เกร็ดเลือกตั้ง : คุณสมบัติสมาชิกพรรคการเมือง
เรื่องการเป็นสมาชิกพรรคน่าสนใจขึ้นมาเมื่อมีข่าวว่า “จตุพร พรหมพันธุ์” ประธาน นปช. และ “ยงยุทธ ติยะไพรัช” เป็นสมาชิกพรรคไม่ได้ เพราะขาดคุณสมบัติในการเป็นผู้สมัครส.ส. ซึ่งรัฐธรรมนูญและกฎหมายพรรคการเมืองเขียนโยงกันไว้
“จตุพร” เพิ่งพ้นโทษจำคุกคดีหมิ่นประมาท “อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ” อดีตนายกฯ เมื่อวันที่ 4 สิงหาคม ที่ผ่านมา เขาจึงสมัคร ส.ส.ไม่ได้ 10 ปี ตามเงื่อนไขรัฐธรรมนูญมาตรา 98(7) คือเคยรับโทษจำคุกและพ้นโทษมายังไม่ถึง 10 ปี เขาจึงเป็นสมาชิกพรรคการเมืองไม่ได้ 10 ปีเช่นกัน
ส่วน “ยงยุทธ” หนักกว่า เขาเคยถูกศาลฎีกาแผนกคดีเลือกตั้งตัดสินว่าทุจริตเลือกตั้งโดนตัดสิทธิทางการเมือง 5 ปี และคดีของเขานำไปสู่การยุบพรรคพลังประชาชน
ทำให้ “ยงยุทธ” จะไม่สามารถสมัครส.ส.ได้ตลอดชีวิต ตามเงื่อนไขรัฐธรรมนูญมาตรา 98(11) คือเคยต้องคำพิพากษาอันถึงที่สุดว่ากระทำการอันเป็นการทุจริตในการเลือกตั้ง นั่นหมายถึงเขาจะไม่มีสิทธิเป็นสมาชิกพรรคตลอดชีวิตด้วย ยกเว้นมีการแก้รัฐธรรมนูญประเด็นนี้
(อ่านต่อ...อ่วม!! "ตู่" 10 ปี "ยงยุทธ" ตลอดชีวิต สมัคร ส.ส.ไม่ได้!!)
แล้วคนที่จะเป็นสมาชิกพรรคจะต้องมีคุณสมบัติอย่างไรบ้าง โดยเฉพาะช่วงนี้แทบทุกพรรคกำลังรณรงค์หาสมาชิกพรรคกันอยู่ เราจะสมัครเป็นสมาชิกพรรคการเมืองได้ไหม?
คุณสมบัติของสมาชิกพรรคการเมืองนั้นถูกเขียนผูกกันไว้ในกฎหมาย 2 ฉบับ คือพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง หรือเรียกง่ายๆ ว่า “กฎหมายพรรคการเมือง” และรัฐธรรมนูญ
(รัฐธรรมนูญ 2560)
(พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง)
(พระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยพรรคการเมือง)
(รัฐธรรมนูญ 2550)
สรุปง่ายๆ ถ้าเป็นประชาชนคนธรรมดาทั่วไป คุณสมบัติก็จะมีดังนี้
1.สัญชาติไทยโดยการเกิด กรณีแปลงสัญชาติ ต้องได้สัญชาติมาไม่น้อยกว่า 5 ปี
2.อายุไม่ต่ำกว่า 18 ปี
3.ไม่เป็นภิกษุ สามเณร นักพรต หรือนักบวช
4.ไม่วิกลจริตหรือจิตฟั่นเฟือนไม่สมประกอบ
5.ไม่ติดยาเสพติดให้โทษ
6.ไม่เป็นสมาชิกพรรคการเมืองอื่นหรือยื่นคำขอจดทะเบียนจัดตั้งพรรคการเมืองอื่น หรือแจ้งเตรียมการจัดตั้งพรรคการเมืองอื่น
แต่ถ้าเป็นนักการเมือง ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ผู้ดำรงตำแหน่งในองค์กรอิสระต่างๆ ผู้ที่เคยถูกศาลพิพากษาว่าผิดในคดีต่างๆ เคยถูกศาลตัดสินจำคุก ก็จะมีรายละเอียดเงื่อนไขเป็น “ข้อต้องห้าม” ที่มากขึ้นไปอีก เช่น
1.เป็นสมาชิกวุฒิสภาหรือเคยเป็นสมาชิกวุฒิสภาและสมาชิกภาพสิ้นสุดยังไม่เกิน 2 ปี
2.เป็นตุลาการศาลรัฐธรรมนูญหรือผู้ดำรงตำแหน่งในองค์กรอิสระ
3.อยู่ระหว่างห้ามไม่ให้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง
4.ไม่อยู่ระหว่างถูกเพิกถอนสิทธิเลือกตั้ง
5.เคยได้รับโทษจำคุก โดยพ้นโทษมาไม่ถึง 10 ปี นับถึงวันเลือกตั้ง
6.เคยต้องคำพิพากษาหรือคำสั่งศาลอันถึงที่สุดให้ทรัพย์สินตกเป็นของแผ่นดินเพราะร่ำรวยผิดปกติ
7.เคยต้องคำพิพากษาอันถึงที่สุดให้ลงโทษจำคุกเพราะกระทำความผิดตามกฎหมายว่าด้วยป้องกันและปราบปราบการทุจริต
8.เคยต้องคำพิพากษาอันถึงที่สุดว่ากระทำการทุจริตในการเลือกตั้ง
ฯลฯ
ผู้ที่เข้าเงื่อนไขข้อห้าม 4 ข้อหลัง คือ จตุพร ทักษิณ ยิ่งลักษณ์ และ ยงยุทธ ติยะไพรัช ตามลำดับ
==================
โดย @jin_nation
ข่าวที่เกี่ยวข้อง