ใช้"ตลาดนำการผลิต"ปลูกพริกส่งออกสหกรณ์การเกษตรท่าวังผา  

                อาชีพดั้งเดิมของชาวบ้านใน อ.ท่าวังผา จ.น่าน ส่วนใหญ่ถนัดปลูกพริกและฟักทอง ทว่าวันนี้ได้รับโอกาสจากสหกรณ์การเกษตรปฏิรูปที่ดินท่าวังผา จำกัด ซึ่งตั้งอยู่ในพื้นที่เข้ามาสนับสนุนต่อยอดผลผลิตของเกษตรกรโดยการยกระดับไปสู่การแปรรูปพืชผักซึ่งเป็นผลผลิตภายในชุมชนด้วยการนำมาอบแห้งและบดละเอียดเป็นผงบรรจุซองสุญญากาศจำหน่าย ซึ่งผักบางชนิดสามารถนำไปชงดื่มและมีประโยชน์ต่อร่างกาย เพื่อสะดวกต่อผู้บริโภค

     

          พนมเทียน พินิจทะ ผู้จัดการสหกรณ์การเกษตรปฏิรูปที่ดินท่าวังผา จำกัด จ.น่าน ย้อนอดีตให้ฟังเมื่อครั้งเริ่มก่อตั้งเมื่อปี 2532 เดิมมีสมาชิกเพียง 100 คน ปัจจุบันมีสมาชิกประมาณ 1,200 คน โดยมีธุรกิจหลักคือการรวบรวมผลผลิตการเกษตรจากชาวบ้านในพื้นที่มาจำหน่ายและแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์รวมถึงการให้สินเชื่อเพื่อการทำการเกษตร มูลค่าธุรกิจปัจจุบันอยู่ที่ประมาณ 30 ล้านบาท และรายได้ของสหกรณ์กว่า 80% มาจากการส่งเสริมอาชีพการผลิตพืชผักและการบริการปัจจัยการผลิตให้แก่สมาชิกทั้งเมล็ดพันธุ์ ปุ๋ย และเคมีเกษตร

           “สมาชิกส่วนใหญ่มีอาชีพในการปลูกผักขาย พืชหลักได้แก่พริกสด พริกซอส พริกแห้งปลอดสาร พริกป่นปลอดสาร ฟักทอง และฟักเขียว โดยสหกรณ์จะกำหนดราคารับซื้อผลผลิตอิงกับราคาตลาดในพื้นที่ แต่ส่วนใหญ่จะรับซื้อนำและไม่ต่ำกว่าท้องตลาด”

             ผู้จัดการสหกรณ์คนเดิมเผยต่อว่าสำหรับมาตรการสำคัญของสหกรณ์คือจะต้องหาตลาดก่อนที่จะมาวางแผนการผลิตกับสมาชิกเพื่อป้องกันผลผลิตล้นตลาด เพื่อไม่ให้เป็นปัญหาในการดำเนินธุรกิจของสหกรณ์และอาชีพของสมาชิก โดยจะหารือเพื่อวางแผนล่วงหน้ากับเอกชนและตลาดจะที่รับซื้อว่าปีนี้ต้องการผลผลิตชนิดไหน ปริมาณเท่าไหร่ และกำหนดคุณภาพอย่างไร เช่น พริกแห้ง บริษัทจะแจ้งว่าปีนี้ต้องการจำนวนเท่าไหร่ และให้เมล็ดพันธุ์ที่เขาต้องการมาส่งเสริมชาวบ้านปลูกโดยจะประกันราคารับซื้อขั้นต่ำไว้ 

              ซึ่งเมื่อเริ่มลงมือปลูกสหกรณ์จะมีส่วนร่วมในการคุมคุณภาพร่วมกับเกษตรกร เพราะสิ่งที่สหกรณ์ต้องการคือส่งเสริมให้ปลูกแบบปลอดสารเคมีและแปลงผลิตต้องได้มาตรฐานจีเอพี เนื่องจากเป้าหมายหลักของสหกรณ์ คือการสร้างโรงงานแปรรูประบบจีเอ็มพี ซึ่งต้องนำวัตถุดิบที่มีคุณภาพจากเกษตรกรมาป้อนสู่โรงงาน โดยสหกรณ์ได้ทำห้องเย็นสำหรับแช่แข็งเพื่อรักษาคุณภาพของสินค้าด้วย 

