"บอนไซ"ทำเงิน ปลูกเลี้ยงก็ได้ ปลูกขายก็รวย

           “พรสวรรค์หรือจะสู้พรแสวง” คำกล่าวนี้น่าจะใช้ได้ดีกับสามีภรรยา “รักและกาญจนา อุดมจินดาสวัสดิ์” เจ้าของสวนรักบอนไซแห่งบ้านโคกใหญ่ ต.เขาแร้ง อ.เมือง จ.ราชบุรี ที่ยึดอาชีพตกแต่งบอนไซมาตั้งแต่บรรพบุรุษ แม้วันนี้จะมีอาณาจักรบอนไซส่งเข้าประกวดจนได้รับรางวัลชนะเลิศมามากมาย แต่ก็ไม่ทิ้งวิชาชีพเดิมคือรับจ้างปลูกและตกแต่งบอนไซทั่วราชอาณาจักรให้คนรักพันธุ์ไม้ชนิดนี้และยังเป็นผู้บุกเบิกในการทำบอนไซชวนชม พันธุ์ไม้ประดับสวยงามจนได้รับความนิยมอย่างกว้างขวางให้เหล่าบรรดานักเล่นบอนไซเมื่อ 20 กว่าปีที่แล้วจนถึงทุกวันนี้

 “รักและกาญจนา อุดมจินดาสวัสดิ์”สองสามีภรรยา เจ้าของสวนรักบอนไซ

 

             “เมื่อ 20 กว่าปีก่อนเขาว่าจ้างให้ไปจัดสวนบอนไซที่บ้านของเศรษฐีคนหนึ่งที่โคราช พอไปถึงเห็นต้นชวนชมปลูกในบริเวณย้านเยอะมากก็บอกเจ้าของบ้านว่าชวนชมสวยดีอยากจะลองทำเป็นบอนไซชวนชมดู เขาก็โอเค ด้วยความที่ชวนชมเป็นไม้โตเร็ว 2-3 ปีให้หลังชวนชมบอนไซ มีคนมาขอซื้อเยอะมาก แต่เจ้าของบ้านก็ไม่ขาย” รักย้อนอดีตให้ฟังเมื่อครั้งบุกเบิกทำชวนชมบอนไซ ก่อนที่เจ้าของสวนนงนุช พัทยา ได้มาเจรจาขอซื้อมาไว้ที่สวนด้วยมูลค่าหลายล้านบาท

            เมื่อเห็นว่าบอนไซขายได้ราคาดี จากอาชีพรับจ้างตกแต่งบอนไซ ในที่สุดเขาก็เริ่มหันมาทำสวนบอนไซเอง โดยใช้เนื้อที่ประมาณ 2 งานบริเวณบ้านเนรมิตเป็นสวนบอนไซหลากหลายสายพันธุ์มีทั้งตกแต่งเพื่อจำหน่ายให้ผู้สนใจทั่วไปและส่งเข้าประกวดตามงานต่างๆ ซึ่งมีการจัดเป็นประจำทุกเดือนผ่านชมรมผู้เพาะเลี้ยงบอนไซในจังหวัดต่างๆ โดยมีงานใหญ่แห่งปีที่เหล่าบรรดานักเลี้ยงบอนไซต่างรอคอยคืองานพรรณไม้งามอร่ามสวนหลวง ร.9 จัดขึ้นระหว่างวันที่ 1-10 ธันวาคมของทุกปี เพราะมีการประกวดบอนไซชิงถ้วยพระราชทานสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี

