คืนน้ำใสให้'คลองแสนแสบ'

               เมื่อพูดถึงคลองแสนแสบก็เป็นอีกหนึ่งพื้นที่ที่ประสบปัญหาเรื่องคุณภาพน้ำเน่าเสีย ด้วยลักษณะของคลองที่มีความยาวถึง 72 กิโลเมตร รองรับน้ำทิ้งจากชุมชน พาณิชยกรรม อุตสาหกรรม และกิจกรรมอื่นๆ ทั้งที่ผ่านระบบและไม่ผ่านระบบบำบัดน้ำเสีย
               รัฐบาล ตระหนักและเล็งเห็นความสำคัญในการแก้ปัญหาน้ำเสียในภาพรวมของประเทศ ซึ่งเมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2560 มติคณะรัฐมนตรีเห็นชอบให้มีการปรับปรุงการดำเนินการเกี่ยวกับการบำบัดน้ำเสียคลองแสนแสบให้เป็นระบบและเกิดความยั่งยืน โดยให้สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ เป็นหน่วยงานหลักร่วมกับ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กระทรวงมหาดไทย กระทรวงการคมนาคม ทบทวนและจัดทำแผนการบำบัดน้ำเสียคลองแสนแสบในระยะยาวอย่างเป็นระบบ และเป็นรูปธรรม โดยแบ่งการดำเนินการ ออกเป็น 3 ระยะ คือ ระยะ 1 ปี ระยะ 5 ปี และระยะ 20 ปี และให้รายงานผลการดำเนินการให้สำนักงานบริหารนโยบายของนายกรัฐมนตรี ทราบ ภายใน 30 วัน
               กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดย กรมควบคุมมลพิษ นอกจากให้ความรู้ด้านการจัดการน้ำเสียแก่ผู้ประกอบการ, การรณรงค์สร้างจิตสำนึกการมีส่วนร่วมแล้วยังได้ร่วมประชุมหารือบูรณาการแก้ไขปัญหาคลองแสนแสบร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ กระทรวงมหาดไทย กระทรวงการคมนาคม กรุงเทพมหานคร กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กรมชลประทาน กรมเจ้าท่า กรมโรงงานอุตสาหกรรม การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย กรมโยธาธิการและผังเมือง และสำนักงบประมาณ โดยมีมาตรการสำคัญในการแก้ไขปัญหาน้ำเสีย ดังนี้

๐ การจัดการน้ำเสีย ณ แหล่งกำเนิด
               ผลักดันให้มีการกำหนดให้อาคาร สถานประกอบการ และโครงการจัดสรรที่ดิน ต้องมีระบบบำบัดน้ำเสีย และบำบัดน้ำเสียให้ได้มาตรฐาน ซึ่งหากตรวจพบว่ามีการจงใจไม่ปฏิบัติตามคำสั่งหรือลักลอบปล่อยน้ำเสียออกสู่สิ่งแวดล้อม เจ้าพนักงาน ผู้มีอำนาจควบคุมดูแลแหล่งกำเนิดมลพิษ สามารถพิจารณาสั่งหยุด พักใช้ หรือเพิกถอนใบอนุญาตให้ประกอบกิจการได้ พร้อมทั้งผลักดันให้อาคาร สถานประกอบการต่างๆ เชื่อมต่อท่อระบายน้ำทิ้งเข้าสู่ระบบบำบัดน้ำเสียรวมของกรุงเทพมหานคร

๐ การเพิ่มศักยภาพการบริหารจัดการน้ำเสีย
               ผลักดันการสร้างระบบบำบัดน้ำเสียรวมชุมชนให้ครอบคลุมพื้นที่ริมคลองแสนแสบ และคลองสาขา ส่งเสริมการประยุกต์ใช้ระบบบำบัดน้ำเสียขนาดเล็กในพื้นที่ชุมชน ตามแนวพระราชดำริ พร้อมทั้งทบทวนแนวทางการจัดเก็บค่าธรรมเนียมบำบัดน้ำเสียและอัตราค่าธรรมเนียมตามจำนวนการใช้น้ำประปา โดยใช้หลักการผู้ก่อมลพิษเป็นผู้จ่าย (Polluter Pays Principle)

๐ การสร้างการมีส่วนร่วม
               ให้คำแนะนำการดูแล บำรุงรักษาระบบบำบัดน้ำเสียแก่สถานประกอบการ และสนับสนุนองค์ความรู้ด้านการตรวจสอบน้ำเสียให้แก่สำนักงานเขต กรุงเทพมหานคร พร้อมทั้งการยกย่องเชิดชูเกียรติผู้ประกอบการ หรือชุมชนต้นแบบด้านการจัดการน้ำเสีย
               ทั้งนี้ หากดำเนินการตามแนวทางดังกล่าว จะสามารถยกระดับคุณภาพน้ำในคลองแสนแสบให้มีคุณภาพน้ำอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน มีสภาพแวดล้อม และภูมิสถาปัตย์ที่เอื้อต่อการดำรงชีวิตของชุมชน การเดินทาง และเพิ่มศักยภาพด้านการท่องเที่ยวทางน้ำของคลอง รวมทั้งผู้ที่เกี่ยวข้องทุกภาคส่วน เกิดตระหนักและให้ความสำคัญกับการรักษา ฟื้นฟูสภาพน้ำ และภูมิทัศน์สองฝั่งคลอง และที่สำคัญการแก้ไขปัญหาน้ำเสียในคลองแสนแสบ ยังสามารถใช้เป็นต้นแบบสำหรับการพัฒนา และแก้ปัญหาคลองสายอื่นๆ ในอนาคต ซึ่งปัจจุบัน สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคม อยู่ระหว่างนำแผนปฏิบัติการฯ ดังกล่าว เสนอ ครม. ให้ความเห็นชอบ