              ปัจจุบันสหกรณ์ได้ทำเรื่องของบประมาณสนับสนุนตามโครงการพัฒนาศักยภาพการดำเนินธุรกิจของสหกรณ์ภาคเกษตรและกลุ่มเกษตรกร งบประมาณปี 2562 จากกรมส่งเสริมสหกรณ์ เพื่อใช้ในการแปรรูปผลผลิตทางการเกษตร โดยของบประมาณสำหรับสร้างโรงเรือนระบบอบแห้งด้วยพลังงานแสงอาทิตย์เพื่อแปรรูปผลผลิตเพิ่มอีก 1 หลัง วงเงินประมาณ 1.1 ล้านบาท มูลค่าธุรกิจรวบรวมและแปรรูปผลผลิตของสหกรณ์ปีล่าสุดประมาณ 26.8 ล้านบาท ผลผลิตส่วนใหญ่เป็นพริก ฟักทอง ฟักเขียว มะเขือเทศ กระหล่ำปลี ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ เป็นต้น

              ที่ผ่านมาสหกรณ์ได้รับงบอุดหนุนห้องแช่แข็งผักและผลไม้ทั้งงบจังหวัดและเงินกู้จากกองทุนพัฒนาสหกรณ์ (กพส.) และมีออเดอร์จัดส่งพริกแห้งปลอดสารให้เอกชนที่เป็นคู่ค้าจนได้รับการยอมรับจากบริษัท ไทยเวิลด์อิมพอร์ตเอ็กซ์พอร์ต จำกัด ซึ่งเป็นบริษัทผู้ส่งออกในฤดูกาลผลิตปี 2562 นอกจากนั้นในส่วนของพริกแห้งเกรดบี ที่รองลงมาได้ส่งเสริมให้สหกรณ์แปรรูปเป็นพริกป่นปลอดสารและบรรจุในซองสุญญากาศทำให้สหกรณ์ต้องมีการขยายพื้นที่ เพิ่มเครื่องมือและอุปกรณ์เพื่อใช้สำหรับการแปรรูปพริกและผักของเกษตรกรเพื่อเพิ่มมูลค่าสินค้า

               “ที่ท่าวังผาและพื้นที่ใกล้เคียงชาวบ้านส่วนใหญ่ถนัดปลูกพริก สหกรณ์จึงรวบรวมพริกสำหรับส่งตลาดและจำหน่าย ซึ่งปีที่ผ่านมาบริษัท ไทยเวิลด์อิมพอร์ตฯ สนใจและติดต่อให้ส่งพริกแห้ง สหกรณ์จึงได้สร้างโรงเรือนระบบอบแห้งด้วยพลังงานแสงอาทิตย์ สำหรับอบพริกแห้งเพื่อการส่งออก ซึ่งการทำพริกแห้งจะใช้พริกสด 10 กิโลกรัม ตากและอบแห้งแล้วจะได้พริกแห้ง 5-6 กก. และพริกแห้ง 10 กก.จะได้พริกป่นประมาณ 9 กก. และนอกจากพริกแห้งแล้วสหกรณ์ยังปลูกพริกซอสส่งให้บริษัทอะกริฟู้ด ซึ่งมีความต้องการถึง 500 ตันต่อปี แต่ปัจจุบันสหกรณ์ผลิตได้เพียง 250 ตันเท่านั้น"

                พนมเทียนระบุอีกว่า นอกจากนี้ยังมีอีกธุรกิจที่สหกรณ์ดำเนินการในขณะนี้คือการผลิตสินค้าตามออเดอร์ของลูกค้าด้วย ซึ่งสหกรณ์แห่งนี้ มีห้องปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์หรือห้องแล็บเพื่อตรวจสอบหาสารตกค้างในพืชผักของเกษตรกร ทำให้ที่ผ่านมาการส่งผลผลิตขายให้คู่ค้าจะไม่มีสินค้าของสหกรณ์ถูกตีกลับ และขณะนี้สหกรณ์ได้พัฒนาการผลิตพืชผักเพื่อเพิ่มมูลค่าโดยแปรรูปทั้งพริกแห้ง พริกป่น และแป้งฟักทอง หรือ Pumpkin Powder เป็นผงฟักทองสำหรับชงดื่มเพื่อบำรุงสุขภาพ โดยได้ศึกษาร่วมกับสถาบันการศึกษาทำวิจัยเพื่อพัฒนากระบวนการแปรรูปฟักทองพันธุ์ญี่ปุ่นมาเป็นฟักทองแบบผงที่ยังคงคุณค่าของสารอาหารเนื่องในพื้นที่เกษตรกรยังปลูกฟักทองกันมาก ซึ่งฟักทองที่อำเภอท่าวังผามีรสชาตดีและสีสวย สหกรณ์จึงคิดทำเป็นผงชงพร้อมดื่มเพื่อลองทดสอบตลาดก่อนจะขยายไปยังผลผลิตพืชตัวอื่นในอนาคต 

