ร้อนแผ่นหลัง

          สัปดาห์ที่แล้วเรื่องการร้อนฝ่าเท้าของผู้ป่วยชายอายุ 82 วันนี้มีเรื่องร้อนอีก แต่เป็นร้อนระอุแผ่นหลังของผู้ป่วยหญิงอายุ 90 เป็นการพิสูจน์ว่า สังคมไทยได้ก้าวเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุแล้วจริงๆ ท่านทั้งสองคนแม้จะต้องให้ลูกหลานพามา แต่ก็สามารถเดินเหินเองได้ ยิ่งผู้ป่วยสตรี อายุ 90 นี้ยังสามารถซักเสื้อผ้าเองได้ด้วย เชื่อว่าการดูแลตัว   เองอื่นๆ ท่านก็สามารถช่วยตัวเองได้อย่างแน่นอน

           เห็นตัวผอมๆ เล็กๆ แต่ด้วยอายุ 90 ถือว่ายังดูดี คุณยายมาหาด้วยอาการร้อนระอุแผ่นหลัง เริ่มตั้งแต่ช่วงบ่าย และจะมากที่สุดในตอนกลางดึกค่อนคืน ปัสสาวะกลางคืนบ่อย ปากแห้ง ริมฝีปากแห้ง ทำให้คุณภาพการนอนไม่ดี  ที่ผ่านมามีผู้สูงอายุที่ร้อนแบบนี้มาหลายคน ทำไมผู้สูงอายุจึงมีอาการร้อนเช่นนี้ การร้อนในผู้สูงอายุกับคนหนุ่มสาวจะมีความแตกต่างกัน

           ความร้อนไม่ว่าที่ไหนก็ร้อนเหมือนกัน แต่สาเหตุจะแตกต่างกัน ปกติแล้วยินหยางในร่างกายต้องสมดุลกันร่างกายจึงจะอยู่ในความสงบ แข็งแรงดี แต่ใช่ว่ายินหยางจะสงบไม่เปลี่ยนแปลงเลย ย่อมมีโอกาสที่บางครั้งยินมากกว่าหยาง บางครั้งหยางมากกว่ายินบ้าง เหมือนกับการเปลี่ยนแปลงของสภาพอาการทางธรรมชาติ

        หยาง คือ ร้อน ถ้าร้อนจากหยางมาก แผนจีนจะเรียกว่า “ร้อนแกร่ง” ซึ่งจะแสดงอาการร้อนใน มีกลิ่นปาก ถ่ายแข็ง ปากเป็นแผล เป็นต้น ร้อนชนิดนี้ต้องลดร้อนจากความเป็นหยางลง แต่ยังมีร้อนอีกอย่างหนึ่งที่เกิดจาก ยินน้อยกว่าหยาง โดยที่ระดับของหยางเป็นปกติ แต่เมื่อยินน้อยกว่าหยางก็ทำให้เกิดความร้อนขึ้น ร้อนชนิดนี้แผนจีนเรียกว่า “ร้อนพร่อง” หรือ"ร้อนจากยินพร่อง” ร้อนชนิดนี้ต้องเพิ่มยินจึงจะถูก ถ้าให้ยาลดหยางจะทำให้เกิดพร่องทั้งยินทั้งหยาง   เมื่อสารยินสารน้ำน้อย นอกจากร้อนแล้ว ยังทำให้ปากแห้ง ริมฝีปากแห้งด้วย

         ร้อนจากยินพร่องมักเกิดกับผู้สูงอายุ ผ่านการทำงานตรากตรำ ใช้ร่างกายมามาก ความเหนื่อยล้า ใช้สารยินสารน้ำไปมาก พร้อมกับภายในร่างกายค่อยๆ เสื่อมลง สารยินสารน้ำในร่างกายน้อยลง ไตยินลดทอนลง เกิดภาวะยินพร่อง ทำให้เกิดอาการร้อนระอุที่กระดูกสันหลัง ทำไมจึงร้อนที่สันหลัง ไม่ร้อนที่ฝ่าเท้าเหมือนคุณตา 82 ล่ะ อย่าลืมว่า ไตดูแลกระดูกเช่นกัน จุดอ่อนของแต่ละคนต่างกัน

     ทำไมจึงเริ่มร้อนช่วงบ่าย และร้อนมากที่สุดในตอนกลางคืน ช่วงเช้าถึงกลางวันหยางชี่จะมากที่สุด พอบ่ายหยางชี่เริ่มลดน้อย ยินชี่เริ่มมากขึ้น และจะมากที่สุดในตอนกลางดึก ยินมากร่างกายสงบ เราจึงนอนหลับ แต่คุณยายกลับมียินน้อย เมื่อยินน้อยหยางย่อมต้องมากกว่า ทำให้เกิดอาการร้อนในช่วงกลางคืน

       ที่เหมือนกันคือ หยางก็พร่องด้วยเช่นกัน จึงมีอาการปัสสาวะกลางคืนบ่อย  การรักษา ต้องเพิ่มยินเสริมน้ำเป็นสำคัญ