             “จุดเด่นบอนไซอยู่ที่รูปทรงที่สวยงาม ตามที่เราจินตนาการขึ้นและลูกค้าด้วย ส่วนไม้หลักเป็นที่นิยมคือตะโก โมก มะขาม หมากเล็กหมากน้อย โดยเฉพาะโมกเป็นบอนไซที่มีอนาคตดี ส่วนไทร ปาล์ม พวกนี้จัดเป็นไม้แคระ ไม่มีสนามรองรับ” รักเผยกับ “คม ชัด ลึก” ถึงสถานการณ์ตลาดบอนไซ โดยเขายอมรับว่า คนเลี้ยงบอนไซต้องมีเวลาในการดูแลและต้องใจรักจริงๆ เนื่องจากเป็นไม้ประดับเฉพาะกลุ่ม ส่วนใหญ่ผู้เพาะเลี้ยงมักจะใช้เพื่อประดับความสวยงามและเสริมบารมี แต่หากต้องปลูกเลี้ยงเชิงพาณิชย์จะต้องเน้นเพื่อส่งประกวดเพื่อจะได้อัพราคาให้สูงขึ้น เพราะราคาของบอนไซขึ้นอยู่ที่ความพอใจระหว่างผู้ซื้อกับผู้ขายไม่ตายตัว

               “ตะโกบอนไซต้นนี้เลี้ยงมาเกือบ 20 ปีแล้ว มีคนมาขอซื้อตอนแรก 5 หมื่นไม่ขาย พอเอาไปประกวดได้รับรางวัลชนะเลิศ มีคนขอซื้อ 3 แสน แต่ก็ไม่ขายจะเอาไว้โชว์” รักชี้ให้ดูต้นตะโกบอนใซ ทรงพุ่มสวยงามสะดุดตา วางอยู่ในกระถางหน้าบ้าน  ที่คว้ามรางวัลมานับไม่ถ้วน 

             "กติกาการส่งบอนไซเข้าประกวด ถ้าต้นไหนได้รางวัลชนะเลิศจะต้องเว้นระยะ 2 ปี จึงจะสามารถส่งประกวดได้อีก" เจ้าของสวนบอนไซเผย พร้อมแนะเทคนิคในการอัพราคาบอนไซให้ตั้งราคาที่ตัวเองพอใจ (ต่อรองได้) ในระหว่างส่งเข้าประกวดตามงานต่าง ๆ  จากนั้นจะมีผู้สนใจมาสอบถามราคาถ้าผู้ซื้อและผู้ขายตกลงกันไปก็จะซื้อขายกันก่อนที่จะประกวด โดยผู้ซื้อหวังผลกำไร หากต้นที่ซื้อได้รับรางวัลราคาก็จะอัพสูงขึ้นทันที

               “การส่งบอนไซเข้าประกวดในแต่ละครั้ง ก่อนที่คณะกรรมการจะตัดสิน ก็จะเปิดให้มีการซื้อขายกันก่อน จะคึกคักก็ตอนนี้แหละ  เจ้าของบอนไซจะติดป้ายราคาไว้ถ้าใครสนใจก็จะซื้อ หากตกลงกันได้ผู้ขายเจ้าของต้นเดิมก็จะเปลี่ยนป้ายเป็นเจ้าของใหม่ทันที เพราะคนซื้อคาดหวังว่าถ้าต้นที่ซื้อได้รับรางวัล ราคาก็จะเพิ่มสูงขึ้นหลายเท่าตัว เขาหวังตรงนั้น หากไม่ได้รางวัลก็ไม่เสียหายอะไรนำกลับมาเลี้ยงต่อได้” รักเผยเคล็ดลับการขายบอนไซให้ได้ราคาดี

               เจ้าของสวนรักบอนไซยอมรับว่าราคาบอนไซไม่ได้ขึ้นอยู่กับการตลาด แต่อยู่ที่ความพอใจระหว่างผู้ซื้อกับผู้ขายมากกว่า และขึ้นอยู่กับความชอบของแต่ละบุคคล บางคนอาจมองไม่มีราคา แต่หากบางคนกลับซื้อด้วยราคาที่สูงลิ่วก็มี หากผู้ซื้อพอใจในราคาดังกล่าว ส่วนสถานการณ์ตลาดบอนไซนั้นไปได้เรื่อยๆ เนื่องจากเป็นไม้ประดับเฉพาะกลุ่มผู้ที่หลงใหลในพันธุ์ไม้ชนิดนี้เท่านั้น ไม่ใช่ตลาดที่เปิดกว้างทั่วไป

