ฟื้นชีวิต 'ตลาดไร้คาน'

           

         สืบสานวิถีชุมชน และอนุรักษ์คุณค่าของตลาดโบราณ เพื่อนำร่องความเข้มแข็งสู่ชุมชน ล่าสุดอาสาสมัครทีเอ็มบี นำโดย บุญทักษ์ หวังเจริญ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร  ร่วมกับพลังอาสาจากกองทัพเรือ ชาวชุมชนบ้านบุ เยาวชนไฟ-ฟ้า รวมพลังเปิด “ตลาดไร้คาน สร้างการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน” เพื่อฟื้นคืนชีวิตให้กับ ตลาดไร้คาน หรือตลาดวัดทอง (วัดสุวรรณาราม)  ซอยจรัญสนิทวงศ์ 32 และพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวชุมชนริมคลองบางกอกน้อย  ภายใต้ “กิจกรรมเปลี่ยนชุมชนเพื่อความยั่งยืน” (FAI-FAH IN A BOX 2016) สร้างสรรค์สิ่งดีๆ ให้คืนสู่สังคมอย่างยั่งยืน ซึ่งเป็น 1 ใน 37 โครงการซีเอสอาร์โดยทีเอ็มบีทั่วประเทศ เพื่อเปลี่ยนให้ชีวิตคุณดีขึ้น ภายใต้แนวคิด Make THE Difference   

         บุญทักษ์ หวังเจริญ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร  ทีเอ็มบี  เผยว่า  สำหรับโครงการฟื้นฟูตลาดไร้คาน สร้างการท่องเที่ยวชุมชนอย่างยั่งยืน ที่ชุมชนบ้านบุ เป็นการรวมพลังทั้งภาครัฐบาลและเอกชน โดยได้รับความร่วมมือจากอาสาสมัครกองทัพเรือ และชุมชน เพื่อรักษาอัตลักษณ์ของชาวชุมชน และฟื้นฟูตลาดให้กลับมามีชีวิต มีการค้าขาย ส่งเสริมการกระจายรายได้และพัฒนาคุณภาพชีวิตให้ดีขึ้น  เปลี่ยนเป็นชุมชนที่เข้มแข็ง  เมื่อชุมชนเห็นคุณค่าของสิ่งแวดล้อมรอบตัว  จะช่วยกันอนุรักษ์ให้คงอยู่ และเป็นแบบอย่าง      ให้ชุมชนอื่นๆ ในประเทศไทยต่อไป

                 ตามที่ พิชิต บุญจินต์ ประธานตลาดไร้คานและกรรมการชุมชนบ้านบุ เผยว่า ตลาดไร้คานเป็นตลาดโบราณอยู่   ริมคลองบางกอกน้อย และยังคงรูปแบบดั้งเดิมตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 6  แต่เดิมเป็นที่รวมของอาหารสด เพราะมีท่าเรือถึง 2 ท่า และชาวชุมชนในเขตบางกอกน้อยมีกว่า 1500 หลังคาเรือน ส่วนใหญ่ก็ต้องผ่านจุดนี้ เมื่อวิถีชีวิตเปลี่ยน คนไม่สัญจรทางน้ำเป็นหลัก ตลาดก็เริ่มเงียบ ซบเซา แม่ค้าที่ขายของก็ย้ายออกไปขายด้านหน้า ที่สุดตลาดต้องปิดตัวลงเมื่อ 2 ปีที่ผ่านมา ผมคิดว่าเราต้องทำอะไรสักอย่างก่อนที่จะเหลือแค่ในตำนาน

             "พออาสาสมัครทีเอ็มบีเข้ามา จึงได้รวบรวมพรรคพวกและแม่ค้าได้ 30 แผง ขายขนมและอาหารสำเร็จ   มีกรรมการ 10 คนแบ่งหน้าที่กันดูแลตลาด  มีคนกระจายข่าวสาร  จัดการสาธารณูปโภค  คิวซีของที่ขาย จริงแล้วย่านริมคลองบางกอกน้อยนี้ มีคุณค่าทางภูมิปัญญาไทยให้เรียนรู้ ตัวโครงสร้างตลาดมีคุณค่าทางสถาปัตยกรรม ไม่มีคานรองรับน้ำหนัก  อาหารที่มาขายก็เป็นภูมิปัญญาไทย อาทิ ขนมเรไร ขนมเก่าแก่ประวัติยาวนาน อยู่ในพระราชนิพนธ์กาพย์เห่ชมเครื่องคาวหวานของรัชกาลที่ 2, ถุงทอง อาหารว่าง  ชื่อมงคลที่มีไส้สูตรฉบับบ้านบุ นอกจากมาซื้อของยังได้    เยี่ยมชม บ้านขันลงหิน ที่สืบทอดมาตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาและยังเป็นที่เดียวในประเทศที่ยังคงผลิต,  ร้านขายยาสงวนโอสถที่ก่อตั้งมายาวนานกว่า 75 ปี  ผมว่าการเปิดตลาด ช่วยให้ชุมชนได้รวมตัวกันทำกิจกรรม แม่ค้าได้ขายอาหาร เยาวชนที่มีทักษะการแสดง มีรายได้เพิ่ม ผมว่าถ้าได้มาเที่ยวตลาดที่นี่ จะได้สัมผัสกลิ่นอายของวันวาน  และกินอาหารบ้านๆ อร่อยๆ” ประธานตลาดเผย 

