ดูแลสุขภาพ : “ตกขาว” ที่ไม่ขาว แถมมีกลิ่น...ทำอย่างไรดี
ตกขาว คือ Leucorrhea หรือ Leukorrhea สิ่งคัดหลั่งจากอวัยวะในอุ้งเชิงกราน ไม่ว่าจะเป็นจากช่องคลอด ปากมดลูก หรือแม้กระทั่งจากตัวมดลูกเอง การเกิดตกขาวอาจเป็นอาการปกติ หรืออาการผิดปกติก็ได้ โดยลักษณะของตกขาวปกติคือ ตกขาวจะมีลักษณะเปลี่ยนแปลงตามการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย, รอบประจำเดือน โดยขึ้นกับปริมาณของฮอร์โมนเพศหญิงเอสโตรเจน (Estrogen) และโปรเจส เตโรน (Progesterone) ลักษณะเป็นเมือกขาว ใส ไม่มีสีหรือเป็นสีขาว ไม่มีกลิ่นเหม็น ปริมาณไม่มากและไม่ก่ออาการคัน
ตกขาวปกติจะพบมากได้ในช่วงกลางของรอบประจำเดือนหรือขณะตั้งครรภ์ และจะมีการหลั่งของเมือกในช่องคลอดมากขึ้นขณะมีเพศสัมพันธ์
ทำไมตกขาว ถึงไม่เป็นสีขาว?
เช็กด่วน!! ตกขาว คุณเป็นสีอะไร
1.ตกขาว สีเขียว อาการตกขาวสีเขียว เป็นเพราะว่าช่องคลอดเกิดการติดเชื้อจากแบคทีเรีย ซึ่งอาจเกิดได้จากการที่มีสิ่งแปลกปลอมเข้าไปในช่องคลอด หรือแม้แต่การมีเพศสัมพันธ์กับผู้ที่มีเชื้อโรค เช่น โรคหนองใน เป็นต้น ซึ่งลักษณะของอาการที่สังเกตได้เบื้องต้นก็คือ ตกขาวจะมีลักษณะสีเขียว บางครั้งอาจจะมีสีเหลืองปนเขียว มีกลิ่นเหม็นคาวปลา บางรายอาจจะมีอาการคัน และปวดแสบขณะปัสสาวะร่วมด้วย
2.ตกขาวสีเหลือง อาการตกขาวสีเหลือง อาการตกขาว ที่ถือว่าผิดปกติ พบได้บ่อยที่สุดในผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ โดยจะมีทั้งแบบสีเหลืองเข้ม และแบบสีเหลืองใสๆ ซึ่งอาจจะมาจากหลายสาเหตุ อาทิ
- ติดเชื้อแบคทีเรีย ทำให้เกิดอาการตกขาวที่มีสีเหลืองขุ่น มีกลิ่นคาวปลา และคัน
- ติดเชื้อจากโรคหนองใน
- ติดเชื้อรา
- ติดเชื้อไวรัส
- ติดเชื้อจากพยาธิในช่องคลอด
สาเหตุเหล่านี้ทำให้เกิดอาการตกขาวที่มีสีเหลืองขุ่น มีกลิ่นคาวปลา และคัน ปวดแสบขณะปัสสาวะ หากเป็นสาเหตุจากเชื้อรา บางรายอาจจะมีอาการคันลามไปถึงบริเวณขาหนีบได้ แต่หากเกิดจากเชื้อไวรัส จะมีตุ่มใสๆ ขนาดเล็ก หากแตกออกก็จะกลายเป็นแผลและแสบคัน
3.ตกขาว สีชมพู พบได้ในหญิงหลังคลอด เนื่องจากการลอกของเยื่อบุโพรงมดลูก
4.ตกขาว เป็นก้อนหนา อาจเกิดจากการติดเชื้อราจนมีอาการบวม แดง คันบริเวณอวัยวะเพศ เจ็บเวลามีเพศสัมพันธ์
5.ตกขาวเป็นน้ำ ถ้าตกขาวเป็นน้ำไหลโจ๊กหรือเป็นฟอง มักเกิดจากเชื้อปรสิตพยาธิ พวกทริโคโมแนส
๐ ตกขาว มีกลิ่นเหม็น...อันตรายแค่ไหน
ตกขาวมีกลิ่นเหม็น เป็นภาวะที่พบได้บ่อย เป็นปัญหาหนักอกหนักใจของคุณผู้หญิงหลายๆ ท่าน แต่รู้หรือไม่ อาการเช่นนี้ ไม่ใช่โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ แต่เป็นการเปลี่ยนแปลงของจำนวนแบคทีเรียในช่องคลอด
