วันนี้ในอดีต สมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) มรณภาพ

           วันนี้ในอดีต 22 มิ.ย.2415 สมเด็จพระพุฒาจารย์ ( โต พรหมรังสี)  พระเกจิอาจารย์รูปสำคัญแห่งต้นสมัยรัตนโกสินทร์ มรณภาพ สิริอายุรวม 84ปี

            ท่านสมภพเมื่อวันที่ 17 เมษายน 2331 ที่จังหวัดพิจิตร บวชเป็นสามเณรที่วัดเกศไชโย จ.พิจิตร เมื่ออายุได้ 13 ปี  ภายหลังได้ย้ายไปศึกษาธรรมะกับพระอรัญญิก เถระ (ด้วง)  ที่วัดบางขุนพรหมนอก (วัดอินทรวิหาร ) จากนั้นได้ย้ายไปศึกษาพระปริยัติธรรมต่อที่วัดระฆังโฆษิตาราม ท่านเป็นเณรนักเทศน์ที่หาตัวจับยาก  แสดงธรรมได้ลึกซึ้งเข้าถึงจิตใจชาวบ้าน 

             ในปี 2352 กลับไปอุปสมบทที่วัดตะไกร อ.เมืองพิจิตร โดยมีท่านเจ้าคุณพระธรรมาจารย์ วัดท่าหลวง เป็นประธานพระอุปัชฌาย์ หลังจากนั้น ‘พระภิกษุโต’ก็เดินทางกลับกรุงเทพ เพื่อเรียนพระปริยัติธรรมที่วัดระฆังฯ ต่อ

              ‘สมเด็จโต’ เป็นผู้แตกฉานยิ่งในพระปริยัติธรรม เป็นพหูสูต รอบรู้ทั้งทางโลกและทางธรรม มีความเจนจบทั้งพุทธศาสตร์และไสยศาสตร์ สันนิษฐานว่า ท่านเป็นบุคคลที่สันโดษมักน้อยจริงๆ และไม่ยินดีในเกียรติยศชื่อเสียง การศึกษาของท่านเป็นไปเพื่อต้องการความรู้เท่านั้น จึงไม่นิยมสอบเปรียญธรรมนัก

             คุณวิเศษสำคัญอีกประการหนึ่งของท่าน ก็คือ สามารถเทศน์ให้คนหัวเราะก็ได้ ให้ร้องไห้ก็ได้ และให้เข้าใจธรรมะไปด้วย

             ในการเรียนของ‘สมเด็จโต’นั้น กล่าวกันว่า ท่านเรียนจนไม่มีอาจารย์ เมื่อไม่มีผู้ใดสอนให้แล้ว ในที่สุดท่านจึงไปเรียนกับพระพุทธรูปในโบสถ์ เมื่อเห็นว่าพอสมควรแล้วก็หยุด กราบสามครั้ง แล้วก็จัดแจงเก็บหนังสือห่อเทินศีรษะ เดินไปจนถึงที่อยู่ของท่าน ประพฤติตนดังนี้เสมอมามิได้ขาด

            ท่านเป็นที่เคารพเลื่อมใสของประชาชนทั่วไป รวมถึงเจ้านายชั้นผู้ใหญ่และพระเจ้าแผ่นดิน ในสมัยรัชกาลที่ 3  ‘สมเด็จโต’ได้ธุดงค์จาริกไปตามป่าเขาลำเนาไพรเพื่อฝึกจิตนานถึง 15 ปี  โดยท่านถือปฏิบัติในข้อธุดงควัตรทุกประการ คือ ฉันในบาตร ถือผ้าสามผืนออกธุดงค์ เยี่ยมป่าช้า นั่งภาวนา เดินจงกรม

            ต่อมาเมื่อถึงสมัยรัชกาลที่ 4 ได้ทรงนิมนต์ท่านกลับมาเป็นเจ้าอาวาสวัดระฆังโฆษิตาราม ที่กรุงเทพ และหลังจากที่ สมเด็จพระพุฒาจารย์ (สน) วัดสระเกศฯ ถึงแก่มรณภาพ จึงโปรดเกล้าฯให้สถาปนาท่านขึ้นเป็น ‘สมเด็จพระพุฒาจารย์’ ซึ่งเป็นองค์ที่ 5 ในสมัยรัตนโกสินทร์ ท่านเป็นผู้ค้นพบคัมภีร์โบราณที่วัดเก่าแห่งหนึ่งต่อมาเรียกว่า ‘ คาถาชินบัญชร’

          นอกจากนี้ท่านยังได้สร้างวัดและสิ่งเกี่ยวเนื่องด้วยพระพุทธศาสนาจำนวนมาก เช่น หลวงพ่อโต วัดอินทรวิหาร บางขุนพรหม. พระโตนั่งกลางแจ้งวัดไชโย จังหวัดอ่างทอง .พระเจดีย์นอน วัดลครทำ สี่แยกพรานนก กรุงเทพ โดยเป็นพระเจดีย์นอนแห่งแรกของโลกเลยทีเดียว