สัตว์เลี้ยง(ไม่)ธรรมดา…

              สวัสดีครับ สัปดาห์นี้หมอจะชวนคุยเรื่องธรรมดาที่บางครั้งก็ไม่ธรรมดาเพราะความไม่รู้นะครับ โดยปกติแล้วคนทั่วไปจะคิดถึงสัตว์เลี้ยงในวงจำกัด เช่น สุนัข แมว กระต่าย นกหงส์หยก ปลาสวยงาม เป็นต้น แต่ก็ยังมีสัตว์เลี้ยงอีกประเภทหนึ่งที่สร้างความสับสนให้คนทั่วไปจนเกิดเป็นดราม่าให้เห็นบ่อยครั้งอย่างสัตว์เลี้ยงประเภท exotic pet ที่บางคนก็เรียกเป็นสัตว์เลี้ยงพิเศษ หรือสัตว์เลี้ยงแปลกอีกด้วย 

               ซึ่งสัตว์เลี้ยงเหล่านี้ต้องการความเอาใจใส่ ความรักเหมือนสัตว์เลี้ยงทั่วไปที่คุ้นเคยแหละครับ เพียงแต่ว่าความเข้าใจผิดว่าสัตว์เลี้ยงประเภท exotic pet เป็นสัตว์ป่าก็ทำให้เกิดกรณียุ่งยากให้เห็นบ่อยๆ จึงขอพูดถึงสัตว์เลี้ยง exotic pet ที่นิยม จะได้ลดความเข้าใจผิดว่าเป็นการลักลอบสัตว์ป่าแล้วร้องเรียนเป็นเรื่องเป็นราวนะครับ

               สัตว์เลี้ยงประเภท exotic pet เป็นที่นิยมในกลุ่มคนเลี้ยงเฉพาะโดยถูกเพาะพันธุ์ได้ทั้งในประเทศและต่างประเทศ ซึ่งไม่ใช่การลักลอบสัตว์ป่าแน่นอน ซึ่งสัตว์เลี้ยงประเภทนี้ที่นิยมเช่น กระรอกบิน หรือชูการ์ ไกลเดอร์ (sugar glider) ที่ตัวเมียก็จะถูกเรียกเป็นจิงโจ้บิน เพราะมีกระเป๋าหน้าท้องเหมือนจิงโจ้ อีกัวน่า (โดยเฉพาะพันธุ์ยอดนิยมอย่างอีกัวน่า มังกรเครา หรือ bearded dragon) ลิงกระรอก(squirrel monkey) ที่ก็ต้องดูให้ดีว่าเพาะพันธุ์มาจากฟาร์มไม่ใช่ดักจับจากธรรมชาติ 

               นกแก้วกลุ่ม Macaw ก็ต้องดูให้ดีว่ามีรหัสรับรองว่ามาจากฟาร์มสืบสายพันธุ์ได้ เต่าซัลคาตา (Sulcata tortoise) เต่าบกสายพันธุ์ที่ไม่ถูกห้ามในบัญชีไซเตรส สุนัขจิ้งจอก fonnec fox ที่ก็ต้องดูให้ดีว่ามาจากฟาร์มเพาะเลี้ยงไม่ใช่ดักจับจากธรรมชาติ เม่นแคระ (hedgehog) งูสวยงาม (เช่น corn snake, ball python) แมลงตระกูลด้วงหลายสายพันธุ์ที่นิยมเพาะพันธุ์เลี้ยงเป็นฟาร์ม เป็นต้น

                ตลาดสัตว์เลี้ยงประเภทนี้ยังต้องการการสื่อสาร ความเข้าใจ และจรรยาบรรณจริยธรรมของคนเพาะพันธุ์เป็นฟาร์ม คนขาย คนเลี้ยง และคนทั่วไปที่พบเห็น เพราะเป็นสัตว์เลี้ยงกลุ่มที่มีข้อควบคุมเพิ่มขึ้นมา โดยหลักใหญ่ คือ คนเลี้ยงต้องตรวจสอบความถูกต้องก่อนซื้อ ซึ่งเป็นอีกหนึ่งกลไกที่ห้ามไม่ให้เจ้าของฟาร์มและผู้ขายฝ่าฝืนกฎบังคับ และปฏิบัติตามระเบียบของกฎหมายอย่างเคร่งครัดเพื่อให้สัตว์เลี้ยงประเภทนี้ได้รับการคุ้มครองและควบคุมอย่างดีนั่นเอง

             อีกทั้งผู้ขายและผู้เลี้ยงก็ต้องศึกษาจนเข้าใจถ่องแท้ถึงการดูแลให้เหมาะสม ไม่ละทิ้งเลิกเลี้ยงกลางคันจนสัตว์เลี้ยงลำบากทรมานเพราะไม่ได้รับการดูแลที่ดี และต้องพึงระลึกถึงความรับผิดชอบที่เพิ่มมากกว่าสัตว์เลี้ยงทั่วไปนั่นเอง เพราะหากเกิดข้อผิดพลาดกับสัตว์เลี้ยงชนิดพันธุ์ต่างถิ่น (alien species) แล้วอาจกลายเป็นการทอดทิ้งสู่ธรรมชาติที่ทำให้ระบบนิเวศเสียหายได้

                หวังว่าหลายท่านคงรู้จักและเข้าใจสัตว์เลี้ยงประเภท exotic pet ดีขึ้นโดยไม่เกิดความเข้าใจผิดว่าเป็นสัตว์ป่าและก็ยังให้กำลังใจท่านที่ช่วยกันสอดส่องดูแลเวลาพบเห็นกรณีสัตว์ป่าถูกนำมาเลี้ยง เพราะเราต้องช่วยกันคนละไม้คนละมือนะครับ!