อยากให้คนไทยเลือกท่องเที่ยวในประเทศแล้วรู้สึกภูมิใจ
ถ้าจะว่ากันไปตามเรื่องราว จริงๆ แล้วกระแสการแต่งชุดไทยเดินทางท่องเที่ยวโบราณสถานตามรอยละครดัง “บุพเพสันนิวาส” คงสืบเนื่องมาจากงาน “อุ่นไอรักคลายความหนาว” ที่ไม่ว่าใครก็ลุกขึ้นมาหยิบชุดไทยสวมใส่กันเดินเหินอย่างไม่รู้สึกเคอะเขิน พอมาบวกกับจังหวะพอเหมาะพอเจาะ “แม่การะเกด” และตัวละครอื่นๆ นุ่งผ้าห่มสไบเฉิดฉายจึงกลายเป็น เทรนด์สวยงามฮิตกันไปทั่วเมือง และสถานที่ที่จะแต่งไทยไปเดินนวยนาดได้อย่างเต็มภาคภูมิที่สุดคงหนีไม่พ้นวัดวาต่างๆ ในพระนครศรีอยุธยา โดยเฉพาะ “วัดไชยวัฒนาราม”, “วัดเชิงท่า” และ “วัดพุทไธศวรรย์” ไฮไลท์สำคัญของเรื่อง
สุกัญญา เบาเนิด
บรรยากาศคึกคักสุดๆ แม้ชั่วโมงนี้ “เหล่าออเจ้า” จะลาจอแก้วไปพร้อมอาการ “ฟินจิกหมอน” ของแฟนละคร หากกลิ่นอายรักษ์ไทยโหยหาอดีตแห่งความรุ่งเรืองในยุคแผ่นดิน “ขุนหลวงนารายณ์” ยังคงคุกรุ่นท่ามกลางสภาพสังคมที่เปลี่ยนไป ทำอย่างไรที่จะรักษาบรรยากาศแบบนี้ไว้นานๆ วันก่อนสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) โดย ศ.นพ.สุทธิพันธ์ จิตพิมลมาศ ผู้อำนวยการ สกว. จัดทริปลงพื้นที่ภายใต้โครงการพาสื่อสัญจร “ตามรอยบุพเพสันนิวาสด้วยงานวิจัย สกว.” พร้อมเปิดวงเสาวนา “อโยธยา 4.0 สู่การท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน” อย่างออกรส โดยผู้ที่เกี่ยวข้อง กิตติพันธ์ พานสุวรรณ รองปลัดประทรวงวัฒนธรรม, น้ำฝน ปุณยะวัฒน์ ผู้อำนวยการฝ่ายวางแผน ททท., สุกัญญา เบาเนิด ผู้อำนวยการอุทยานประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา, รศ.ดรอภิศักดิ์ ธีระวิสิษฐ์ ผู้อำนวยการฝ่ายสำนักงานสกว. และ ดร.เกรียงไกล เกิดศิริ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ม.ศิลปากร
ดร.วินัย พงศ์ศรีเพียร-ดร.เกรียงไกร เกิดศิริ-ศ.นพ.สุทธิพันธ์ จิตพิมลมาศ
กระแสละครมีอิทธิพลต่อประชาชนไม่ว่าละครไทยหรือละครต่างประเทศ น้ำฝน ปุณยะวัฒน์ ชี้ว่าความบันเทิงนำการท่องเที่ยวกระแสมาเป็นช่วงๆ มาแล้วไป แต่ที่ทำแล้วสำเร็จคือ “ซีรีส์เกาหลี” นำไปสู่การสร้างแบรนด์ มีการเอาวัฒนธรรมนำ พอคนดูถูกใจศิลปิน การเล่าเรื่องก็คือการเพิ่มมูลค่า ในส่วนของละครไทยได้รับความนิยมจากประเทศเพื่อนบ้านมานานแล้ว แต่เรายังขาดโอกาสในการสอยประโยชน์ตรงนี้ กรณีบุพเพสันนิวาส อยากให้คนไทยเลือกท่องเที่ยวในประเทศแล้วรู้สึกภูมิใจ อยากศึกษาประวัติศาสตร์ใช่เพียงเกาะกระแส ตรงนี้ยังทำไม่สำเร็จ จะเห็นว่าในละคร “เกศสุรางค์” เป็นตัวแทนคนยุคปัจจุบันที่หลงไปในยุคก่อน ยิ่งตัวละครเป็นนักโบราณคดีด้วยก็เชื่อมโยงได้ มีการเชื่อมโยงกับคนดู มีการพูดถึงกษัตริย์ เกิดกระแสอยากรู้อยากเห็น แล้วอยากเดินทาง
ระเบียงแก้ววัดพุทไธศวรรย์
