นกกาฝากท้องเหลือง

                พูดถึงนกที่ตัวเล็กที่สุดในประเทศไทย นักดูนกส่วนใหญ่มักนึกถึง นกกาฝาก (Flowerpeckers) เป็นอันดับแรก ในความเป็นจริงมีนกหลายกลุ่มที่มองได้ว่าเป็นนกขนาดเล็กมากๆ ใกล้เคียงกับนกกาฝาก แต่เรามักรู้สึกว่านกกาฝากเป็นนกตัวเล็กที่สุด อาจเพราะมันมีปากและหางที่สั้นเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว

                นกกาฝากที่พบในเมืองไทยส่วนใหญ่มีขนาดตัวไล่เลี่ยกัน ความยาวจากปลายปากจรดปลายหางไม่เกิน 10 ซม.  มีเพียง นกกาฝากท้องเหลือง (Yellow-bellied Flowerpecker) ชนิดเดียวที่ตัวใหญ่กว่าชนิดอื่นๆ อย่างชัดเจน โดยมีความยาวลำตัวถึง 13 ซม. ถึงกระนั้น ขนาดตัวที่ถือว่าใหญ่สำหรับนกกาฝากนั้นก็ยังเล็กกว่า นกกระจอก (Sparrows) ที่เราคุ้นเคยเสียอีก!

                นกกาฝากท้องเหลืองมีม่านตาสีแดงเข้ม และปากหนาใหญ่เมื่อเทียบกับนกกาฝากชนิดอื่นๆ อาจบ่งชี้มันชอบกินลูกไม้เป็นอาหาร มากกว่าน้ำหวานดอกไม้ซึ่งจัดเป็นอาหารโปรดปรานของนกกาฝากหลายชนิด เพศผู้มีลำตัวสีเทาเข้ม คอขาว ท้องสีเหลืองสด ส่วนเพศเมียมีสีสันตุ่นกว่ามาก ลำตัวโดยรวมสีน้ำตาล ท้องมีสีเหลืองแต่ไม่สดใสและเห็นได้ชัดเจนเท่าเพศผู้ เพศเมียและเพศผู้ที่ยังโตไม่เต็มวัยมีสีสันคล้ายกัน แต่เพศผู้มีสีเหลืองสดกว่า และอาจมีสีเหลือบดำบนลำตัวสีน้ำตาลด้วย

                ตามปกติเราจะเห็นนกกาฝากเป็นนกขนาดเล็กที่เคลื่อนไหวตลอดเวลาไม่หยุดนิ่ง แต่นกกาฝากตัวเขื่องชนิดนี้ก็เคลื่อนไหวค่อนข้างช้า บางครั้งอาจพบเกาะบนกิ่งไม้โล่งๆ เป็นเวลานาน นอกจากนี้มันยังมีพฤติกรรมบินออกไปโฉบแมลงกินกลางอากาศเหมือน นกจับแมลง (Flycatchers) ด้วย

                แม้จะมีขนาดตัวใหญ่โต สีสันโดดเด่น และเคลื่อนไหวช้าจนส่องกล้องมองตามได้ง่าย แต่สถานภาพของชนิดนี้ในประเทศไทยแท้จริงแล้วยังไม่ชัดเจน และจัดเป็นนกค่อนข้างหายากชนิดหนึ่งของไทย อาจเป็นนกประจำถิ่น หรือเป็นเพียงนกอพยพนอกฤดูผสมพันธุ์จากป่าบนภูเขาสูงซึ่งเป็ยแหล่งทำรังวางไข่ในแถบเทือกเขาหิมาลัย

                นกกาฝากท้องเหลืองชอบอาศัยอยู่ตามป่าดิบเขาระดับสูง ส่วนใหญ่พบตามป่าโปร่ง รายงานต่ำสุดที่พบอยู่ที่ราวๆ 1,200 เมตรจากระดับน้ำทะเล ส่วนใหญ่เป็นถูกพบในช่วงกลางจนถึงปลายฤดูหนาว มีรายงานเฉพาะตามดอยทางภาคเหนือของไทย เช่น ดอยอินทนนท์ ดอยอ่างขาง

 

.........................................

(นกกาฝากท้องเหลือง : คอลัมน์นกป่าสัปดาห์ละตัว )