ตามไปดูกลุ่มทำนาตะโหมด ปลูก"ถั่วหรั่ง"แซมยางพารา         

         จากโครงการ“เปลี่ยนนาร้างเป็นนาข้าว” ภายใต้กลุ่ม “กลุ่มเกษตรกรทำนาตะโหมด” เมื่อกว่า 30 ปีที่แล้วก่อนหันมาปลูกถั่วหรั่งแซมยางพาราสร้างรายได้เสริม ส่งผลให้เกษตรกรในพื้นที่อ.ตะโหมด จ.พัทลุงสามารถพลิกฟื้นชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น มีรายได้มั่นคงและสามารถทำหน้าที่ช่วยเหลือและเป็นที่พึ่งของเกษตรกรในพื้นที่ได้อย่างดี จนได้รับการยกย่องให้เป็นกลุ่มเกษตรกรตัวอย่าง และได้รับรางวัลรางวัลระดับชาติถึง 5 ครั้ง เริ่มจากปี 2526 ปี 2529 ปี 2535 ปี2548 และปี 2555 โดยเข้ารับพระราชทานโล่่ในพระราชพิธีพืชมงคล จรดพระนังคัลแรกนาขวัญ

     “ท่องโลกเกษตร”ล่องใต้ตามรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรฯ“มนัญญา ไทยเศรษฐ์”และคณะผู้ผู้บริหารกรมส่งเสริมสหกรณ์นำโดยอธิบดี"พิเชษฐ์ วิริยะพาหะ"ดูความสำเร็จในการดำเนินงานของ“กลุ่มเกษตรกรทำนาตะโหมด” ต.ตะโหมด อ.ตะโหมด จ.พัทลุง นับเป็นสถาบันเกษตรกรแห่งความภาคภูมิใจของชาวตะโหมด ซึ่งก่อตั้งมาตั้งแต่ปี 2517 โดยมีสมาชิกแรกตั้ง 67 คน ด้วยทุน 3,350 บาท ผ่านไป 45 ปี ปัจจุบันมีสมาชิก 1,857 คน ทุนเรือนหุ้น 47 ล้านบาท และทุนสำรอง 26 ล้านบาท  

    จากนั้น มนัญญา ไทยเศรษฐ์ รมช.เกษตรฯและพิเชษฐ์ วิริยะพาหะ อธิบดีกรมส่งเสริมสหกรณ์ ได้เยี่ยมชมการดำเนินงานของ กลุ่มเกษตรกรทำนาตะโหมด ซึ่งเป็นกลุ่มเกษตรกรที่ประกาศตัวเองว่าจะไม่จำหน่ายวัตถุอันตรายและมีโครงการรณรงค์ให้เกษตรกรลดละเลิกการใช้สารเคมีทุกชนิด พร้อมทั้งส่งเสริมให้ทำนาอินทรีย์ ปลูกข้าวไว้กินเอง โดยเฉพาะข้าวพันธุ์สังข์หยด ซึ่งเป็นพันธุ์ข้าวพื้นเมืองจีไอ(GI)ที่มีชื่อเสียงของจ.พัทลุง 

   นอกจากนี้รัฐมนตรีมนัญญายังสนับสนุนเกษตรกรหันมาผลิตปุ๋ยอินทรีย์เพื่อใช้การปลูกพืช ด้วยตระหนักถึงปลอดภัยทั้งตัวเกษตรกรและผู้บริโภค ซึ่งทางกลุ่มเกษตรกรทำนาตะโหมดยังสามารถแก้ไขปัญหาเรื่องราคาผลผลิตการเกษตรได้เกือบ 100% ทั้งผลผลิตข้าว ผลไม้ ทุเรียน มังคุดและลองกอง โดยทางกลุ่มฯได้มีการส่งเสริมการผลิตอย่างครบวงจร เน้นเรื่องความปลอดภัยและคุณภาพเป็นสำคัญ  เริ่มตั้งแต่การส่งเสริมการปลูกพืชเพื่อให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพ การแปรรูปเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มและการเปิดจุดรวบรวมผลผลิตทางการเกษตร ซึ่งทางกลุ่มฯมีทั้งโรงสีข้าว และโรงรมยางแผ่นรมควัน และยังได้จัดหาตลาดรองรับผลผลิตของสมาชิกในช่วงที่ผลผลิตออกมาพร้อมกันจำนวนมาก เพื่อบรรเทาปัญหาราคาตกต่ำ  

