่วยรูปแบบการนวดอีกแบบหนึ่งมาแนะนำ

 

อ่านข่าว...  ตำรับยา เบญจอำมฤตย์ สูตรสมุนไพรสู้ มะเร็งตับ

 

 

          โดยเฉพาะชื่อฟังแล้วไพเราะน่าสนใจนั่นคือ “นวดสวนดอก” ที่ข้อมูลระบุว่า การนวดแบบนี้ดีต่อใจ เพราะ “ลดความเสี่ยงและเพิ่มประสิทธิภาพ” ในการนวดเป็นอย่างมาก

          เพราะเชื่อว่าเราๆ ท่านๆ ที่เคยผ่านประสบการณ์การนวดทั่วๆ ไป หลายคนคงจะเคยปวดระบมจากการนวด หรือมีภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากการนวดกันมาบ้างไม่มากก็น้อย แต่นวดสวนดอกนี้ คือทางออกเพื่อปลกล็อกสิ่งนั้น

 

 

 

          ทำความรู้จัก
          “นวดสวนดอก” ชื่อก็บอกแล้วว่าต้องมีความเกี่ยวข้องกับ จ.เชียงใหม่แน่ๆ

          ใช่แล้วเพราะนวดสวนดอกเป็นสูตรที่เกิดขึ้นจากคณะทำงานของคณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ (รพ.สวนดอกในชื่อเดิม) ประดิษฐ์ขึ้น

          จากนั้นศูนย์การแพทย์แผนไทยและการแพทย์ผสมผสาน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (มช.) ก็ได้จัดการเรียนการสอนในหลากหลายหลักสูตรเพื่อเพิ่มพูนความรู้และทักษะทางด้านการแพทย์ทางเลือก และการแพทย์พื้นบ้านแก่บุคลากรและประชาชนทั่วไป

          เวลานั้นทางศูนย์มีการเปิดสอนหลักสูตรต่างๆ เช่น หลักสูตรผู้ช่วยแพทย์แผนไทยและยังมีการ “นวดสวนดอก” ที่ทางคณะทำงานของคณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ ได้นำการนวดแผนไทย การนวดล้านนา และการนวดกดจุดแผนจีนมาผสมผสานกัน

 

 

 

 

          สำหรับหลักการของนวดสวนดอกคือเพื่อ “ลดความเสี่ยงและเพิ่มประสิทธิภาพ” จากการนวดทั่วไปที่หลายครั้งที่คนถูกนวดมักจะมีอาการระบมจากการนวดหรือมีภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากการนวด

 

          การนวดนี้คณะแพทย์ มช. จึงมีการระดมสมองจากผู้เชี่ยวชาญมากมายเพื่อให้ได้มาซึ่งท่านวดที่ปลอดภัย ลดความเสี่ยงหรือภาวะแทรกซ้อนดังกล่าว โดยใช้วิธีกดจุด ที่เรียกว่า “หน่วง-เน้น-นิ่ง”

          โดยการนวดในแต่ละท่าถูกกำหนดการนวดเพื่อการรักษาโรค โดยผู้เชี่ยวชาญในด้านต่างๆ มาวิเคราะห์ทดลอง วิจัยว่าท่าแบบไหนจึงจะเหมาะสมกับโรค

 

 

 

 

          นวดลดความเสี่ยง
          วิธีการของนวดสวนดอก หรือพูดง่ายๆ ว่าเป็นการนวดแผนไทยแนวใหม่ และที่บอกว่าเพื่อ “ลดความเสี่ยง” นั้น ดังที่รู้ว่าการนวดบางอย่างมีการหัตถการมากมาย บิด ดัด ดึง กด ฯลฯ ซึ่งอาจจะมีบางท่าที่อาจจะรุนแรงเกินไป

          คณะแพทย์จึงมีการประดิษฐ์ท่านวดขึ้นมาใหม่ โดยหลักการ “หน่วง เน้น นิ่ง” ซึ่งมีคำอธิบายดังนี้

          การหน่วง หมายถึง การหาตำแหน่งกดที่ไม่ให้ตรงกระดูกหรือจุดอันตราย ด้วยการจับท่าหน่วงเพื่อหาตำแหน่งกด การเน้น หมายถึง การให้เน้นน้ำหนักในจุดที่เหมาะสม และทำให้กล้ามเนื้อมีการคลายตัวและกระจายในวงกว้าง

