สู้กันต่อไป...ควันยาสูบภัยร้ายต่อผู้หญิงและเด็ก

       จากผลการสำรวจพฤติกรรมการสูบบุหรี่และดื่มสุราของประชากร พ.ศ.2560 พบว่าร้อยละ 1.7 ของประชากรหญิงมีการบริโภคยาสูบ ซึ่งลดลงจากร้อย 2.2 ในปี 2557 แต่ตัวเลขหญิงสิงห์อมควันดังกล่าวเป็นเพียงส่วนหนึ่งของปัญหาเท่านั้น มีผู้หญิงและเด็กจำนวนไม่น้อยที่ตกเป็นเหยื่อเงียบของยาสูบ และจากการสำรวจอย่างต่อเนื่องของสำนักงานสถิติแห่งชาติพบว่าประชากรที่สูบบุหรี่ส่วนใหญ่เป็นเพศชายและราวครึ่งหนึ่งนิยมสูบบุหรี่มวนเอง แต่ที่ผ่านมารัฐกลับปล่อยให้บุหรี่มวนเองขายได้ในราคาแสนถูก เท่ากับละเลยปล่อยให้แม่และเด็กในครอบครัวของนักสูบชายกลุ่มนี้ต้องสูดควันไปด้วย

พญ.ปานทิพย์ โชติเบญจมาภรณ์

    พญ.ปานทิพย์ โชติเบญจมาภรณ์ ผู้อำนวยการสำนักควบคุมการบริโภคยาสูบ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข กล่าวว่า แม้สถานการณ์บริโภคยาสูบดูเหมือนจะลดลง แต่ในประเด็นของผู้หญิงและเด็กยังมีความน่าเป็นห่วงอยู่มากโดยเฉพาะเด็กซึ่งมีโอกาสรับควันยาสูบโดยตรงจากในบ้านที่พ่อแม่ผู้ปกครองเป็นผู้เสพติดยาสูบ

     “จะเป็นบุหรี่ หรือยาเส้น ก็มีพิษภัยเหมือนกัน มีสารก่อมะเร็งเท่ากัน และควันยาสูบมือสองก็ก่อพิษเท่ากันกับทุกคนที่รับควัน หากมีคนสูบอยู่ในบ้าน โดยเฉพาะเด็กจะเป็นกลุ่มที่รับพิษภัยจากควันยาสูบไปเต็มๆ มีผลวิจัยมากมายที่ระบุชัดเจนว่าเด็กที่รับควันมือสองมีโอกาสเสี่ยงสูงมากที่จะเป็นโรคปอด มีการติดเชื้อในหูชั้นกลาง เป็นโรคระบบทางเดินหายใจ หอบหืด และจะมีอาการรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ และหากในครอบครัวมีหญิงตั้งครรภ์ พิษจากควันมือสองจะส่งผลโดยตรงต่อพัฒนาการของลูกในท้อง มีความเสี่ยงสูงที่จะแท้ง หรือคลอดก่อนกำหนด และหากคลอดออกมาแล้วลูกจะน้ำหนักตัวน้อย ระบบทางเดินหายใจผิดปกติ” พญ.ปานทิพย์ กล่าว

รศ.นพ.สมบัติ มุ่งทวีพงษา

       ด้าน รศ.นพ.สมบัติ มุ่งทวีพงษา เลขาธิการสมาพันธ์เครือข่ายโรคไม่ติดต่อแห่งประเทศไทย กล่าวว่า ผู้หญิงที่บริโภคยาสูบหรือได้รับควันยาสูบมือสองและใช้ยาเม็ดคุมกำเนิด มีอัตราเสี่ยงของโรคหลอดเลือดสมองสูงถึง 7.2 เท่า เนื่องจากสารพิษจากควันยาสูบส่งผลโดยตรงกับยาคุมกำเนิดทำให้เลือดแข็งตัวง่ายและเกิดการอุดตันของหลอดเลือดง่ายขึ้นด้วย ซึ่งการสูบหรือได้รับควันยาสูบมือสองเป็นปัจจัยสำคัญที่ก่อโรคหลอดเลือดสมอง แต่สามารถหลีกเลี่ยงและป้องกันได้โดยการหยุดสูบหากผู้ป่วยเป็นผู้บริโภคยาสูบเอง แต่หากเป็นผู้ที่รับควันยาสูบมือสอง ต้องเลี่ยงสถานที่ที่อาจได้รับควันยาสูบ รวมทั้งทำให้ที่บ้านเป็นที่ปลอดควันยาสูบได้จะดีที่สุด

      ขณะที่ ดร.ทพญ.ศิริวรรณ พิทยรังสฤษฏ์ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบ (ศจย.) กล่าวว่า มาตรการภาษีบุหรี่มวนเอง (ยาเส้น) ของไทยตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน เป็นสาเหตุหลักที่ทำให้อัตราจำนวนผู้สูบของไทยลดลงค่อนข้างช้า เพราะสัดส่วนผู้สูบยาเส้นมีประมาณครึ่งหนึ่งของผู้บริโภคยาสูบและอยู่ในอัตรานี้มาตลอดตั้งแต่มีการสำรวจกันมา

       หลายทศวรรษที่ผ่านมา ประเทศไทยใช้มาตรการทั้งด้านสังคมและมาตรการภาษีเพื่อลดการบริโภคยาสูบ ซึ่งวันนี้มีความชัดเจนแล้วว่ามาตรการสังคมที่ทุกฝ่ายร่วมรณรงค์ต่อต้านการสูบบุหรี่มีผลต่อการลด ละ เลิก การบริโภคยาสูบได้ แต่มาตรการภาษีที่รัฐใช้มาโดยตลอดยังมีผลอยู่ที่บุหรี่โรงงานเป็นหลักเท่านั้น ในเมื่อครึ่งหนึ่งของนักสูบไทยนิยมสูบบุหรี่มวนเอง แล้วแบบนี้หน่วยงานรณรงค์ต่างๆ ของประเทศไทยรวมทั้งกระทรวงสาธารณสุขจะพูดได้อย่างไรว่าประสบความสำเร็จในการควบคุมยาสูบ จึงอยากวิงวอนกระทรวงสาธารณสุขและกระทรวงการคลังร่วมมือร่วมใจกันให้ขึ้นภาษีบุหรี่มวนเอง ซึ่งไม่เพียงจะลดผลกระทบทางตรงจากการสูบเท่านั้น แต่ยังลดผลกระทบทางอ้อมจากควันบุหรี่มือสองที่ผู้หญิงและเด็กมักต้องเป็นผู้รับเคราะห์ ถือเป็นการปกป้องชีวิตและสุขภาพคนไทยกว่า 15 ล้านคน