      นอกจากนี้กลุ่มเกษตรกรทำนาตะโหมดยังได้มีโครงการส่งเสริมเกษตรกรปลูกพืชแซมในสวนยาง อาทิเช่น ถั่วลิสง ถั่วหรั่ง มะละกอ เพื่อเสริมสร้างรายได้เพิ่มจากการกรีดยาง ซึ่งการปลูกถั่วหรั่งในอำภอตะโหมด ปลูกมานานหลายสิบปีแรกเริ่มปลูกพันธุ์พื้นเมือง แต่ให้ผลผลิตน้อยต่อมาในปี 2542 เกษตรอำเภอตะโหมดได้ริเริ่มให้เกษตรกรรวมตัวกันปลูกถั่วหรั่งและจัดหาพันธุ์ถั่ว “สงขลา 1” ซึ่งพันธุ์ที่ทนต่อสภาพแห้งแล้งได้ดีให้ผลผลิตสูง และมีคุณภาพ มาส่งเสริมให้เกษตรกรปลูกแซมยางพารา เพราะเกษตรกรบางรายได้โค่นยางพาราที่อายุมาแล้ว เพื่อปลูกใหม่ กว่าเกษตรกรจะได้เปิดกรีดอีกครั้งต้องรอไปอีก 5-6 ปี ทำให้เกษตรกรขาดรายได้ 

    โดยส่งเสริมให้สมาชิกได้รวมกลุ่มกันปลูกถั่วหรังแซมในสวนยางระหว่างที่ยางยังไม่ได้เปิดกรีด ส่วนเกษตรกรบางรายที่เปิดกรีดยางแล้ว ก็สามารถปลูกถั่วหรั่งแซมในแปลงยางได้เช่นกัน ซึ่งถั่วหรั่ง(Bambara groundnut)เป็นพืชตระกูลถั่วที่พบปลูกมากในภาคใต้ เมล็ดถั่วหรั่งนำมาต้มเพื่อรับประทาน หรือใช้ทำอาหารคาว และขนมหวาน และแปรรูปเป็นอาหารกระป๋อง มีรสชาติคล้ายถั่วลิสง ปัจจุบันกลายเป็นถั่วเศรษฐกิจสำคัญชนิดหนึ่งในทางภาคใต้ มีพื้นที่ปลูกมากในแถบจ.พัทลุง สงขลาและปัตตานี 

สำหรับการปลูกถั่วหรั่งในอำเภอตะโหมด ปัจจุบันมีพื้นที่โดยรวมประมาณ 800 ไร่ แบ่งเป็นตำบลตะโหมด 500 ไร่ ตำบลคลองใหญ่ 200 ไร่ ตำบลแม่ขรี 100 ไร่ ซึ่งสภาพดินบริเวณนี้มีความเหมาะสมในการปลูกถั่วหรั่งได้ดี โดยการปลูกถั่วหรั่ง จะปลูกได้ปีละ 1 ครั้ง ในช่วงฤดูฝนที่กรีดยางไม่ได้ ระหว่างเดือนกรกฎาคม - กันยายน และจะเริ่มเก็บเกี่ยวในเดือนตุลาคม ซึ่งวิธีการเก็บเกี่ยวจะเก็บแบบขุดถอนทั้งต้นเมล็ดถั่วหรั่งจะฝังอยู่ในดินบริเวณรากของต้นถั่วผลผลิตโดยเฉลี่ยไร่ละ 450 – 600 กิโลกรัม เกษตรกรจะมีรายได้จากการปลูกถั่วหรั่งเฉลี่ยไร่ละ 10,000-15,000 บาท 

 จากการปลูกพืชดังกล่าวทำให้เกษตรกรสามารถสร้างรายได้เป็นอย่างดี โดยใช้ระยะเวลาในการปลูกเพียง 3 – 4 เดือน ซึ่งในช่วงฤดูเก็บเกี่ยว ทางกลุ่มเกษตรกรทำนาตะโหมดจะเปิดจุดรวบรวมถั่วหรั่งจากสมาชิกและเกษตรกรในพื้นที่ พร้อมทั้งประสานงานกับพ่อค้า เข้ามารับซื้อ และต่อรองราคาเพื่อให้เกษตรกรได้จำหน่ายผลผลิตในราคาที่เป็นธรรม  นอกจากจะช่วยสร้างรายได้ให้กับเกษตรกรแล้วต้นถั่วหรั่งเมื่อปลูกแซมกับพืชอื่นจะเป็นพืชที่คลุมดินและช่วยบำรุงดินให้มีแร่ธาตุที่อุดมสมบูรณ์ด้วย

 การปลูกถั่วหรั่งแซมยางพารา นับเป็นอีกทางเลือกของเกษตรกรในพื้นที่อ.ตะโหมดในช่วงที่ยางยังไม่เปิดกรีดหรือช่วงที่กรีดไม่ได้สามารถสร้างอาชีพเสริมรายได้เป็นอย่างดี