ก่อนเลือกวิธีรักษามะเร็ง

    ใครที่ไม่เคยเป็นมะเร็งหรือไม่เคยมีญาติสนิทเป็นมะเร็ง จะไม่มีทางเข้าใจความรู้สึกของผู้ป่วย โดยเฉพาะเรื่องทางเลือกในการรักษาโรคมะเร็งของตน ยิ่งในยุคปัจจุบัน เต็มไปด้วยสารพัดข้อมูลข่าวสารมากมายมหาศาลจนทำเอาผู้บริโภคสับสนไปตามๆ กัน

     การได้มาซึ่งข้อสรุปทางการแพทย์ว่า การรักษาประเภทใดเหมาะสมกับมะเร็งของอวัยวะไหน ระยะใดนั้น ต้องมีการศึกษาวิจัยอย่างเป็นระบบ มิใช่ใช้ความเห็นส่วนตัวหรือความเห็นของแพทย์ผู้รักษากลุ่มใดกลุ่มหนึ่งเท่านั้น วิธีการรักษาโรคมะเร็งที่เป็นมาตรฐานที่วงการแพทย์ทั่วโลกยอมรับก็มี 3 วิธีหลักๆ คือ การผ่าตัด การฉายแสง และการให้ยาเคมีบำบัด ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ปัจจัยหลักคือปัจจัยของตัวผู้ป่วยเองและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับตัวโรคมะเร็ง ปัจจัยที่เกี่ยวกับตัวผู้ป่วยเองก็เช่น อายุ ความแข็งแรงของร่างกาย โรคประจำตัวต่างๆ เป็นต้น ส่วนปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับตัวโรคมะเร็งก็เช่น อวัยวะที่เป็น ชนิดของเซลล์มะเร็ง ระยะของโรค ซึ่งปัจจัยหลักทั้งสองเหล่านี้มีผลต่อการวางแผนการรักษาที่เหมาะสมกับคนไข้รายนั้นๆ เพราะฉะนั้นคนไข้ที่เป็นมะเร็งชนิดเดียวกัน จึงไม่ได้รักษาด้วยวิธีเดียวกันเสมอไป นั่นเป็นเหตุผลที่สำคัญที่ผู้ป่วยและญาติต้องเข้าใจหลักการในการเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสมกับสภาพของตัวผู้ป่วยเองจากแพทย์ผู้รักษา

    ส่วนการพิจารณาวิธีการรักษาแบบใหม่ๆ ที่ยังไม่มีข้อสรุปให้เป็นการรักษามาตรฐานนั้น ก็มีหลายข้อในการพิจารณา อาทิ การรักษาแบบใหม่ที่ว่านั้นมีผลการศึกษาวิจัยอย่างเป็นระบบหรือไม่ มีข้อมูลหลักฐานทางการแพทย์เชิงประจักษ์หรือไม่ ไม่ใช่เป็นแค่ข้อมูลจากการบอกเล่าหรือประสบการณ์ส่วนตัวหรือความเห็นจากผู้เชี่ยวชาญ ไม่ใช่เป็นแค่ผลการวิจัยในผู้ป่วยเฉพาะกลุ่มที่ตนเองสนใจเท่านั้น แต่ไม่มีกลุ่มเปรียบเทียบ ไม่มีการใช้สถิติในการวิเคราะห์ข้อมูลอย่างถูกต้อง อีกประเด็นที่ต้องให้ความสำคัญคือ ผลการรักษาแบบใหม่ที่คุยว่าได้ผลดีนั้น มีผลการตรวจชิ้นเนื้อทางการแพทย์ยืนยันหรือไม่ว่าผู้ป่วยเหล่านั้นเป็นมะเร็งจริง ผู้ป่วยได้รับการรักษาด้วยวิธีการใหม่นั้นเพียงอย่างเดียว หรือเคยได้รับการรักษาแบบอื่นๆ มาก่อนหน้านั้นหรือไม่ เพราะผู้ป่วยรายหลายที่มีอาการดีขึ้นนั้น อาจเนื่องมาจากการรักษามาตรฐานที่ได้รับก่อนหน้านั้น แต่พอหันมารักษาแบบใหม่ กลับให้เครดิตกับการรักษาแบบใหม่แต่เพียงอย่างเดียว นอกจากนั้น การรักษาแบบใหม่ที่ว่า นำเสนอผลการรักษาแต่เพียงด้านบวกด้านเดียวหรือไม่ มีการเปิดเผยผลการรักษาที่ไม่ได้ผลบ้างหรือไม่ เสียชีวิตกี่รายจากทั้งหมดกี่ราย ไม่ใช่ว่านำเสนอแต่ผลที่ดีเพียงอย่างเดียว แบบนี้เท่ากับว่ามีเจตนาปิดบังซ่อนเร้นข้อมูลการรักษาที่ไม่ได้ผล เพื่อผลประโยชน์ทางธุรกิจ

    เพราะฉะนั้น ต้องใช้สติปัญญาในการตัดสินใจเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสม อย่าไปหลงเชื่อคล้อยตามไปกับโฆษณาชวนเชื่อของการรักษารูปแบบใหม่ หรือโน้มเอียงไปกับคำแนะนำของผู้ปรารถนาดีที่รู้ไม่จริง เพียงแต่ให้คำแนะนำไปเพราะเห็นตัวอย่างคนไข้เพียงไม่กี่ราย หรือได้ยินเขาเล่าว่าก็นำมาบอกต่อนะครับ...เชื่อผมสิ

นพ.วีรวุฒิ อิ่มสำราญ