ที่มาบัญชีนายกฯ : เหตุเลิกไพรมารีโหวต ??

 

                เมื่อวานคุยไปถึงเรื่อง “บัญชีนายกฯ” ที่รัฐธรรมนูญ 2560 กำหนดไว้เป็นครั้งแรกของไทย คือให้พรรคการเมืองส่งชื่อบุคคลที่พรรคนั้นจะสนับสนุนให้เป็นนายกฯ ได้ไม่เกิน 3 ชื่อ หรือพรรคใดจะไม่ส่งก็ได้ วันนี้ยังมีประเด็นต่อ

(อ่านต่อ...ครั้งแรกในเมืองไทย !! "บัญชีนายกฯ ")

 

                จากเดิมที่รัฐธรรมนูญเคยกำหนดให้นายกฯ ต้องมาจากส.ส. ตอนนี้กำหนดใหม่เป็นนายกฯ ต้องมาจากบัญชีรายชื่อนายกฯ ที่พรรคการเมืองเสนอ ซึ่งพรรคการเมืองต้องเสนอบัญชีรายชื่อนี้ต่อกกต. ก่อนปิดการรับสมัครเลือกตั้ง และให้ กกต.ประกาศให้ประชาชนทราบ 

                นั่นคือพรรคต่างๆ ก็ต้องเปิดชื่อคนที่พรรคจะสนับสนุนให้เป็นนายกฯตั้งแต่ก่อนการเลือกตั้ง ซึ่งชื่อนายกฯ ของพรรค ก็ย่อมจะเป็นจุดขายของพรรคที่จะถูกนำไปใช้ในการหาเสียงด้วย

                อีกด้านหนึ่งก็เป็นการเปิดหน้าเปิดตาออกมาชัดๆ เลยว่าพรรคนั้นจะเสนอใครเป็นนายกฯ

                เมื่อวานคุยถึงเรื่องคุณสมบัติของคนที่จะมาเป็นนายกฯ และจับตาพรรคที่อาจจะไม่เสนอหัวหน้าพรรคมาเป็นเบอร์หนึ่งของบัญชีนายกฯ คือ พรรคพลังประชารัฐ และพรรคเพื่อไทย วันนี้มาดูกระบวนการเสนอบัญชีชื่อนายกฯ กัน

                อย่างแรก รายชื่อบุคคลที่พรรคจะสนับสนุนให้เป็นนายกฯ ต้องมาจาก “มติพรรค” (รัฐธรรมนูญมาตรา 88) 

                สำหรับพรรคที่เสนอหัวหน้าพรรคเป็นเบอร์หนึ่งในบัญชีนายกฯ ก็ไม่ใช่เรื่องยากที่พรรคจะมีมติเช่นนั้น

                ต่อมาเป็นเงื่อนไขที่ถูกกำหนดไว้ในกฎหมายพรรคการเมือง ที่บอกว่าในข้อบังคับพรรคการเมืองต้องมีรายการอะไรบ้าง ซึ่งรวมถึงเรื่องการเลือกรายชื่อผู้ที่พรรคจะสนับสนุนให้เป็นนายกฯ ด้วย โดยกำหนดว่า “หลักเกณฑ์ในการคัดเลือกสมาชิกเพื่อส่งเป็นผู้สมัครส.ส.เขต ส.ส.บัญชีรายชื่อ และการคัดเลือกบุคคลที่พรรคเห็นสมควรเสนอเป็นนายกฯ ต้องให้สมาชิกมีส่วนร่วมในการคัดเลือกอย่างกว้างขวาง”

                วิธีให้สมาชิกมีส่วนร่วมตามกฎหมายพรรคการเมือง คือต้องทำ “ไพรมารีโหวต” แต่ล่าสุดคำสั่งหัวหน้า คสช. ที่ออกมาเมื่อวันที่ 14 กันยายน ที่ผ่านมา ยกเลิกการทำไพรมารีโหวตแล้ว และให้ใช้ในรูปแบบของคณะกรรมการสรรหาแทน

                นั่นหมายถึงว่าเดิมในการเสนอรายชื่อนายกฯ ของพรรคการเมือง ก็ต้องผ่านกระบวนการทำไพรมารีโหวตด้วย โดยให้ทำเช่นเดียวกับการไพรมารีโหวตผู้สมัคร ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อ

                ตรงนี้แหละที่นักวิเคราะห์การเมืองมองว่าน่าจะเป็นเหตุผลสำคัญที่อยู่เบื้องหลังการยกเลิกทำไพรมารีโหวตจริงๆ

                เพราะถ้าต้องทำไพรมารีโหวต “แคนดิเดตนายกฯ” คงจะวุ่นวายพิลึก

                ที่สำคัญคนที่พรรคอยากจะเสนอให้เป็นนายกฯ อาจจะไม่ได้รับเลือกในขั้นตอนไพรมารีโหวต เพราะ “ล็อกสเปกกันไม่ได้” !!

================

โดย @jin_nation