ตลาดนัดถ้ำหลวง: บทเรียนรัฐศาสตร์

 

          ข่าวทีมนักเตะเยาวชนทีมหมูป่า อะคาเดมี่ และโค้ช รวม 13 คน ติดค้างอยู่ในวนอุทยานถ้ำหลวง-ขุนน้ำนางนอน เชียงราย ระหว่าง 23 มิถุนายน ถึง 10 กรกฎาคม 2561 เนื่องจากมีน้ำฝนไหลเอ่อเข้าท่วมปิดทางออก ได้รับการเผยแพร่ทั่วไทยและโลกอย่างกว้างขวาง

          ตลอด 18 วันดังกล่าว ถ้ำหลวงได้กลายเป็น “ตลาดนัด” ที่มีผู้คนนับหมื่น จากรัฐและเอกชน ได้นัดหมายกันไปพบปะกัน แต่เป็นตลาดนัดที่แปลกกว่าธรรมดาตรงที่มีแต่ผู้เสนอบริการ แต่ไม่มีการซื้อ-ไม่มีการขาย คือ ทุกอย่าง “ฟรี” หมด แบบ “น้ำใจไทย” โดยไม่มีใครกลัวขาดทุนเลย นับเป็นปรากฏการณ์ที่ขัดแย้งกับหลักความเชื่อของลัทธิสัตว์เศรษฐกิจที่ว่า “โลกนี้ไม่มีอะไรฟรี” โดยสิ้นเชิง

 

 

          “ตลาดนัดถ้ำหลวง” เกิดขึ้นด้วยความร่วมมือร่วมใจกันของทีมงานกู้ชีวิตทีมฟุตบอลหมูป่า ประกอบด้วยทีมแนวหน้า อาทิ นักดำน้ำร่วมสามร้อยนายจากหน่วยบัญชาการสงครามพิเศษทางเรือ (ซีล) กองเรือยุทธการ ทีมแพทย์พยาบาล นักดำน้ำฝีมือเก่งกาจระดับโลกและผู้เชี่ยวชาญหลายสิบนายจากนานาชาติ รวมทั้งกำลังพลจากกองทัพบก กองทัพอากาศ และสำนักงานตำรวจแห่งชาติ

          ส่วนทีมงานแนวหลังประกอบด้วยจิตอาสามากมายสุดที่จะสาธยายได้ครบถ้วน อาทิ ผู้ดูแลการสูบน้ำออกจากถ้ำตลอด 24 ชั่วโมง เพื่ออำนวยความปลอดภัยกับความสะดวกให้แก่นักดำน้ำในการนำทีมหมูป่าออกมาอย่างปลอดภัยและเร่งด่วนที่สุด ผู้บริการรถพยาบาลฉุกเฉิน นักปีนเขาค้นหาช่องทางเข้าถึงทีมหมูป่า ผู้สื่อข่าวไทยและต่างชาติ ผู้บริการอาหารเครื่องดื่ม ตลอดจนผู้บริการซักรีดเร่งด่วนรับค่ำส่งเช้าให้ชาวต่างชาติ ทั้งนี้ ล้วนแต่เป็น “ผู้ปิดทองหลังพระ” ที่มีบทบาทสำคัญยิ่ง

 

 

 

          นักดำน้ำชาวต่างชาติที่พบและนำทีมหมูป่าออกมาได้แก่นายริชาร์ด สแตนตัน และนายจอห์น โวลันเธน ผู้มีประสบการณ์ดำน้ำในถ้ำระดับไร้เทียมทาน สหราชอาณาจักร และวิสัญญีแพทย์ริชาร์ด แฮร์ริส ผู้เชี่ยวชาญการดำน้ำ พร้อมด้วยสัตวแพทย์เครก ชัลเลน ออสเตรเลีย ส่วนนักดำน้ำไทยได้แก่หน่วยซีลกับหน่วยแพทย์ทหารบก รวมเวลาปฏิบัติภารกิจสู่ความสำเร็จได้ราว 9 วัน

 

          ข้อสำคัญ ทีมกู้ชีวิตนับหมื่นต่างมาด้วยจิตอาสาที่ปราศจากเงื่อนไขตอบแทนใดๆ ทั้งสิ้น ขอเพียงแต่ได้มีส่วนช่วยนำทีมหมูป่าออกจากถ้ำอย่างปลอดภัยเท่านั้น ทั้งนี้ เพราะต่างมี “วิญญาณจิต” ที่มองเห็น “ความทุกข์” ของทีมหมูป่าที่ตกอยู่ในภาวะมืดมิดอันตราย เต็มไปด้วยความหวาดกลัว และคิดถึงพ่อแม่พี่น้องที่บ้านทุกวัน จนจำไม่ได้ว่า วันที่พบทีมดำน้ำกลุ่มแรกตรงกับวันอะไร

 

 

