ทำหมันหรือรักษาไส้เลื่อนระวัง"ลิง"เจ็บตัวฟรี ?!

ด้วยเหตุนี้ ทีมสัตวแพทย์และอาสาสัตวแพทย์ จ.ลพบุรี จึงระดมกำลังทรัพย์เพื่อช่วยเหลือชีวิตเจ้าสัตว์แสนซนกลุ่มนี้ที่มีอยู่ราว 1,700 ตัว และป่วยเป็นโรคไส้เลื่อนถึง 1,000 ตัว แถมจะทำหมันให้ลิงเป็นของแถมด้วย โดยแต่ละตัวจะเสียค่าใช้จ่ายราว 1,200 บาท จึงอดสงสัยไม่ได้ว่า...ลิงเมืองลพบุรีนับพันตัวที่ป่วยเป็นไส้เลื่อนเกิดจากการมีวิถีชีวิตผิดธรรมชาติจริงหรือ ?!!

 "ผมเห็นในทีวีแล้วแปลกใจมาก ที่ลิงเป็นไส้เลื่อนเป็นร้อยๆ ตัว ถ้าเป็นนับร้อยๆ ตัวอย่างนี้ต้องพิสูจน์ว่าเกิดจากอะไรกันแน่ จากพันธุกรรม การออกกำลังกาย หรือถูกกัด และถ้าให้น้ำหนักในเรื่องพันธุกรรมก็ไม่น่าจะเยอะขนาดนั้น" นายสัตวแพทย์ด้านการอนุรักษ์สัตว์ป่ารายหนึ่งตั้งข้อสังเกต

 นายสัตวแพทย์รายเดิมอธิบายการเกิดโรคไส้เลื่อนในสัตว์ว่า มีลักษณะอาการคล้ายๆ กับโรคไส้เลื่อนที่เกิดกับคน มีสาเหตุอยู่ 2 ประการ คือ ประการแรกเกิดจากพันธุกรรม บางรายเป็นโรคไส้เลื่อนมาตั้งแต่เด็กๆ พออายุได้สัก 1 ขวบจะเริ่มเห็นไส้เลื่อนปรากฏ จะมีอาการเจ็บปวดมาก หากไส้เลื่อนเกิดขึ้นกับสุนัขจะเจ็บปวดน้อยกว่าลิง เนื่องจากลิงมักยืน 2 ขา

 ประการที่สองเกิดจากการออกกำลังกาย คือ คนที่ไม่ออกกำลังกายเลย หรือคนที่ออกกำลังกายรุนแรง เช่น การยกน้ำหนัก อาจทำให้เกิดไส้เลื่อนได้ เนื่องจากส่วนผนังช่องท้องระหว่างขาหนีบ จะมีรอยต่อลักษณะคล้ายวงแหวน ที่ให้ท่อน้ำเชื้อและเส้นเลือดผ่าน เวลาออกกำลังกายลำไส้อาจดันผนังช่องท้องตกมาที่วงแหวน ทำให้เกิดโรคไส้เลื่อนได้ ส่วนประเด็นลิงถูกกัดนั้นแทบจะไม่เกี่ยวข้องกับการเกิดโรคไส้เลื่อนได้

 สำหรับวิธีการรักษาโรคไส้เลื่อนนั้น ทำได้ด้วยการผ่าตัดเย็บประกบวงแหวนรอยต่อระหว่างผนังช่องท้องกับขาหนีบ และต้องเปิดช่องให้เส้นเลือดและท่อน้ำเชื้อผ่านได้ปกติ ซึ่งการผ่าตัดมีขั้นตอนซับซ้อนพอสมควร ไม่น่าจะทำในภาคสนาม ?!!

 "อยากให้พูดชัดๆ ว่าจะทำหมันลิง หรือรักษาไส้เลื่อน ผมเป็นห่วงว่าลิงจะเจ็บตัวฟรี หากจะทำหมันลิงจริงๆ ก็อยากให้ศึกษาเรื่องสังคม-ชั้นยศของลิงด้วย หากทำหมันผิดตัวสังคมลิงจะปั่นป่วน ฝูงลิงจะแตก เช่น การจับลิงจ่าฝูงมาทำหมัน ลิงระดับรองลงมาจะแย่งชิงกัน หากมีลิงระดับรองลงมา 10 ตัว ก็จะแย่งชิงกันเป็นใหญ่ มันจะตีกันวุ่นวาย หรือบางตัวอาจจะขยายอาณาเขตใหม่ ถ้าอยากควบคุมประชากรลิงจริงๆ ควบคุมเรื่องอาหารก็เพียงพอแล้ว เพราะการผสมพันธุ์ของลิงจะถูกควบคุมด้วยอาหารและฤดูกาล"

 นายสัตวแพทย์ด้านการอนุรักษ์สัตว์ป่า อธิบายถึงสังคมลิงในเมืองลพบุรีว่า แบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม คือ ลิงศาลพระกาฬ ลิงพระปรางค์สามยอด และลิงบริเวณโรงเรียน ซึ่งลิงทั้ง 3 กลุ่มนี้มีระบบจ่าฝูงควบคุมการขยายพันธุ์อยู่ ส่วนลิงตลาดเป็นลิงที่ถูกขับออกจากฝูง หากจะทำหมันลิงก็ควรจะทำแค่ลิงที่อยู่ในตลาดก็พอแล้ว และหากจะทำหมันลิงใน 3 กลุ่มนี้ จะต้องศึกษาดูว่าจะทำจ่าฝูงหรือทำระดับรองลงไป โดยคำนึงถึงระบบนิเวศและการปกครองของสังคมลิงด้วย

 อย่างไรก็ตาม จากประสบการณ์ที่คลุกคลีอยู่กับการรักษาสัตว์ป่าของนายสัตวแพทย์รายนี้ ย้ำว่า สัตว์โดยทั่วไปจะเกิดโรคไส้เลื่อนน้อยมาก !??