              จากความต้องการของตลาดที่เพิ่มขึ้นทำให้สหกรณ์ต้องหาแปลงผักจากเกษตรกรมาสมทบเพื่อส่งผลผลิตป้อนให้สหกรณ์ได้ตามความต้องการของคู่ค้า โดยในช่วงฤดูแล้งที่ผลผลิตของพริกจะไม่เพียงพอต่อความต้องการของตลาด มีการแย่งซื้อจากพ่อค้าทั้งในพื้นที่และนอกพื้นที่ สหกรณ์จึงต้องหาแปลงผักของเกษตรกรพื้นที่ใกล้เคียงมาช่วย ซึ่งสหกรณ์จะมีการสุ่มตรวจแปลงเป็นระยะและต่อเนื่อง และเมื่อแปรรูปแล้วก็จะสุ่มตรวจผลผลิตที่แปรรูปอีกครั้งก่อนส่งขายเพื่อให้ได้คุณภาพผลผลิตตามที่ตลาดต้องการและไม่มีสารตกค้าง

              จากผลของการดำเนินธุรกิจที่ใช้ตลาดนำการผลิตทำให้ต้องหาช่องทางตลาดไว้ล่วงหน้าก่อน จากนั้นไปวางแผนส่งเสริมการปลูกพืชผักให้แก่สมาชิก ทำให้ยอดเงินกู้ของสมาชิกสหกรณ์มีจำนวนเพียง 36-37% ของธุรกิจสหกรณ์ทั้งหมด สมาชิกที่กู้เงินสหกรณ์มีประมาณ 400 คน รวมเงินกู้ประมาณ 10 ล้านบาท บางฤดูกาลอาจจะมีปัญหาเรื่องการ ส่งชำระหนี้บ้าง แต่ก็ยังสามารถบริหารจัดการได้เนื่องจากในการปล่อยกู้จะไม่ปล่อยกู้เป็นเงินสด แต่จะให้เป็นปัจจัยการผลิต เมื่อผลผลิตออกมาสมาชิกก็จะนำมาขายให้สหกรณ์ จึงจะมีการหักเงินส่งชำระหนี้คืนสหกรณ์ทำให้สมาชิกไม่มีหนี้สินพอกพูน เนื่องจากสหกรณ์ส่งเสริมอาชีพที่ช่วยสร้างรายได้ และเหลือพอส่งชำระหนี้คืนสหกรณ์

                 นอกจากการแปรรูปแล้วสหกรณ์แห่งนี้ยังมีการจ้างงานแรงงานในพื้นที่ด้วยโดยเฉพาะกระบวนการทำพริกแห้ง ที่เริ่มตั้งแต่การล้างทำความสะอาด และการเด็ดขั้วพริกสำหรับทำพริกแห้ง สหกรณ์จะจ้างผู้สูงอายุในพื้นที่ เพื่อให้มีรายได้ ให้อัตราค่าจ้างกิโลกรัมละ 4 บาท ทำให้ผู้สูงอายุในหมู่บ้าน ซึ่งส่วนมากไม่มีงานทำ ต้องอยู่เฝ้าบ้าน มีโอกาสมีรายได้และมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น 

               สหกรณ์การเกษตรปฏิรูปที่ดินท่าวังผา จำกัด อ.ท่าวังผา จ.น่าน นับว่ามีบทบาทสำคัญในการเสริมสร้างอาชีพสร้างรายได้และดูแลชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้านให้มีความกินดีอยู่ดี จึงเป็นอีกหนึ่งสหกรณ์ตัวอย่างที่ได้ทำหน้าที่ในการสร้างประโยชน์ให้แก่ชุมชนสมกับความหมายคำว่า “สหกรณ์” 

