นกแซงแซวหงอนขน

                   ลักษณะทั่วไปของ นกแซงแซว (Drongo) ที่เราคุ้นเคย คือนกตัวสีดำๆ นิสัยก้าวร้าว หางยาวและมีปลายแตกออกเป็นสองแฉก ที่แปลกออกมาหน่อยก็อาจจะมีเป็นแกนเส้นขนคู่นอกยื่นยาวออกมา แล้วมีแผงขนที่ปลายดังที่พบในนกแซงแซวหางบ่วงทั้งสองชนิด หาอาหารด้วยการบินออกไปโฉบจับแมลงกินกลางอากาศ แต่คุณสมบัติอันเป็นแบบฉบับของนกแซงแซวที่ว่ามาข้างต้นเกือบทั้งหมดเห็นจะใช้กับ นกแซงแซวหงอนขน (Hair-crested Drongo) ไม่ได้ นอกจากที่มันเป็นนกสีดำนิสัยก้าวร้าวเหมือนนกแซงแซวชนิดอื่นๆ เท่านั้น

                   นกแซงแซวชนิดนี้มีขนสีดำขลับทั้งตัว โดยขนจะเป็นสีดำเหลือบน้ำเงินเขียวสะท้อนแสงที่กระหม่อม ข้างคอ อก ปีกและหาง ชอบบินขับไล่นกอื่นๆ เพื่อแย่งอาหารและปกป้องอาณาเขตหาอาหาร เรามักไม่ค่อยเห็นนกแซงแซวหงอนขนโฉบแมลงและสัตว์เลื้อยคลานขนาดเล็กมากินบ่อยนัก แต่อาหารโปรดอีกอย่างของมันคือน้ำหวานดอกไม้ โดยเฉพาะไม้ยืนต้นอย่างต้นทองหลางป่า ในช่วงที่ไม้ดอกซึ่งเป็นแหล่งอาหารของมันกำลังออกดอกบานสะพรั่งไปทั่วทั้งต้น เราจึงมักพบนกแซงแซวหงอนขนรวมฝูงกันเป็นจำนวนมาก

                   นกแซงแซวหงอนขนใช้ปากที่แหลมยาวและโค้งสอดเข้าไปในช่อดอกไม้เพื่อเลียกินน้ำหวาน ต่างจากปากนกแซงแซวอื่นๆ ที่มีปลายงุ้มสำหรับจับและฉีกสัตว์ขนาดเล็กกิน หางของมันก็มีลักษณะออกจะแปลกพิสดารตรงที่ปลายขนหางคู่นอกที่ยื่นออกไปด้านข้างแล้วม้วนไปข้างหลังแทนที่จะแหลมยาวลงมาเป็นหางแฉกตรงๆ แต่ลักษณะเฉพาะตัวที่โดดเด่นที่สุดจนต้องถูกนำมาตั้งชื่อคือหงอนที่เป็นเส้นขนยาวเรียวลู่ไปด้านหลัง ซึ่งถ้าไม่ใช้กล้องส่องทางไกลส่องดูจะมองแทบไม่เห็น เพราะขนหงอนของมันบางมาก แลดูละม้ายคล้ายเส้นผมมากกว่าขนนก

                   ประชากรที่พบในประเทศไทยของนกแซงแซวหงอนขนมีทั้งที่เป็นนกประจำถิ่นพบได้ทั้งปีและนกอพยพนอกฤดูผสมพันธุ์ โดยนกประจำถิ่นจะอาศัยอยู่ตามป่าที่ไม่รกทึบเกินไปและพบในระดับความสูงไม่มากนัก ส่วนนกอพยพนั้นพบได้ตั้งแต่ที่ตามสวนในที่ราบไปจนถึงบนภูเขาสูง เป็นนกที่พบบ่อยทั่วทุกภาค ยกเว้นภาคใต้

                   นกแซงแซวหงอนขนบางตัวมีพฤติกรรมชอบทำลายรังของชนิดเดียวกันที่อยู่ในบริเวณใกล้เคียง สันนิษฐานว่า น่าจะเป็นการกำจัดคู่แข่งในการหาอาหารและเพื่อแย่งวัสดุมาทำรังของตัวเองแทน ในอดีตนกแซงแซวหงอนขนเคยถูกจัดเป็นชนิดเดียวกับ Spangled Drongo ที่มีถิ่นอาศัยอยู่ในออสเตรเลีย อย่างไรก็ตาม นกแซงแซวทั้งสองชนิดมีลักษณะปาก หงอน รูปทรงหาง รวมถึงพฤติกรรมต่างกันมาก

นกแซงแซวหงอนขน

ชื่ออังกฤษ Hair-crested Drongo 
ชื่อวิทยาศาสตร์ Dicrurus hottentottus (Linnaeus, 1766) 
วงศ์ (Family) Dicruridae (วงศ์นกแซงแซว) 
อันดับ (Order) Passeriformes (อันดับนกเกาะคอน)