          และ การนิ่ง หมายถึงการกดลงน้ำหนักโดยไม่ขยับมือ โดยกดลงไปที่จุดที่เน้นแล้วนิ่งจากนั้นค่อยปล่อยมือออกเพื่อให้กล้ามเนื้อคลายตัว เมื่อนวดสวนดอกเสร็จแล้ว จะมีการประคบสมุนไพร เพื่อให้กล้ามเนื้อที่นวดได้ผ่อนคลายอีกครั้ง

 

 

 

          โดยก่อนที่จะมีการนวดจริงจะมี “การตอกเส้น” ก่อน เพื่อให้เกิดการสะเทือน และทำให้กล้ามเนื้อผ่อนคลาย และคลายตัว ทำให้ประสิทธิภาพการนวดดีขึ้น

          จุดเด่นอีกอย่างของการนวดสวนดอกคือจะมีการคัดท่าที่ไม่สุภาพ หรือท่าที่มีความเสี่ยงน่ากลัวออก แล้วผนวกผสมผสานเอาการกดจุดแผนจีน หรือการฝังเข็มโดยแพทย์แผนจีนเข้าไปผสมผสานกับการนวดแผนไทย โดยอยู่ภายใต้การให้คำปรึกษาของทีมแพทย์แผนปัจจุบันอีกด้วย

          ประโยชน์ของการนวดสวนดอกแตกต่างจากการนวดทั่วไป คือลดอาการปวด เมื่อยล้า ลดความเสี่ยง เพราะไม่มีท่ารุนแรง เพิ่มประสิทธิภาพ มีการเสริมการกดจุดแผนจีน ช่วยเสริมอวัยวะภายใน เช่น ม้าม ตับ ไต ปอด หัวใจ เป็นต้น เป็นการปรับสมดุลในร่างกายไปในตัว และท่วงท่าที่ยังคงแบบนวดแผนไทย ก็ทำให้การนวดสวนดอกยังคงไว้ซึ่งการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมการนวดแบบไทยไว้ด้วย

 

 

 

 

          แหล่งนวดต้นตำรับ
          ใครสนใจนวดสวนดอกจะไปถึงต้นตำรับน่าจะดีที่สุดคือที่ศูนย์การแพทย์แผนไทย และการแพทย์ผสมผสาน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ (มช.) ซึ่งให้การบริการแบบผสมผสาน ทั้งการแพทย์แผนปัจจุบัน การแพทย์แผนไทย การแพทย์แผนจีน ภายใต้การดูแลจากทีมบุคลากรทางการแพทย์ที่มีความรู้ความสามารถ

          นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งเรียนรู้ศาสตร์แห่งการแพทย์ทางเลือก รวมถึงการนำองค์ความรู้จากงานวิจัยมาพัฒนาการบริการของศูนย์อยู่เสมอ

          ที่นี่จะให้บริการแผนปัจจุบัน คลินิกเวชกรรม (ตรวจ-รักษาโรคทั่วไป) แผนไทย (นวดแบบสวนดอกพร้อมประคบ) และแผนจีน (วินิจฉัยแบบแพทย์แผนจีน/การฝังเข็ม)

          และจะมีแพทย์มาตรวจดูด้วยว่าร่างกายเรามีปัญหาตรงไหน จะได้มีการเน้นการนวดในบางจุดเข้าไปช่วยรักษาบรรเทาในจุดนั้นได้ถูกต้อง

 

 

 

          ท่านใดสนใจอยากมารับบริการก็สามารถมาได้ หรือถ้าอยากมาเรียนรู้ก็สามารถทำได้เช่นกัน เพราะที่นี่มีการเรียน การสอน ไม่ว่าจะเป็นเรียนนวดสวนดอก การตอกเส้น การกดจุดแผนจีน โดยมีหลักสูตรรองรับ

          โดยศูนย์เปิดให้บริการประชาชนทุกวันไม่เว้นวันหยุดราชการ ตั้งแต่เวลา 08.00-20.00 น. สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ โทร.0-5394-9899

..............................
ภาพจาก  เฟซบุ๊กศูนย์การแพทย์แผนไทยและการแพทย์ผสมผสาน คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่