 

 กรมส่งเสริมฯจัดงบเพิ่มโรงอบพริกแห้งอีก 1 โรง 

       สุภาพ ไทยน้อย สหกรณ์จังหวัดน่านกล่าวถึงสหกรณ์การเกษตรปฏิรูปที่ดินท่าวังผาว่าเป็นสหกรณ์ที่มีความโดดเด่นในเรื่องการผลิตพริกที่สร้างรายได้อย่างเป็นกอบเป้นกำให้สมาชิกมาอย่างยาวนาน โดยที่ผ่านมานอกจากจะร่วมวางแผนการผลิตแล้วในแต่ละปีทางกรมส่งเสริมสหกรณ์ยังจัดงบซื้ออุปกรณ์การผลิตให้สหกรณ์ท่าวังผามาอย่างต่อเนื่อง เริ่มจากโรงคัดแยกผลิตพืชผัก ห้องแช่แข็ง พาราโดมพลังงานแสงอาทิตย์สำหรับการอบพริกแห้งเพื่อเก็บรักษาไว้ได้นานก่อนส่งให้บริษัทส่งออกต่อไป

           “พื้นที่ปลูกพริกมากที่สุดคือ ตำบลยม ตำบลจอมพระและบางส่วนของตำบลศิราเพชรในอำเภอปัว ผลผลิตต่อวันถ้าเป็นช่วงพีกประมาณพฤศจิกายน-กุมภาพันธ์ จะอยู่ที่ 10 ตันต่อวัน ผลผลิตพริกที่เก็บได้ก็จะเข้าโรงอบแห้งหรือพาราโดมพลังงานแสงอาทิตย์ซึ่งใช้เวลาอบประมาณ 3-4 วันขึ้นอยู่กับแสงแดดในแต่ละวันด้วย แต่โรงเดียวไม่พอเมื่อเทียบกับผลผลิตในแต่ละวันซึ่งก็ได้ความกรุณาของท่านอธิบดีพิเชษฐ์ (วิริยะพาหะ) ที่กรุณาจัดงบมาให้สร้างเพิ่มอีกโรง โดยสหกรณ์ร่วมสมทบทุน 30% ทำให้ตอนนี้สหกรณ์ท่าวังผามีพาราโดม 2 ตัว ซึ่งน่าจะเพียงพอต่อผลผลิตในแต่ละวัน” สหกรณ์จังหวัดน่านกล่าว 

               สุภาพแจงขั้นตอนการส่งเสริมการผลิตว่าจะรณรงค์ลดการใช้ปุ๋ยและเคมีการเกษตรโดยการส่งเสริมการใช้สารชีวภัณฑ์ในการปลูกพืช ทำให้เกษตรกรลดต้นทุนและเพิ่มผลผลิตต่อไร่ซึ่งโดยเฉลี่ยพริกชี้ฟ้ามีกำไรเฉลี่ยต่อไร่ที่สมาชิกได้รับ 15,360 บาท ฟักทอง 2,040 บาทและฟักเขียว 10,330 บาท ส่วนการตลาดนั้นจะส่งตลาดโมเดิร์นเทรดอย่างเทสโก้โลตัส ผ่านบริษัท ศรีสมหมายและบริษัท ชุติมา ส่วนตลาดต่างประเทศ สหภาพยุโรป ผ่านบริษัท อะกริฟู้ด จำกัด, บริษัทเอสอาร์แอกโกแพ็ค จำกัด, บริษัทเอสแอนเจ จำกัด และบริษัทไทยเวิลด์อิมฟอร์ตเอ็กซ์พอร์ต จำกัด เป็นต้น

 

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
-เปิด 5 พันธุ์ข้าวใหม่เฉลิมพระเกียรติ
-เปิดใจ เฉลิมชัย ศรีอ่อน รมว.เกษตรฯกับมาตรการเยียยาเกษตรกร
-ชาวสวนยางเตรียมเฮ 60บาทต่อกิโลเป็นจริงซะที
-"เกษตรกรสวนยาง"ยิ้มราคายางแผ่นพุ่ง 60 บาท