ความต่าง"ดาวเทียมทหาร-จารกรรม"กองทัพไทยจำเป็นต้องใช้จริงหรือ

 

          พล.อ.เฉลิมชัย สิทธิสาท ผู้บัญชาการทหารบก (ผบ.ทบ.) ออกมาสยบข่าวการเตรียมจัดซื้อ “ดาวเทียมจารกรรม” ใช้งบเกือบแสนล้านบาท ตามที่มีบางฝ่ายออกมาปูดข่าว

          จากคำชี้แจงของผบ.ทบ. จะพบคำสำคัญ 2 คำเกี่ยวกับเรื่องดาวเทียมดวงใหม่ คือ “ดาวเทียมทหาร” กับ “ดาวเทียมจารกรรม” ซึ่งผู้เชี่ยวชาญบอกว่าดาวเทียม 2 แบบนี้มีรูปแบบและภารกิจแตกต่างกัน แม้จะมีเป้าหมายในทางความมั่นคงเหมือนกันก็ตาม

          ก่อนอื่นต้องย้อนดูการใช้งานดาวเทียมของฝ่ายความมั่นคงไทยในปัจจุบันกันก่อนซึ่งใช้ “ดาวเทียมไทยคม” เป็นหลัก / มีการแบ่งช่องสัญญาณสำหรับกระทรวงกลาโหมเพื่อใช้ในด้านความมั่นคงทางทหาร

 

 

          เจ้าหน้าที่ระดับสูงจากกระทรวงกลาโหม ให้ข้อมูลว่ากองทัพใช้ดาวเทียมในภารกิจสำรวจภูมิประเทศเพื่อการวางกำลังตามแนวชายแดนและการเตรียมพร้อมสำหรับการรบ นอกจากนั้นก็มีเรื่องสำรวจแหล่งน้ำ ช่องทางการขนส่ง การลำเลียงคน สำรวจทรัพยากรที่ใช้ในการรบ และอื่นๆ ที่จำเป็นต่องานความมั่นคง แต่ไม่มีภารกิจการจารกรรม หรือ “สปาย” เพราะต้องใช้เทคโนโลยีขั้นสูงและใช้งบประมาณมาก

 

 

          ส่วน “ดาวเทียมทหาร” ปัจจุบันมีความจำเป็นมาก ผู้เชี่ยวชาญด้านความมั่นคงอธิบายว่า ดาวเทียมเป็นหัวใจสำคัญของระบบบัญชาการรบสมัยใหม่ที่เรียกว่า “ระบบ c4i” ประกอบด้วย command, control, communication, computer และ intelligence หมายถึงการบูรณาการการควบคุม สั่งการ ติดต่อประสานงานผ่านทางคอมพิวเตอร์ ซึ่งเชื่อมโยงกับระบบข่าวกรองที่แม่นยำ แต่การใช้ระบบบัญชาการรบแบบนี้ ระบบอาวุธต้องมีอุปกรณ์นำวิถี และต้องมีศูนย์บัญชาการที่มีระบบคอมพิวเตอร์เป็น “เน็ตเวิร์ก” ขนาดใหญ่ด้วย เพื่อเชื่อมโยงกับดาวเทียมและเชื่อมกับกำลังทหารในสนามรบ ตลอดจนเครื่องบินรบ และเรือรบ

          นี่คือระบบบัญชาการรบสมัยใหม่แบบองค์รวม หรือบูรณาการ โดยมีเทคโนโลยีดาวเทียมมาช่วย

          ถามว่า “ดาวเทียมทหาร” สำคัญหรือไม่ หากพิจารณาในแง่นี้ก็ต้องบอกว่าสำคัญมาก และเป็นเรื่องจำเป็นที่ไทยอาจจะต้องมี มิฉะนั้นจะต่อต้านการรบสมัยใหม่ยากมาก เหมือนใช้ดาบไปสู้กับปืน แต่การจะมีระบบบัญชาการรบแบบนี้ได้ก็ต้องใช้งบประมาณจำนวนมหาศาล และต้องพัฒนากำลังพลให้มีขีดความสามารถในการรองรับด้วย ฉะนั้นหากจะดำเนินการก็ต้องเป็นแผนระยะยาว