          เมื่อมองเห็น “ทุกข์” ของทีมหมูป่า “พลังเมตตาจิต” ที่มีอยู่ในทีมกู้ชีวิตก็กลายเป็น “ความแน่วแน่” ที่จะปฏิบัติการอย่างสุดความสามารถ แม้ต้องสละชีวิตตน ก็ยอม ดังเห็นได้จากกรณีเสียชีวิตของจ่าเอกสมาน กุนัน อายุ 38 ปี อดีตเจ้าหน้าที่ซีล ผู้ได้ขออนุมัติลางานประจำฝ่ายรักษาความปลอดภัย ท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ กทม. เพื่อร่วมอาสากู้ชีวิตทีมหมูป่า ด้วยการวางถังออกซิเจนตามรายทาง แต่มีอันต้องหมดสติไปขณะกำลังกลับออกมาและสิ้นใจไปอย่างน่าสลดใจยิ่งในที่สุด

 

 

          เห็นได้ว่า ผู้คนนับหมื่นต่างมีจิตอาสาแน่วแน่ปฏิบัติภารกิจสุดยอดนี้ด้วย “พลังเมตตาจิต” อันเกิดจาก “ความเป็นมนุษย์” ที่มองเห็น “ทุกข์” ใน “มนุษยชาติ” ด้วยกัน และ “ความปรารถนา” ที่จะช่วยให้ผู้อื่นพ้นทุกข์

          โดยนัยนี้ “ความเป็นมนุษย์” คือ “ผู้บันดาล” ให้ผู้คนนับหมื่นมีจิตอาสาเข้ามาอยู่ร่วมกันที่ถ้ำหลวง มิใช่ “คำสั่ง” หนึ่งใดจากเทพยดาฟ้าดิน ผู้ทรงอำนาจรัฐอื่นใด หรือผู้มีอำนาจเวทย์มนตร์คาถาอาคมใดๆ ทั้งสิ้น

          เมื่อผู้คนนับหมื่นมาอยู่รวมกันที่ถ้ำหลวง ต่างได้ร่วมกันสร้าง “ชุมชน” หนึ่งขึ้นมาโดยปริยาย และต่างก็มี “ความสัมพันธ์อันดี” และ “ความรู้สึกอบอุ่น” ต่อกันอยู่ทั่วไป ทั้งๆ ที่ไม่เคยรู้จักกันมาก่อน กลายเป็น “ชุมชนที่มีแรงยึดเหนี่ยวทางจิตใจ” ระหว่าง “ผู้คน” ในชุมชน เรียกว่า “ชุมชนสามัคคีธรรม”

          “ชุมชนสามัคคีธรรม” นี้เป็นชุมชนที่ไม่มีอาณาเขต ไม่มีพรมแดน ไม่จำกัดอยู่เฉพาะที่ถ้ำหลวงเท่านั้น แต่ครอบคลุมไปทั่วไทยและโลก และไม่จำกัดสัญชาติ เชื้อชาติ ชนชั้น ศาสนา ภาษา หรือวัฒนธรรม

 

 

          สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้พระราชทานกำลังใจแก่ทีมงานผู้ปฏิบัติภารกิจและทรงมอบแนวทางปฏิบัติภารกิจให้สำเร็จลุล่วงด้วยดี พระสันตะปาปาทรงสวดมนต์วิงวอนขอพรพระผู้เป็นเจ้า ชาวมุสลิมในไทยสวดมนต์ขอพรพระอะหล่า ชาวอิสราเอลสวดมนต์ขอพรพระผู้เป็นเจ้า พระสงฆ์ไทยก็สวดมนต์ภาวนาจิต ทั้งนี้ เพื่อขอให้คุ้มครองทีมหมูป่า

          นอกจากนี้ เหล่าดารานักฟุตบอลโด่งดังระดับโลกได้ออกมาให้กำลังใจทีมหมูป่ากันพร้อมหน้า เด็กนักเรียนหลายประเทศรวมทั้งไทยพับนกกระดาษ วาดรูป ร้องเพลง แปรรูปเลข 13 เพื่อสื่อความปรารถนาดีให้ทีมหมูป่า แฟนสื่อสังคมก็พากันออกมาเอาใจช่วยทีมงานกู้ชีพและแสดงความปรารถนาดีต่อทีมหมูป่ากันคับคั่ง ฯลฯ

          ที่น่าสังเกตคือผู้คนนับหมื่นอยู่ร่วมกัน ด้วย “จิต” ที่ “ดูแลเอาใจใส่” ใน “สวัสดิภาพ” ของ “ผู้อื่น” อย่างปราศจากความเหลื่อมล้ำและทั่วถึง คือ มี “ความรักกันฉันพี่น้อง” แม้จะไม่เคยรู้จักกันมาก่อน โดยมีบริการปัจจัยสี่อย่างทั่วหน้าเสมอเหมือนกันหมด

 

 

          “ความเป็นมนุษย์” “ชุมชนสามัคคีธรรม” และ “ความรักกันฉันพี่น้อง” คือสามมิติที่ได้บังเกิดขึ้นพร้อมกันที่ถ้ำหลวง ส่งผลให้การกู้ชีวิตในถ้ำลึกที่มีความยุ่งยากสุดยอดระดับโลกประสบความสำเร็จ

