แวะ'สวนเกษตรผสมผสาน'

 

 

                   การก้าวเข้ามาสวมหมวกเกษตรกรเต็มขั้นของข้าราชการวัยเกษียณ อย่าง "จำรัส คูหเจริญ" ด้วยการเนรมิตสวนเกษตรผสมผสานที่เน้นมะนาวครบวงจรในใจกลางกรุง ภายใต้ชื่อ "สวนเกษตรธนบุรี" ไม่ได้มีเป้าหมายเพื่อทำเงิน สร้างความร่ำรวย แต่ต้องการเก็บพื้นที่สวนผลไม้ไว้เป็นมรดกตกทอดแก่คนรุ่นหลังว่า ครั้งหนึ่งพื้นที่บริเวณนี้เป็นแหล่งปลูกส้มมีชื่อเสียง ที่มีชื่อว่า "ส้มบางมด"

 

                   "ท่องโลกเกษตร" อาทิตย์นี้ แอบหนีความวุ่นวายทางเมืองมาดูการทำสวนมะนาวครบวงจรของลุงจำรัส คูหเจริญ เกษตรกรวัย 75 เจ้าของสวนเกษตรธนบุรี ริมถนนเทอดดำริ เขตภาษีเจริญ กรุงเทพฯ ที่ใช้พื้นที่บริเวณบ้านเพียง 2 ไร่เศษ เนรมิตเป็นสวนมะนาวครบวงจร สลับกับไม้ผลหายากชนิดอื่นๆ อาทิ กล้วยนมสาว กล้วยไข่หอม ส้มโอพันธุ์ขาวใหญ่ พันธุ์ขาวหอม ขนุน มะม่วง ฯลฯ ก่อนหน้านี้ปลูกส้มบางมด ต้นรักและกล้วยไม้ ที่เป็นมรดกตกทอดมาตั้งแต่รุ่นพ่อ แต่หลังจากมีทางด่วนตัดผ่านทำให้พื้นที่บางส่วนถูกเวนคืน ทำให้การปลูกไม้ผลมีปัญหา จึงหันมาปลูกมะนาวแทน

 

                   "พื้นที่ตรงนี้เป็นที่มรดก เมื่อก่อนเนื้อที่เยอะกว่านี้ โดนทางด่วนตัดผ่าน ถูกเวนคืนจึงเหลือแค่ 2 ไร่เศษ ก็อยากใช้พื้นที่ให้เป็นประโยชน์สูงสุด ก็เลยปลูกมะนาว แต่ก็ยังไม่ทิ้งของเดิมเป็นสวนเกษตรผสมผสาน เพราะยังมีผลไม้หลากหลายชนิดปลูกไว้รวมกับมะนาวในพื้นที่เดียวกัน"

 

                   ลุงจำรัสย้อนอดีตให้ฟังว่า หลังจากเกษียณชีวิตราชการเมื่อ 15 ปีที่แล้ว ก็หันมาทำสวนมะนาวอย่างจริงๆ จังๆ โดยเริ่มจากปลูกมะนาวแป้นทั่วไป แต่ไม่นานก็เกิดปัญหาโรคแคงเกอร์ระบาด จากนั้นก็คิดหาทางพัฒนาสายพันธุ์มะนาวใหม่เพื่อต้านทานโรคแคงเกอร์ จนประสบความสำเร็จเมื่อ 4 ปีที่ผ่านมา มีชื่อว่า จำรัส 9 จากนั้นก็ต่อยอดปรับปรุงพันธุ์ขึ้นมาใหม่ เพื่อให้ลูกดก ผลโต และน้ำมาก พร้อมตั้งชื่อใหม่ว่า จำรัส 28 และจำรัส 29 ซึ่งทั้งสองสายพันธุ์ขณะนี้ได้จดสิทธิบัตรเรียบร้อยแล้ว

 

                   "จำรัส เป็นชื่อผมเอง จึงเอามาใช้กับพันธุ์มะนาว ชื่อว่า จำรัส 28 และจำรัส 29 เป็นพันธุ์ที่ได้พัฒนามาจากจำรัส 9 เป็นมะนาวลูกผสมระหว่างแป้นพวง (พันธุ์แม่) ผสมกับมะนาวน้ำหอม (ด่านเกวียน) จุดเด่นของมะนาวพันธุ์นี้คือ ให้ลูกดก ผลโตและมีน้ำมาก กลิ่นเหมือนมะนาวแป้น เปลือกบาง น้ำหนักผล 70-100 กรัม เจริญเติบโตดี ใบใหญ่และต้านทานโรคได้ดีมากๆ โดยเฉพาะโรคแคงเกอร์ ส่วนข้อแตกต่างสองสายพันธุ์นี้ จำรัส 29 จะมีหนามเยอะและคมมาก ส่วนจำรัส 28 ไม่มีหนามหรือมีเล็กน้อย ส่วนอย่างอื่นจะใกล้เคียงกัน" 

 

