สุรินทร์ - คมข่าวทั่วไทย
วันนี้ (20 มิ.ย.2562) เวลา 16.00 น.ที่วัดแจ้งสว่าง บ.ตากลาง ต.กระโพ อ.ท่าตูม จ.สุรินทร์ นายเกษมศักดิ์ แสนโภชน์ อดีต ผวจ.สุรินทร์ เป็นประธานวางผ้าไตรบังสุกุล ในงานพิธีฌาปนกิจศพ นายมิว หรือคุณตาหมิว ศาลางาม หมอช้างอาวุโส ตำแหน่งหมอสะดำ รุ่นสุดท้าย แห่งตำนานหมอช้างของชาวกูยเลี้ยงช้าง หลังจากเสียชีวิตลงอย่างสงบที่บ้านพักด้วยโรคเส้นเลือดในสมองแตก เมื่อเวลา 10.10 น.ของวันที่ 14 มิถุนายน 2562 รวมอายุ 98 ปี โดยทางด้านนางสาวอุนนดา ศาลางาม ซึ่งเป็นลูกสาวและญาติพี่น้อง ได้จัดพิธีบำเพ็ญกุศลศพที่บ้านเกิดเลขที่ 46 หมู่ 9 บ้านตากลาง หมู่บ้านช้างเลี้ยง ต.กระโพ อ.ท่าตูม จ.สุรินทร์ ซึ่ง นายมิว หรือตาหมิว ศาลางาม ถือเป็นหมอช้าง สะดำ อาวุโสรุ่นสุดท้าย ที่จากไป โดยเป็นบุคคลที่สำคัญของตำนานชาวกูยเลี้ยงช้าง และเคยคล้องช้างป่า มาฝึกเป็นช้างบ้านในอดีต รวมทั้งเป็นผู้สืบทอดการประกอบพิธีกรรมต่างๆ เกี่ยวกับช้าง ให้กับคนรุ่นหลัง เป็นการสืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณ
โดยพิธีฌาปนกิจศพโดย”เมรุลอย” ที่สร้างขึ้นอย่างสมเกียติของครูบาใหญ่ หมอสะดำช้าง รุ่นสุดท้ายของชาวช้าง โดยก่อนที่จะมีพิธีฌาปนกิจ ชาวช้างได้นำช้าง จำนวน 12 เชือก มาร่วมพิธีส่งดวงวิญญาณของหมอสะดำช้างขึ้นสวรรค์ ด้วยการให้ช้างทั้ง 12 เชือก นั่งลงหมอบกราบศพครั้งสุดท้าย ท่ามกลางประชาชนและครอบครัวชาวช้างมาร่วมพิธีจำนวนมาก เป็นภาพที่น่าซาบซึ้งและน่าประทับใจยิ่งนัก และยังเป็นภาพและประเพณีที่หาดูได้ยากยิ่งในปัจจุบัน จากนั้นได้มีศิลปินเจรียงกันตรึมโบราณพื้นบ้าน คือ น้ำผึ้ง เมืองสุรินทร์ มาร้องเจรียง หรือแหล่เพลงกันตรึม เพื่อส่งงดวงวิญญาณ และปิดท้ายด้วยรำไทยหน้าศพเพื่อเป็นการเทิดทูลและส่งดวงวิญญาณหมอสะดำช้างรุ่นสุดท้ายอีกด้วย
ทั้งนี้ก่อนที่จะมีพิธีฌาปนกิจศพดังกล่าว ครอบครัว ญาติพี่น้องและชาวบ้าน ได้มีการจัดขบวนแห่เคลื่อนศพคุณตามิว หมอสะดำช้างรุ่นสุดท้าย มายังวัด โดยมีขบวนดนตรีโยธวาฑิต ของเด็กนักเรียน และเดินนำขบวนเคลื่อนศพด้วยช้างนับ10 เชือก ก่อนจะเคลื่อนศพมาเดินวนซ้ายรอบเมรุลอย 3 รอบ ภายในวัดแจ้งสว่างดังกล่าว
สำหรับลำดับชั้นของหมอช้างเริ่มด้วยตำแหน่ง “มะ” ผู้ช่วยช้างต่อ และเมื่อได้รับการแต่งตั้งจะได้เลื่อนขั้นเป็น “หมอจา” คือ หมอใหม่ที่ผ่านพิธีปะชิและได้รับการแต่งตั้งแล้วแต่ยังจับช้างไม่ได้เลย และเมื่อจับช้างได้ 1 – 5 ตัว จะได้เลื่อนขั้นเป็น “หมอสะเดียง” (หมอเบื้องซ้าย) และเมื่อจับได้เพิ่มขึ้นตั้งแต่ 6 -10 ตัว จะได้เลื่อนขั้นเป็น “หมอสะดำ” (หมอเบื้องขวา) และสู่ตำแหน่งสูงขึ้น“ครูบา” คือหมอช้างที่ได้รับการแต่งตั้งจากครูบาใหญ่หรือกำลวง ให้เป็นหัวหน้าขบวนช้างต่อ และตำแหน่งที่สูงสุด คือ “ครูบาใหญ่” หรือ “กำลวงปืด” ผู้ที่สามารถจับช้างป่าได้ตั้งแต่ 15 ตัวขึ้นไป เป็นตำแหน่งหมอช้างที่ทรงเกียรติ และมีเพียงคนเดียวเท่านั้น ครูบาใหญ่จะเป็นผู้ที่สามารถจัดพิธีกรรมต่างๆ ได้ เป็นบุคคลที่หมอช้างต่างให้ความเคารพนับนับถือและเชื่อฟัง
พ่อเฒ่าหมิวได้ถ่ายทอดองค์ความรู้ต่างๆจากรุ่นสู่รุ่นผ่านลูกศิษย์มากมาย ซึ่งทางด้านองค์บริหารส่วนจังหวัดสุรินทร์ ได้แต่งตั้งให้ท่านเป็นหมอช้างอาวุโสประจำศูนย์คชศึกษา หมู่บ้านช้างบ้านตากลาง ตำบลกระโพ อำเภอท่าตูม จังหวัดสุรินทร์ ทำหน้าที่เป็นวิทยากรถ่ายทอดความรู้ให้กับนักศึกษาและประชาชนทั่วไปและผู้คนที่สนใจ ซึ่งพ่อเฒ่าหมิวมีความมุ่งมั่นที่จะถ่ายทอดศาสตร์และภูมิปัญญาต่างๆที่เกี่ยวกับช้างของชาวกูยเลี้ยงช้างที่ได้สั่งสมกันมาให้กับรุ่นต่อไปให้มากที่สุด มาจนถึงปัจจุบัน
ข่าวที่เกี่ยวข้อง