          บรรดานักการเมืองไทยที่กำลังวางแผนเป็นผู้นำของชาติอยู่นั้น น่าจะพิจารณาประยุกต์ปรากฏการณ์ “ตลาดนัดถ้ำหลวง” ในการกำหนดนโยบายบริหารชาติบ้านเมืองของประชาชน เพื่อให้พันธกิจของชาติสัมฤทธิ์ผล โดยมุ่งหมายให้ “ชาติบ้านเมือง” มี “สามมิติ” ดังกล่าว ดังนี้

          มิติแรก ได้แก่การมี “ความเป็นมนุษย์” คือ “วิญญาณจิต” ที่ตระหนักใน “ความทุกข์” ของประชาชน และกอปรด้วย “พลังเมตตาจิต” กับ “ความแน่วแน่” ที่จะบริหารงานด้วยความซื่อสัตย์สุจริต ไม่โกงกินชาติบ้านเมือง ไม่คำนึงถึงสิ่งตอบแทนใดๆ แต่อำนวยให้ประชาชน “พ้นทุกข์” อย่างสุดความสามารถ แม้จะต้องสละชีวิตตน ก็ยอม

          มิติที่สอง ได้แก่การมีสมรรถภาพเสริมสร้าง “ชุมชนสามัคคีธรรม” โดยให้ผู้คนในชุมชนของแต่ละจังหวัดมี “ความสัมพันธ์อันดี” “ความรู้สึกอบอุ่น” และ “สามัคคีธรรม” อยู่ทั่วไป คือ มี “แรงยึดเหนี่ยวทางจิตใจ” ระหว่าง “ผู้คน” ในชุมชน โดยมอบอำนาจอธิปไตยให้ชุมชนมีสิทธิ์เสรีภาพที่จะกำหนดแนวทางการพัฒนาทางสังคมเศรษฐกิจของตน ตามความรู้ประสบการณ์ในชุมชนท้องถิ่นถือกำเนิดตน แทนการ “เหมาสุ่มสั่งการ” จากห้องปรับอากาศระดับสูงในส่วนกลาง และงดนโยบายประชานิยมที่ก่อให้เกิดการแตกแยกในชาติบ้านเมือง

 

 

          มิติที่สาม ได้แก่การมี “ความรักกันฉันพี่น้อง” ต่อประชาชน โดยบริหารชาติบ้านเมืองด้วย “วิญญาณจิต” ที่ “ดูแลเอาใจใส่” ใน “สวัสดิภาพ” และ “ทุกข์สุข” ของประชาชนอย่างปราศจากความเหลื่อมล้ำและทั่วถึง ไม่เลือกที่รักมักที่ชัง ไม่ทอดทิ้งประชาชนที่ไม่ได้ลงคะแนนเลือกตั้งให้ตน ไม่อวดหน้าหนาต้องการให้ประชาชนที่ตนทอดทิ้งมาสมานฉันท์กับตน จัดให้มีบริการสาธารณสุขอย่างทั่วถึงและได้รับความสะดวกที่สมเหตุสมผล ไม่ปล่อยให้โรงพยาบาลกลายเป็น “นรก” ของคนยากจนอย่างชั่วกัปป์ชั่วกัลป์ ตลอดจนมีแผนการศึกษาแห่งชาติที่ถูกต้อง เชื่อถือได้ และยั่งยืน คือ ไม่ทอดทิ้งเยาวชนให้เติบโตเป็นผู้ใหญ่ในวันหน้าที่ล้าหลังจนต้องขายชาติเอาตัวรอด

          “ตลาดนัดถ้ำหลวง” เป็นตลาดของ “ลัทธิสัตว์ประเสริฐ” ที่ไม่มี “ค่านิยมในวัตถุเงินทองอำนาจ” มีแต่ “วีรกรรม” ที่ไร้เงื่อนไขตอบแทนใดๆ และอยู่เหนือหลักวิชาเศรษฐศาสตร์ทั้งปวง โดยเป็น “คุณธรรม” ที่มีรากเหง้ามาจาก “จิตตภาวนานิยม” ที่ทุกศาสนาโลกส่งเสริมให้ทำกัน
นักการเมืองที่ต้องการเป็นใหญ่ในแผ่นดินไทย-แผ่นดินธรรม น่าจะพิสูจน์ความเหมาะสมขั้นต้นด้วยการสาธิตให้ประชาชนประจักษ์ว่า ตนได้นำ “ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง” ในพระบาทสมเด็จพระภูมิพลมหาราช รัชกาลที่ 9 มาถือปฏิบัติในชีวิตประจำวันมานานแล้วอย่างแท้จริง อย่าพยายามเป็น “แม่ปูที่สอนลูกปูให้เดินตรงๆ” จะประจานตัวเองเปล่าๆ

          อย่าลืมว่า “เป็ด” ที่เดินเหมือนเป็ด ร้องเหมือนเป็ด ขับถ่ายเหมือนเป็ด ย่อมเป็น “เป็ด” ดั้งเดิมขนานแท้ จะโกหกหลอกลวงประชาชนว่าตนไม่ใช่เป็ด นั้น ไม่สำเร็จหรอก