นกกางเขนบ้าน

                ทุกๆ ไตรมาสของปี สมาชิกของ สมาคมอนุรักษ์นกและธรรมชาติแห่งประเทศไทย (Bird Conservation Society of Thailand) จะได้รับวารสารชื่อ “นกกางเขน” สอดอยู่ในกล่องไปรษณีย์ที่บ้าน แต่หากไม่ดูแลทำความสะอาดตู้ไปรษณีย์ ก็อาจมี นกกางเขนบ้าน มาจับจองสร้างรังวางไข่แทนก็เป็นได้

               นกกางเขนบ้านเป็นสัญลักษณ์ของ ชมรมดูนกกรุงเทพ (Bangkok Bird Club) ซึ่งก่อตั้งเมื่อ พ.ศ.2529 ต่อมาจดทะเบียนและเปลี่ยนชื่อเป็นสมาคมอนุรักษ์นกที่รู้จักกันในปัจจุบัน ด้วยความที่มันเป็นนกสามัญประจำบ้านที่พบเห็นได้ง่ายทั่วประเทศ ไม่ค่อยกลัวคน และคงไม่เกินจริงหากจะพูดว่ามันเป็นนกที่มีท่วงทำนองเสียงเพลงที่ไพเราะเสนาะหูที่สุดชนิดหนึ่ง เป็นสาเหตุให้ถูกจับไปเลี้ยงและรู้จักกันในชื่อ“นกบินหลาบ้าน” ในภาคใต้ (ตามปกติชื่อ “นกบินหลา” มักหมายถึง นกกางเขนดง ซึ่งมีสีสันสวยงามและเสียงร้องซับซ้อนกว่า)

               ตามปกติเรามักเห็นนกกางเขนบ้านเพศผู้ส่งเสียงร้องบนเสาโทรทัศน์หรือกิ่งไม้ที่โดดเด่นในช่วงเช้าตรู่และใกล้ค่ำ บางครั้งเราก็ได้ยินเสียงมันร้องตอนกลางคืนด้วย สีสันขาวดำของนกกางเขนบ้านนั้นดูคล้ายกับ นกสาลิกาปากดำ (Common Magpie) นกกางเขนบ้านเลยได้ชื่อสามัญว่า Oriental Magpie Robin

               นกกางเขนบ้านเพศเมียมีสีขาวสลับเทาและมีสีน้ำตาลที่ด้านข้างลำตัว แทนที่จะเป็นดำขลับสลับขาวสะอาดโดยไม่มีสีน้ำตาลเหมือนเพศผู้ นกทางภาคใต้มีหลังสีเทาเข้มกว่าทางภาคอื่นๆ เล็กน้อย นกวัยเด็กมีลำตัวด้านบนสีน้ำตาลอมเทาและมีลายเกล็ดสีน้ำตาลที่คอ มันเริ่มทำรังวางไข่ตั้งแต่ช่วงนี้ของปี คือราวๆ เดือนมกราคม ไปจนถึงเดือนกันยายน โดยเอากิ่งไม้เล็กๆ มาวางรองพื้นในโพรงรัง ซึ่งอาจเป็นโพรงไม้ รอยแตกของสิ่งก่อสร้าง หรือวัสดุที่ถูกทิ้งไว้นานๆ ก็ได้ ขอเพียงมีรูที่มีขนาดเหมาะสมกับตัวนก

               วันเสาร์ที่ 19 มกราคมที่จะถึงนี้ สมาคมอนุรักษ์นกและธรรมชาติแห่งประเทศไทยจะจัดงานประชุมสามัญขึ้นที่คณะสัตวแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตบางเขน ตั้งแต่เวลา 08.30 น. โดยจะมีการเปิดให้สมาชิกลงคะแนนเสียงเลือกตั้งนายกและคณะกรรมการชุดใหม่ รับฟังและร่วมแสดงความเห็นในยกร่างแก้ไขข้อบังคับ และร่วมสนุกจับฉลากของขวัญปีใหม่ ใครยังไม่ได้เป็นสมาชิกแนะนำให้สมัครเลยครับอย่าได้รีรอ (ดูรายละเอียดในเว็บ www.bcst.or.th) เพื่อจะได้ใช้สิทธิ์ในการกำหนดทิศทางของสมาคมร่วมกันครับ

.........................................

(นกกางเขนบ้าน : คอลัมน์นกป่าสัปดาห์ละตัว)