นกแอ่นพันธุ์ยูเรเชีย

          เชื่อว่าผู้อ่านหลายท่านน่าจะผ่านตาข่าวเกี่ยวกับนกที่บินนานที่สุดโดยไม่ต้องหาที่เกาะ งานวิจัยอันเป็นที่ฮือฮาชิ้นนี้พบว่า นกแอ่นพันธุ์ยูเรเชีย (Common Swift) บางตัวอยู่บนฟ้าเป็นเวลานานติดต่อกันได้นานถึง 10 เดือน นั่นหมายความว่ามันหลับนอนขณะที่กำลังบินอยู่บนท้องฟ้าด้วย!
 
          อันที่จริงนักดูนกพอจะทราบกันอยู่บ้างแล้วว่ามีนกแอ่น (swifts) บางชนิดสามารถใช้ชีวิตบนเวหาได้ยาวนานหลายเดือนโดยไม่เกาะพัก ตั้งแต่เริ่มต้นอพยพออกจากแหล่งทำรังวางไข่ไปยังถิ่นอาศัยช่วงนอกฤดูผสมพันธุ์ แล้วก็อพยพกลับขึ้นเหนือมาจับคู่ในปีถัดมา กินเวลาทั้งหมดกว่าครึ่งปี ข้อเท็จจริงนี้ได้รับการยืนยันในนกแอ่นพันธุ์ยูเรเชียที่ทำรังในสวีเดน ซึ่งนักวิจัยจับมาติดอุปกรณ์เก็บข้อมูลก่อนปล่อยไป เพื่อวิเคราะห์ว่านกแต่ละตัวทำกิจกรรมอะไรบ้างตลอดทั้งวัน พบว่าเจ้าของสถิติบินนานที่สุดคือนกแอ่นตัวที่อพยพลงใต้แล้วกลับขึ้นเหนือ โดยไม่ได้ทำรังวางไข่ ด้วยความที่ไม่ได้ทำรัง พวกมันจึงใช้ชีวิตอยู่บนอากาศอย่างต่อเนื่องโดยไม่เกาะเป็นเวลาเกือบปี

          นกแอ่นพันธุ์ยูเรเชียเป็นนกอพยพทางไกลที่ทำรังในเขตหนาวและเขตอบอุ่นตั้งแต่ทวีปยุโรปมาจนถึงทางตะวันออกเฉียงเหนือของจีน พอเริ่มเข้าช่วงฤดูหนาวของซีกโลกเหนือ นกส่วนใหญ่จะอพยพมุ่งหน้าไปยังซีกโลกใต้ในทวีปแอฟริกาซึ่งกำลังจะเข้าฤดูร้อนพอดี นกที่ทำรังใกล้ชายฝั่งแปซิฟิกจึงจัดว่าอพยพเป็นระยะทางไกลที่สุด

          ในเมืองไทยมีรายงานการพบเป็นครั้งแรกเมื่อเดือนตุลาคม พ.ศ. 2557 ที่เขาดินสอ อ.ปะทิว จ.ชุมพร หลังจากนั้นก็พบอพยพผ่านอย่างต่อเนื่องในช่วง ต.ค.-พ.ย.ของปี 2558-2559 ทำให้สถานภาพนกอพยพพลัดหลงต้องถูกเปลี่ยนเป็นนกอพยพนอกฤดูผสมพันธุ์ที่หายาก นอกจากที่เขาดินสอแล้ว นกชนิดนี้ก็ยังไม่เคยถูกพบเห็นที่อื่นในทวีปเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เลย

          แต่นั้นไม่ได้หมายความว่ามันไม่ได้อพยพมาเป็นประจำ โดยเฉพาะสำหรับนกแอ่นซึ่งแม้จะเห็นตัวได้ง่ายไม่หลบซ่อน แต่กลับถูกนักดูนกมองข้าม เพราะสีสันไม่น่าสนใจ และจำแนกชนิดยาก จะว่าไปแล้ว นกแอ่นพันธุ์ยูเรเชียนั้นก็ไม่ได้มีจุดเด่นอะไรเลย มันเป็นนกแอ่นขนาดใหญ่ที่มีปีกยาวและหางแฉกลึก ตัวสีน้ำตาลเข้ม หน้าผากและคอสีอ่อน ไม่มีแถบสีขาวคาดตะโพก แต่ถ้าเจอนกแอ่นที่มีลักษณะคล้ายกันนี้ พยายามถ่ายภาพให้ได้นะครับ เพราะอีกชนิดที่เป็นไปได้คือ นกแอ่นท้องลาย (Dark-rumped Swift) ซึ่งเป็นชนิดที่ถูกคุกคามและมีข้อมูลน้อยมาก
 
          นกแอ่นพันธุ์ยูเรเชีย
          ชื่ออังกฤษ  Common Swift, Eurasian Swift
          ชื่อวิทยาศาสตร์  Apus apus (Linnaeus, 1758)
          วงศ์ (Family)  Apodidae (วงศ์นกแอ่น)
          อันดับ (Order)  Caprimulgiformes (อันดับนกปากกบ นกตบยุง และนกแอ่น)