ขนมเรไรที่เลื่องชื่อของตลาดไร้คาน

           อาสาสมัครทีเอ็มบี ณัฐธันยภร จิรโชติวราฉัตร  ผู้จัดการเขตธุรกิจบรมราชชนนี ทีเอ็มบี  หัวหน้าโครงการฟื้นฟูตลาดไร้คาน สร้างการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน  เผยว่า   “กว่า 3 เดือนที่ผ่านมา เราทำงานอย่างใกล้ชิดกับชุมชน เริ่มตั้งแต่สำรวจความคิดเห็น  รวบรวมข้อมูล นัดพบแม่ค้า พูดคุยทุกอย่างทั้งเรื่องตลาด กฎระเบียบ จัดการชิมอาหารและขนม  ตั้งกรรมการดูแลตลาด ทำแผนที่ท่องเที่ยว ป้ายบอกทาง ป้ายร้านค้า  ออกแบบโต๊ะตั่งสำหรับขายของ  คิดรูปแบบประชาสัมพันธ์ ไปจนถึงทำความสะอาดปรับภูมิทัศน์เพื่อเปิดตลาด หลังจากนี้ ตลาดจะเปิดเดือนละ      2 ครั้งทุกวันเสาร์-อาทิตย์  อาทิตย์ที่ 1 และ 3 ของเดือน  โดยทีมจะยังคงช่วยเรื่องการประชาสัมพันธ์  เพื่อให้เป็นที่รู้จัก  มีอาสาจากกองทัพเรือช่วยประชาสัมพันธ์เสียงตามสาย  ทางสื่อโซเชียลมีเดียต่างๆ 

          ป้าต้อย-ทิชา รุจิหิรัญญางกูร  ชาวชุมชนบ้านบุวัย 55 ปี แม่ค้าถุงทอง   เผยว่า  ทำถุงทองขายมา 10  กว่าปีแล้ว ความพิเศษของถุงทอง แป้งกรอบ ส่วนไส้จะไม่แข็ง หมูข้างในจะนุ่ม เพราะเราใช้หมูเด้งทำ  อยากให้ตลาดกลับมาครึกครื้นเหมือนสมัยเด็กๆ  ส่วนตัวแล้วอยากให้ตลาดเปิดทุกสัปดาห์ มีร้านขายของเต็มแผง ตั้งแต่ปากซอย       มาจนถึงในตลาดค่ะ ถ้ามีคนมาเยอะ เราได้ขายของ มีความสุขได้คุย

 

          ปิดท้ายที่  เพ็ญศรี บุญสมเชื้อ  ชาวชุมชนบ้านบุ  เจ้าของสูตรขนมเรไรที่เลื่องชื่อ เป็นตำนานที่มีชีวิตของตลาดไร้คาน คนที่มาที่นี่ ต้องมาชิม มาซื้อขนมเรไร ถ้าไม่ได้ชิมแปลว่าไม่ถึงตลาดไร้คาน  เผยว่า “เรไร เป็นขนมที่หาทานยากแล้ว เป็นขนมอิ่ม  พอคำ รสชาติเรไรของเรากลมกล่อมหอมชวนกิน เส้นเล็กละเอียด อบควันเทียน ไม่หวานมากนัก เป็นสูตรที่รับสืบทอดมาจากพ่อแม่

         โดยตลาดวัดทองเปิดทุกวันเสาร์-อาทิตย์ที่ 1 และ 3 ของเดือน  จุดเด่นคืออาหารและขนมโบราณหาทานยาก  สูตรดั่งเดิมที่ คนรุ่นใหม่ต้องได้ลิ้มลองสักครั้ง