แนะพ่อแม่กระตุ้นสมองลูกตั้งแต่แรกเกิด-3 ขวบ

     

      เราคงเคยได้ยินคำพูดที่ว่า “เราใช้สมองแค่ 10 เปอร์เซ็นต์” แม้ยังไม่มีผลทางวิทยาศาสตร์มารองรับ แต่สมองเป็นอวัยวะที่เจริญเติบโตรวดเร็วมาก จึงจำเป็นต้องอาศัยปัจจัยหลายอย่าง ซึ่งไม่เพียงแต่อาหารที่จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน ยังต้องอาศัยปัจจัยต่างๆ จากการเลี้ยงดู และการกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อม อาจกล่าวได้ว่าขบวนการเหล่านี้เกิดขึ้นตั้งแต่เป็นทารกอยู่ในครรภ์จนกระทั่งถึงประมาณ 3 ขวบแรก ซึ่งถือเป็นช่วงเวลาสำคัญ หากไม่สามารถส่งเสริมพัฒนาการในช่วงนี้ได้อาจส่งผลให้เกิดปัญหาในการพัฒนาการด้านการเรียนรู้ สติปัญญา จิตใจ อารมณ์ สังคม และพฤติกรรมต่างๆ 

 นพ.พงษ์ศักดิ์ น้อยพยัคฆ์ 

     นพ.พงษ์ศักดิ์ น้อยพยัคฆ์ กุมารแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านพัฒนาการและพฤติกรรม รองอธิการบดี มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช เปิดเผยว่า ความฉลาดของทารกมีปัจจัยเกี่ยวข้องอยู่ 2 ส่วน คือ โภชนาการ และการเลี้ยงดู ในช่วง 3 ขวบที่สมองมีการเติบโตอย่างรวดเร็ว หากได้รับสารอาหารที่จำเป็นและพอเพียง สมองของเด็กจะมีการแตกแขนงเชื่อมโยงเครือข่ายการทำงานตลอดเวลา ล่าสุดมีการเปิดเผยทางวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับสุดยอดสารอาหารสมองตัวใหม่ที่พบในน้ำนมแม่ นั่นคือ MFGM (Milk Fat Globule Membrane) เมื่อกรดไขมันทุกชนิดรวมทั้งดีเอชเอ และเออาร์เอเหล่านี้ถูกผลิตออกมาจากต่อมผลิตน้ำนม จะถูกห่อหุ้มด้วยเยื่อบางๆ นี้ ที่อุดมไปด้วยโปรตีนและไขมันกว่า 150 ชนิด ทำหน้าที่ช่วยสร้างปลอกไขมันหุ้มเส้นใยสมอง เพิ่มประสิทธิภาพการส่งสัญญาณประสาท และยังช่วยในกระบวนการเชื่อมต่อระหว่างเซลล์สมอง ยิ่งเซลล์สมองมีการเชื่อมต่อมากและเร็วขึ้นเท่าไร การพัฒนาสมองของเด็กก็จะเพิ่มมากขึ้นตามลำดับ  

     “เมื่อสมองทำงานได้ดี เด็กมีสมาธิจดจำ ประมวลข้อมูลต่างๆ ได้ดี ซึ่งจะเป็นพื้นฐานสู่การพัฒนาที่ดีในแง่ทัศนคติและพฤติกรรมของเด็ก เราต้องยอมรับว่าสังคมปัจจุบันมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา เด็กที่ทั้งคิดเก่งและคิดดี มีความก้าวล้ำทั้งความคิดและอารมณ์จะปรับตัวตามสภาพแวดล้อมได้ดี โดยมีพ่อแม่สนับสนุนอย่างเหมาะสมทั้งด้านโภชนาการและการเลี้ยงดู พ่อแม่ควรให้ลูกเข้าถึงเทคโนโลยีให้ช้าที่สุดเท่าที่ทำได้ ฉะนั้นเด็กต่ำกว่า 2 ขวบ ไม่ควรให้ดูโทรทัศน์หรือไอแพด เพราะจะกีดขวางพัฒนาการทุกๆ ด้าน เราควรตั้งคำถามปลายเปิดเพื่อฝึกการคิดวิเคราะห์ เด็กจะสามารถคิดและกลั่นกรองที่มาที่ไปของสิ่งรอบตัวได้อย่างมีวิจารณญาณ การเปิดโอกาสให้ลูกได้ลองทำอะไรใหม่ๆ จะช่วยเสริมความคิดสร้างสรรค์ ที่สามารถต่อยอดความคิดใหม่ๆ ด้วยการเชื่อมโยงจากประสบการณ์เข้ากับจินตนาการ การปลูกฝังเรื่องการร่วมมือ แบ่งปัน ช่วยเหลือ เพื่อสร้างพื้นฐานความฉลาดทางอารมณ์ และสังคมที่ดี เป็นต้น ที่สำคัญพ่อแม่ต้องปฏิบัติตัวให้เป็นแบบอย่างที่ดี จะช่วยให้เด็กประสบความสำเร็จในชีวิต และก้าวไปได้ไกลในโลกอนาคต” ผู้เชี่ยวชาญแนะ

รศ.นพ.สรายุทธ สุภาพรรณชาติ

     ด้าน รศ.นพ.สรายุทธ สุภาพรรณชาติ หัวหน้าภาควิชากุมารศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี กล่าวว่า เทคโนโลยีปัจจุบันเอื้อให้สามารถสกัด MFGM เติมในผลิตภัณฑ์นมผงสำหรับเด็กได้ ถือเป็นความก้าวหน้าอีกระดับหนึ่งที่ทำให้ผลิตภัณฑ์นมผงมีความใกล้เคียงกับนมแม่ยิ่งขึ้น หากแม่มีความจำเป็นที่ไม่สามารถให้นมแม่ได้ ก็ควรให้นมผสมที่มีคุณภาพดีที่จะช่วยพัฒนาสมองและพัฒนาการ