     

         อุดม ฐิตะวัฒนสกุล อดีตนายกสมาคมไม้ดอกไม้ประดับแห่งประเทศไทย เจ้าของสวนอุดมการ์เด้น อ.ดำเนินสะดวก จ.ราชบุรี และเจ้าของคอลัมน์ “ไม้ใบทำเงิน” ใน นสพ.คมชัดลึก กล่าวถึงสถานการณ์ตลาดบอนไซในปัจจุบันว่าเป็นไม้ประดับที่มีอนาคตแต่อยู่ในวงจำกัดเฉพาะกลุ่มที่รักไม้ชนิดนี้จริงๆ เนื่องจากเป็นไม้ประดับที่ต้องอาศัยเวลาที่ยาวนานกว่าจะได้รูปทรงที่สวยงามและเป็นพันธุ์ไม้ที่มีเสน่ห์เฉพาะตัว ซึ่งเป็นสิ่งที่ทำได้ยากกว่าการปลูกเลี้ยงไม้ประดับโดยทั่วไป แม้ตัวบอนไซจะเป็นแค่ไม้ธรรมดาแต่ผู้เพาะเลี้ยงได้ใส่จินตนาการหรือลูกเล่นเข้าไปทำให้เป็นไม้ที่หวือหวากว่าไม้ประดับหลายๆ ชนิด

           อุดม ฐิตะวัฒนสกุล(กลาง)

            “แต่เดิมบอนไซเป็นพันธุ์ไม้จากญี่ปุ่นเป็นของที่มีมูลค่ามาก เป็นมรดกตกทอดจากรุ่นสู่รุ่น แต่บ้านเราไม่ถึงขนาดนั้น เพราะมีพันธุ์ไม้ที่หลากหลายกว่าแล้วนำมาประยุกต์เป็นบอนไซ จุดเด่นราคาไม่มีตก อายุยิ่งมากราคายิ่งดีและเป็นไม้ที่นำมาประยุกต์ได้ตามจินตนาการของผู้เพาะเลี้ยง”

                  สำหรับจุดด้วยนั้นเจ้าของสวนอุดมการ์เด้นยอมรับว่าถ้าคนเพาะเลี้ยงไม่มีความรู้ในการดูแลรักษาและโยงกระโดงเกิดขึ้นก็อาจเสียฟอร์มบอนไซได้ และที่สำคัญเป็นไม้ที่ต้องอาศัยระยะเวลานานกว่าจะเห็นผล จึงไม่เหมาะกับคนใจร้อนหรือหากมองในมุมกลับก็จะทำให้เจ้าของมีสมาธิ ใจเย็นมากขึ้น นอกจากนี้เรื่องราคาหากเปรียบไม้ประดับโดยทั่วไปจะไม่หวือหวามากนักเนื่องจากเป็นไม้เฉพาะกลุ่ม ไม่ใช่ไม้ตามกระแส จึงเป็นราคาของจริงไม่ใช่ปั่นกระแสขึ้นมา

              “คุณค่าของบอนไซอยู่ที่จิตใจ ศิลปะของคนในงานเกษตรมีไม่กี่อย่าง หนึ่งในนั้นก็คือบอนไซ เพราะเป็นไม้ที่มีคุณค่าทางสังคม ทางเศรษฐกิจและทางจิตใจที่ไม้ประดับชนิดอื่นไม่มี” อดีตนายกสมาคมไม้ดอกไม้ประดับแห่งประเทศไทยกล่าวย้ำทิ้งท้าย

               สนใจเพาะเลี้ยงและวิธีดูแลกริ๊งกร๊างมาที่ 08-1196-7335 เจ้าของสวนรักบอนไซยินดีให้คำแนะนำหรือต้องการปุ๋ยอินทรีย์สูตรบอนไซโทร.08-9993-1444 (คุณจินตนา)