                   เจ้าของสวนเกษตรธนบุรีชี้จุดเด่นของมะนาวทั้งสองสายพันธุ์ระหว่างพาเดินชมตามจุดต่างๆ โดยจุดแรกเป็นโรงเรือนเพาะชำกิ่งพันธุ์มะนาวเพื่อเตรียมส่งให้ลูกค้า ซึ่งการเพาะชำกิ่งขายนั้นถือเป็นรายได้หลักของสวน โดยแต่ละเดือนสามารถขายได้เฉลี่ย 200-300 กิ่ง สนนในราคากิ่งละ 200 บาท โดยจะเพาะชำตามคำสั่งซื้อของลูกค้าเท่านั้น โดยจะใช้เวลาเพาะชำประมาณ 1-2 เดือน จึงจะนำไปปลูกในแปลง ส่วนผลมะนาวจะขาย(ส่ง)สนนในราคาผลละ 5 บาท    

 

                   ถัดมาเป็นแปลงปลูกมะนาวทั้งสองสายพันธุ์ ซึ่งมีอยู่ประมาณ 200 ต้น สลับกับการปลูกพืชผักสมุนไพรในระหว่างต้น อาทิ มะเขือ ตะไคร้ พริกขึ้หนู ขิงข่า เป็นต้น ส่วนไม้ผลอื่นๆ จะปลูกไว้ตามริมรั้วเพื่อเป็นแนวป้องกัน ไม่ว่าจะเป็นกล้วย ส้มโอ ขนุนและมะม่วง โดยจะมีผลผลิตออกตลอดทั้งปี ในขณะที่มะนาวถือเป็นผลผลิตที่ทำรายได้หลัก ซึ่งมะนาวแต่ละต้นจะให้ผลผลิตเฉลี่ย 400-500 ผล โดยจะเน้นการบังคับให้ออกนอกฤดู เพราะจะจำหน่ายได้ในราคาที่สูงนั้นเอง 

 

                   หลังเดินชมสวนมะนาวอยู่พักใหญ่ จากนั้นก็แวะมาดูโรงผลิตปุ๋ยเคมีน้ำ สร้างเป็นโรงเรือนตั้งอยู่บริเวณท้ายสวน ซึ่งลุงจำรัสบอกว่าเป็นปุ๋ยที่ผลิตเองเพื่อลดต้นทุน ทำให้ทุกวันนี้การดูแลสวนเกือบจะไม่ต้องใช้จ่ายอะไรเลย เพราะต้นทุนหลักอย่างปุ่ยก็ผลิตเอง ใช้เอง ซึ่งปุ๋ยที่ผลิตนี้มีอยู่ 3 สูตร ประกอบด้วย เบอร์ 1 จะเน้นบำรุงต้น บำรุงใบให้เจริญงอกงาม เบอร์ 3 จะเน้นเร่งดอก และเบอร์ 4 จะเร่งการติดผล บำรุงต้นและผลให้เจริญเติบโตอย่างเต็มที่

 

                   "ปุ๋ยแต่ละสูตรใช้ไม่เหมือนกัน อย่างเบอร์ 1 จะใส่ตอนลงแปลงปลูกใหม่ๆ ส่วนเบอร์ 3 ใส่ช่วงออกดอก และเบอร์ 4 ใส่ตอนติดผลแล้ว อัตราส่วนผสมปุ๋ย 10 ซีซีต่อน้ำ 1 ปี๊บ หรือ 20 ลิตร ฉีดพ่นบริเวณโคนต้น โดยใส่เฉลี่ย 3-5 วันครั้ง" ลุงจำรัสเผย

 

                   ไม่ได้แค่ทำสวนมะนาวเพื่อจำหน่ายกิ่งพันธุ์และผลมะนาวเท่านั้น แต่เป้าหมายสำคัญต้องการถ่ายทอดความรู้ให้แก่ผู้สนใจ โดยเฉพาะเด็กๆ และเยาวชนให้หันมาสนใจอาชีพเกษตรมากขึ้น นักเรียน นักศึกษาสนใจเรียนรู้เป็นหมู่คณะ โทร.08-1552-6700 ลุงจำรัสยินดีให้คำแนะนำฟรี โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายแต่อย่างใด

 

                   จึงไม่แปลกใจหากเห็นชายชราวัย 75 เศษ ดูมีความสุขไม่น้อยกับการถ่ายทอดเคล็ดลับในการทำสวนเกษตรผสมผสานและการปลูกมะนาวครบวงจรแก่เด็กๆ และเยาวชนที่สนใจ(ฟรี)ในทุกวันหยุดสุดสัปดาห์ ซึ่งเป็นความตั้งใจของลุงที่ต้องการถ่ายทอดความรู้ให้เป็นวิทยาทานสำหรับอนาคตของชาติ

 

 

 

..............................

 

(แวะ'สวนเกษตรผสมผสาน' ดูวิธีจัดการมะนาวพันธุ์ดีที่ฝั่งธนฯ : คอลัมน์ท่องโลกเกษตร : โดย...สุรัตน์ อัตตะ )