ปรากฏการณ์บุพเพสันนิวาสปกคลุมไปทั่วพระนครศรีอยุธยาและลพบุรี สุกัญญา เบาเนิด เผยว่าช่วงที่ละครออกอากาศจนถึงทุกวันนี้โบราณสถานต่างๆ ในพระนครศรีอยุธยามีนักท่องเที่ยวเพิ่มหลายเท่าตัว โดยเฉพาะวัดไชยวัฒนาราม จากก่อนหน้านี้วันธรรมดา 600-900 คนต่อวัน เพิ่มเป็นราว 6,000 คน ยิ่งเสาร์-อาทิตย์เพิ่มเป็น 20,000-50,000 คน เลยทีเดียว ที่สำคัญแต่งชุดไทยมาเที่ยวกว่าครึึ่ง ซึ่งอุทยานมีการประกาศให้แต่งชุดไทยมาเที่ยววัดไชยวัฒนารามตั้งแต่วันที่ 4 มีนาคม ปรากฏว่าโดนใจนักท่องเที่ยว เพราะหลายคนอยากเป็นส่วนหนึ่งของละคร อยากให้มากันทุกวันแม้ละครจะจบไปแล้ว
ร้านให้เช่าชุดไทยหน้าวัดไชยวัฒนาราม
“ก่อนหน้านี้หน้าวัดไชยวัฒนาราม ไม่มีร้านให้เช่าชุดไทย ตอนนี้มีกว่า 10 ร้านเงินสะพัดกว่า 5 ล้านบาท แต่คงเป็นชั่วคราว ทำให้คนมาไม่เสียเที่ยว เกิดรายได้มากมาย หรือการให้บริการที่จอดรถ สัปดาห์แรกๆ รถติดมาก จนต้องมีการจัดระเบียบ ทุกวันนี้ในอุทยานเรายังได้จัดกิจกรรมถามมาตอบไป เริ่ม 5 โมงเย็น คุยเรื่องประวัติศาสตร์ แต่พอคนมาเที่ยวชมจำนวนมากขณะที่่พื้นที่มีจำกัด โบราณสถานก็มีความอ่อนไหวในแง่ของโครงสร้างหรือวัสดุ เราพยายามใช้วิกฤติให้เป็นโอกาส รณรงค์ให้ปฏิบัติตัวอย่างถูกต้อง กระตุ้นให้หวงแหนสมบัติชาติ ช่วยกันเป็นหูเป็นตา ถ้าเกิดความเสียหายจะรีบให้เจ้าหน้าที่เข้าไปซ่อมด่วนให้ประชาชนเห็นด้วย จะได้มีจิตสำนึกอยู่ช่วยกันดูแล ส่วนเจ้าหน้าที่เองก็เพิ่มการดูแล ยิ่งมีการขยายเวลาเข้าชมขายบัตรถึง 1 ทุ่มเข้าชมได้ถึง 3 ทุ่มยิ่งต้องดูแลอย่างใกล้ชิด” ผอ.อุทยานกล่าว
วัดเชิงท่า
อยุธยา 4.0 ทำอย่างไรให้ยั่งยืน ดร.เกรียงไกร เกิดศิริ เห็นว่าต้องมองอย่างศัพท์วิชาการ เหมือนการทดลองบางอย่างย่อมส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม อย่างคนมาเที่ยวเยอะก็ทำให้รถติด ร้านอาหารบริการไม่ทัน บางแห่งแอบปรับราคาอาหารและที่พักสูงขึ้น ทุกวันนี้กรมศิลปากรดูแลเกาะเมืองและอุทยานดี แต่รอบนอกยังดูไม่เป็นระเบียบ คงต้องศึกษาอย่างองค์รวม ผลการศึกษาจะนำไปสู่การพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน ขณะที่ น้ำฝน แนะว่าน่าจะนำความรู้ด้านเทคโนโลยีมาใช้ให้เกิดประโยชน์ ซากปรักหักพังก่อนหน้านี้เป็นอย่างไร ลองฉายภาพให้นักท่องเที่ยวเห็น ดึงชีวิตในอดีตกลับมา นั่นคือการรักษาศักดิ์ศรีมรดกโลก แต่ต้องกลับมาถามว่าอยุธยาที่จะมาเที่ยวได้ตลอดก็ต้องมีความพร้อมด้วย อาหาร ที่พัก การเดินทาง สิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ ทำให้เกิดความยั่งยืนโดยไม่ทิ้งภาระให้พื้นที่ใดพื้นที่หนึ่ง
ตราบใดที่การท่องเที่ยวเป็นบทเรียนไม่รู้จบ เชื่อว่าวันนั้นผู้คนจะอยากเดินทางไปเที่ยวบ่อยๆ สำคัญว่าต้องเป็นการเที่ยวอย่างมีวัฒนธรรม จึงจะทำให้พระนครศรีอยุธยาเมืองมรดกโลกมีลมหายใจไม่สิ้นสุดนะออเจ้า....
เรื่อง...ชาญยุทธ ปะวะขัง
ข่าวที่เกี่ยวข้อง