การมีเพศสัมพันธ์อาจทำให้เกิดภาวะนี้ได้เช่นกัน เนื่องจากน้ำอสุจิซึ่งมีความเป็นด่าง จะไปเปลี่ยนสภาพแวดล้อมในช่องคลอด ซึ่งปกติมักมีความเป็นกรดสูง โดยฝ่ายชายมักไม่มีความผิดปกติใดๆ
๐ ตกขาวมีกลิ่น เกิดจากอะไร
เมื่อความสมดุลของแบคทีเรียในช่องคลอดเปลี่ยนแปลงไป โดยปกติในช่องคลอดจะมีแบคทีเรียหลายกลุ่ม กลุ่มดี คือ กลุ่มแลคโตแบซิลไล (Lactobacillus) ซึ่งสร้างสภาวะกรดในช่องคลอด เพื่อควบคุมไม่ให้แบคทีเรียกลุ่มไม่ดี คือกลุ่มที่ไม่ใช้ออกซิเจนเพิ่มจำนวนขึ้น ภาวะใดก็ตามที่ทำให้แบคทีเรียกลุ่มไม่ดีเพิ่มจำนวนขึ้นก็จะทำให้มีภาวะตกขาวมีกลิ่นเหม็นเกิดขึ้น ต้นเหตุจาก
1.การสวนล้างช่องคลอด รวมถึงการนอนแช่ในอ่างน้ำที่มีฟองสบู่มาก
2.ความอับชื้นของชุดชั้นใน
3.การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ใช้ถุงยางอนามัย (เนื่องจากน้ำอสุจิเป็นด่าง) การมีเลือดประจำเดือน (มีอาการช่วงก่อนมีประจำเดือนและหลังหมดประจำเดือนใหม่ๆ)
4.การใส่ห่วงอนามัยชนิดมีฮอร์โมน ก็จะเพิ่มโอกาสการมีภาวะนี้ด้วย
๐ ดูแลรักษา อย่างไร
ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยก่อนว่าเป็นตกขาวจากสาเหตุใด ไม่ควรซื้อยามาใช้เอง โดยบางกรณีอาจไม่จำเป็นต้องใช้ยา
แนะนำ : ในกรณีที่พบ หรือสงสัยว่าตกขาวผิดปกติ ควรไปพบสูตินรีแพทย์เพื่อตรวจรักษาต่อไป ไม่ควรรักษาเอง เพราะมาจากหลายสาเหตุ รวมทั้งมักเกิดจากการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ ที่แพทย์ต้องรักษาทั้งผู้ป่วยและคู่นอนควบคู่กันไป ซึ่งการซื้อยากินเองอาจเป็นสาเหตุให้กลายเป็นการติดเชื้อเรื้อรังจากเชื้อดื้อยา นอกจากนั้นสาเหตุตกขาวยังอาจเกิดจากโรคมะเร็งปากมดลูกได้อีกด้วย การพบแพทย์ตั้งแต่แรกจะช่วยการวินิจฉัยโรคตั้งแต่เนิ่นๆ ซึ่งจะให้ผลการรักษาที่ดีกว่าพบโรคในระยะรุนแรงที่มีอาการมากแล้ว
๐ ข้อควรปฏิบัติ
- ควรหลีกเลี่ยงการสวนล้างช่องคลอด และการใช้น้ำยาอนามัยล้างเฉพาะที่โดยไม่จำเป็น เพราะช่องคลอดมีความสมดุลในตัวอยู่แล้ว ทำความสะอาดแค่ภายนอกใช้น้ำสะอาดอย่างเดียวและซับให้แห้งก็เพียงพอ
- ควรใช้ถุงยางอนามัยจะช่วยลดการเกิดภาวะนี้ เพื่อหลีกเลี่ยงการทำปฏิกิริยาของน้ำอสุจิในช่องคลอด เนื่องจากเป็นสาเหตุให้เกิดภาวะตกขาวมีกลิ่นเหม็นได้
- ควรหลีกเลี่ยงการใช้ผ้าอนามัยแผ่นบางติดต่อกันทุกวัน เพราะอาจทำให้เกิดความอับชื้น และเป็นที่สะสมของเชื้อโรคได้
ถ้าพบว่ามีตกขาวผิดปกติ ควรรีบไปตรวจหาสาเหตุและรับการรักษา รวมถึงรับคำแนะนำต่างๆ จากแพทย์ และพยาบาล
นพ.สุระ โฉมแฉล้ม
สูตินรีแพทย์ ศูนย์สุขภาพสตรี
โรงพยาบาลเปาโล พหลโยธิน
โทร.0-2271-7000
ข่าวที่เกี่ยวข้อง