 

 

          “ทหารจำเป็นต้องเรียนรู้ระบบบัญชาการรบสมัยใหม่ แต่หากไม่มีงบประมาณมากพอในการจัดหาดาวเทียมทหาร ก็สามารถใช้ดาวเทียมพาณิชย์ที่มีการแบ่งช่องสัญญาณได้เหมือนกัน เพราะถึงอย่างไรก็ต้องมีการฝึกและพัฒนากำลังพลในระยะยาวเพื่อให้มีศักยภาพรองรับระบบบัญชาการรบสมัยใหม่ได้อยู่แล้ว” ผู้เชี่ยวชาญระบุ

          ส่วนดาวเทียมอีกประเภทหนึ่ง คือ “ดาวเทียมจารกรรม” จัดว่าเป็น “ดาวเทียมทหาร” ประเภทหนึ่ง แต่จะมีขนาดเล็กกว่าดาวเทียมทั่วไป และจะมีศักยภาพในการโคจรใกล้พื้นโลกมากที่สุด มีการติดตั้งอุปกรณ์เครื่องมือทันสมัย เช่น กล้องกำลังขยายที่ความคมชัดสูง, เครื่องมือ “ดัก-รับ” การติดต่อสื่อสารที่ทำผ่านดาวเทียม เพื่อดักฟังหรือจารกรรมข้อมูลต่างๆ ของประเทศคู่สงคราม หรือแม้แต่ประเทศเพื่อนบ้านด้วยกันเอง
ดาวเทียมประเภทนี้ผู้เชี่ยวชาญบอกว่าเป็นเรื่องเกินความจำเป็นสำหรับกองทัพไทยและประเทศไทย เพราะต้องใช้งบประมาณมหาศาล ราคาแพงและต้องมีหน่วยภาคพื้นดิน พร้อมบุคลากรที่มีความเชี่ยวชาญสูง ขณะที่ไทยเป็นประเทศขนาดเล็กไม่ได้เป็นคู่ขัดแย้งกับใครอย่างชัดเจน ความจำเป็นจึงมีน้อย แต่พวกประเทศมหาอำนาจทั้งสหรัฐ รัสเซีย จีน ญี่ปุ่น ล้วนมีดาวเทียมจารกรรมทั้งสิ้น เพื่อตรวจสอบความเคลื่อนไหวหรือเป้าหมายทางทหารของฝ่ายตรงข้าม

 

 

          ด้านความกังวลของบางฝ่าย เช่น นายศรีสุวรรณ จรรยา ที่เกรงว่าประเทศมหาอำนาจอาจหลอกขายดาวเทียมให้ไทย แต่จริงๆ เป็นดาวเทียมจารกรรมนั้น ผู้เชี่ยวชาญด้านความมั่นคงมองว่า การหลอกขายน่าจะเป็นเรื่องยาก แต่มีความเป็นไปได้เหมือนกันหากแฝงมาในรูปการให้ความช่วยเหลือทางความมั่นคง เช่น ให้ใช้ดาวเทียม พร้อมศูนย์บัญชาการฟรี แล้วประเทศมหาอำนาจก็จะส่งคนของตนเข้ามาปฏิบัติการ โดยมีเจ้าหน้าที่ฝ่ายไทยร่วมปฏิบัติการ โดยอ้างว่าจะถ่ายทอดความรู้ให้ไทย แต่แท้ที่จริงแล้วอาจเป็นการลักลอบจารกรรมข้อมูลก็เป็นได้

          นี่คือความน่ากลัวของดาวเทียมจารกรรม และพฤติกรรมของมหาอำนาจบางชาติที่ต้องการขยายอิทธิพลในภูมิภาคนี้