คอลัมนิสต์

กติกาใหม่ ใครได้ใครเสีย?

เกาะติดข่าวสาร >> คมชัดลึก ออนไลน์
logoline

เกร็ดเลือกตั้ง : กติกาใหม่ ใครได้ใครเสีย?

 

                ต่อจากที่คุยกันไปเมื่อวานถึงการเลือกตั้งในรอบ 7 ปีเศษของไทย ที่จะมีการใช้ “กติกาที่ไม่เคยมีประเทศใดในโลกใช้มาก่อน” นั่นคือการใช้บัตรเลือกตั้งใบเดียว แต่มีผลต่อการเลือกตั้ง 2 ระบบ คือ ทั้ง ส.ส.เขต และ ส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์

 

 

กติกาใหม่ ใครได้ใครเสีย?

(อ่านต่อ...เลือกตั้งไทย กติกาครั้งแรกในโลก)

 

                วันนี้เราจะมาดูกันต่อว่า “ในหลักการ” กติกากากบาทครั้งเดียวเท่ากับเลือกส.ส.สองระบบ หรือที่เรียกทางการว่า “ระบบจัดสรรปันส่วนผสม” นี้ ใครจะได้ใครจะเสียอย่างไรบ้าง

                ย้อนความกันก่อน ระบบการเลือกตั้งของประเทศไทยที่ผ่านมา เริ่มมาจากการมี ส.ส.เขตเพียงอย่างเดียว ยังไม่มี ส.ส.บัญชีรายชื่อ แรกสุดใช้จังหวัดเป็นเขตเลือกตั้ง ต่อมาแบ่งเป็นเขต แต่ก็ยังเป็นเขตใหญ่คือ 1 เขต จะมี ส.ส.ได้มากสุดถึง 3 คน ถ้าจังหวัดไหนพื้นที่เล็ก 1 เขตก็ไม่ถึง 3 คน ถ้าจังหวัดใหญ่หน่อยมีเกิน 1 เขต เขตที่เหลือก็อาจไม่ถึง 3 คน เพราะแบ่งตามจำนวนประชากร ช่วงแรก ส.ส. 1 คนต่อประชากร 2 แสนคน ต่อมาลดเหลือ 1.5 แสนคน

                ในระบบเขตใหญ่แต่ละพรรคก็จะส่งผู้สมัครได้ตามที่เขตนั้นจะมี ส.ส.ได้ ซึ่งต่อมาแต่ละพรรคก็จะเรียนรู้เทคนิคในการส่งผู้สมัคร โดยจะให้ผู้สมัครที่คะแนนเสียงดีอยู่คนแรกและคนที่สามใครเสียงอ่อนสุดหรือผู้สมัครหน้าใหม่จะใส่ไว้ตรงกลาง เรียกว่าเพื่อให้คนแรกกับคนท้ายอุ้มคนที่คะแนนเสียงอ่อนเข้าไปด้วย

                หลังมีรัฐธรรมนูญ 2540 มีการแบ่งเขตเลือกตั้งใหม่เป็นเขตเลือก คือ เขตเดียวเบอร์เดียวเพื่อให้ทุกคนมีสิทธิ์เลือกตั้งเท่ากัน คือ 1 คนเลือก ส.ส.ได้ 1 คนเท่ากัน ไม่ใช่บางคนมีสิทธิ์เลือก ส.ส.ได้ 3 คน บางคนเลือกได้ 2 คน และบางคนเลือกได้แค่คนเดียว เรียกว่า “วันแมนวันโหวต” 

                นอกจากนั้นยังมี “ส.ส.บัญชีรายชื่อ” หรือปาร์ตี้ลิสต์ เพิ่มขึ้นมาเพื่อให้สะท้อนความนิยมของพรรคในระดับชาติและส่งผู้ที่มีคุณสมบัติดี ภาพลักษณ์เด่น แต่ไม่มีเขตลง หรือคนที่เหมาะเป็นรัฐมนตรี

                นับตั้งแต่การเลือกตั้งปี 2544 เป็นต้นมาประเทศไทยก็มี ส.ส. 2 ระบบ และใช้บัตรเลือกตั้ง 2 ใบ จนเป็นสโลแกนรณรงค์เลือกตั้งว่า “ใบหนึ่งเลือกคนที่รัก อีกใบเลือกพรรคที่ชอบ”

                จนกระทั่งรัฐธรรมนูญ 2560 มาเปลี่ยนกติกาใหม่ เป็นใช้บัตรเลือกตั้งใบเดียว แต่มี ส.ส. 2 ระบบเหมือนเดิม

                วกกลับมาที่คำถามที่ตั้งไว้ กติกาใหม่ใครได้ใครเสีย ?

 

กติกาใหม่ ใครได้ใครเสีย?

                ตอบให้เข้าประเด็นเลยคือ พรรคใหญ่เสียแน่นอน เพราะระบบนับคะแนนแบบใหม่ (คลิกอ่านเรื่องประกอบ) จะทำให้โอกาสที่จะได้ ส.ส.บัญชีรายชื่อไม่ได้มาแบบอิสระเหมือนเดิม แต่ผูกไว้กับจำนวน ส.ส.เขตที่ได้รับไปแล้วด้วย

                และถ้าจะพูดถึง “พรรคใหญ่” หากไม่นับรวมพรรคพลังประชารัฐของ “เครือข่าย คสช.” ที่ยังไม่รู้ว่าจะเล็กใหญ่แค่ไหน ตอนนี้ก็มีพรรคใหญ่เพียง 2 พรรค คือ เพื่อไทย และประชาธิปัตย์

                และถ้าให้ชัดลงไปอีกคือ พรรคเพื่อไทย “เสีย” มากที่สุด เพราะเคยเป็นพรรค “ใหญ่มาก” คือได้ ส.ส.เกินครึ่งของ ส.ส.ทั้งหมด

                ตามกติกานี้พรรคเพื่อไทยจะไม่มีโอกาสนั้นแล้ว !!

             

===========

โดย @jin_nation

 

กติกาใหม่ ใครได้ใครเสีย?     

 

logoline

ข่าวที่น่าสนใจ