‘สมาคมอุรเวชช์ฯ’เตือนคนสูบบุหรี่รีบตรวจสภาพปอด พบสาเหตุแรกของ'โรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรัง' ขณะนี้พบพุ่งอันดับ 2 ของคนไทยและอันดับ 3 ของโลก พร้อมพัฒนาแอป SIMPLE COPD พบแพทย์สะดวก รวดเร็ว
ปัจจุบันผู้ป่วย โรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรัง หรือ COPD มีจำนวนสูงขึ้นเรื่อยๆ ถือเป็นอันดับ 2 ของคนไทย ขณะที่องค์การอนามัยโลก ระบุว่าโรค COPD เป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับ 3 ของประชากรทั่วโลก
รศ.นพ.กมล แก้วกิติณรงค์ หัวหน้าสาขาวิชาอายุรศาสตร์โรคระบบหายใจและเวชบำบัดวิกฤติโรคระบบการหายใจ ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ในฐานะคณะอนุกรรมการโรคปอดอินเตอร์สติเชียลและโรคปอดจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม สมาคมอุรเวชช์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ กล่าวว่า โรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรังหรือที่รู้จักกันทั่วไปในชื่อ "โรคถุงลมโป่งพอง" นับวันยิ่งมีความรุนแรงมากขึ้น มีผู้ป่วยมากถึงประมาณ 7 แสนราย มีผู้เสียชีวิต 20,000 รายในแต่ละปีหรือเฉลี่ยวันละ 50 ราย
สาเหตุการเกิดโรค
อันดับหนึ่งมาจากการสูบบุหรี่ ร้อยละ 90 มีประวัติการสูบบุหรี่นานกว่า 10 ปี และผลการศึกษาวิจัยพบว่าผู้สูบบุหรี่วันละ 1 ซอง เป็นระยะเวลาเกิน 10 ปี (pack-year) เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรค หากเทียบในผู้สูบบุหรี่ 100 คน จะเป็นโรคนี้ประมาณ 20 คน บางคนสูบบุหรี่มานาน 30-40 ปี ไม่เคยรับการตรวจเลย กระทั่งเกิดอาการเหนื่อยง่าย เมื่อมาพบแพทย์ปรากฏว่าปอดเหลือครึ่งเดียวแล้วก็มี
สาเหตุอื่นๆ มลพิษทางอากาศ เช่น สูดดมฝุ่นละออง ควันพิษ ละอองสารเคมี สัมผัสควันไฟในบริเวณที่อากาศถ่ายเทไม่สะดวก หรือมีการติดเชื้อในวัยเด็กทำให้ปอดพัฒนาไม่ได้เต็มที่ รวมถึง โรคทางพันธุกรรม ก็เป็นต้นเหตุการเกิดโรคเช่นเดียวกัน
อาการของโรค
เหนื่อยง่าย หายใจไม่อิ่ม ไอมีเสมหะและไอเรื้อรัง เมื่ออาการกำเริบหนักจะต้องรับการรักษาในโรงพยาบาล ดังนั้น การดูแลตัวเองอย่างถูกต้องเหมาะสมและเริ่มการรักษาที่รวดเร็วจะช่วยลดอัตราผู้ป่วยในโรงพยาบาลและลดการเสียชีวิตได้
การรักษา
ปัจจุบันแพทย์จะให้ยาที่มีประสิทธิภาพ ไม่มีผลข้างเคียง ได้แก่ ยาขยายหลอดลมชนิดสูดออกฤทธิ์ยาว สูด 1 ครั้งคุมอาการได้ตลอดวัน ลดความยุ่งยาก และผู้ป่วยทุกรายทุกสิทธิ์การรักษาไม่ต้องเสียค่ายาอีกด้วย
แต่ปัญหาที่พบ คือ การกระจายยาไม่ทั่วถึง มีเฉพาะโรงพยาบาลระดับจังหวัด ทำให้ประชาชนหลายพื้นที่เข้าไม่ถึง ทั้งที่ยาชนิดนี้เป็นพื้นฐานการรักษาโรคหลอดลมอุดกั้นเรื้อรังฟรีในผู้ป่วยทุกราย ซึ่งควรมีในทุกโรงพยาบาล
นอกจากยาขยายหลอดลมชนิดสูดออกฤทธิ์ยาวแล้ว ยังมียาหลายรายการที่แพทย์ปรับให้ผู้ป่วยตามสภาพอาการมากหรือน้อย รวมถึงการรักษาแบบไม่ใช้ยาเพื่อฟื้นฟูสภาพปอดด้วยการฝึกออกกำลัง ฝึกการหายใจที่ถูกต้อง และรับวัคซีนป้องกันโรคที่เกี่ยวข้องกับปอด ทั้งโควิด-19 ไข้หวัดใหญ่ และวัคซีนป้องกันเชื้อปอดอักเสบ
รศ.นพ.กมล ขอให้ผู้สูบบุหรี่ รีบมาตรวจวินิจฉัยปอด ดูการตีบของหลอดลมและควรหยุดสูบ เพื่อชะลอความเสื่อมของปอดหรือไม่ให้ปอดถูกทำลายเร็วขึ้น นอกจากนั้นการสูบบุหรี่ยังเป็นปัจจัยเสี่ยงโรคอื่นๆ เช่น มะเร็ง หัวใจขาดเลือด ตามมาอีกด้วย
ขณะเดียวกัน คณะทำงานกลุ่มโรคหลอดลม สมาคมอุรเวชช์แห่งประเทศไทยฯ ยังพัฒนาแอปพลิเคชัน "SIMPLE COPD" เพื่อให้บุคลากรทางการแพทย์ใช้ดูแลผู้ป่วยอย่างง่าย สะดวก และถูกต้อง เริ่มตั้งแต่การประเมินโรค การเลือกยารักษา การปรับยา การใช้อุปกรณ์พ่นสูด และคำแนะนำอื่นๆ ที่จำเป็น นอกจากนี้ยังจัดทำวิดีโอสั้นให้ความรู้ประชาชนสังเกตอาการและปฏิบัติตนอย่างถูกต้องเมื่อต้องอยู่กับโรค เผยแพร่ผ่าน ช่อง YouTube ของสมาคมอุรเวชช์แห่งประเทศไทยฯ
ข่าวที่เกี่ยวข้อง