แฉ ครูถูกกดดันให้ออกจากราชการเหตุเป็นครูข้ามเพศ แถมโดนด่าแรง

เฟซบุ๊กของนายนาดา ไชยจิตต์ นักสิทธิมนุษยชนด้านสิทธิความหลากหลายทางเพศ โพสต์เล่าเรื่องราวของคุณครูคนหนึ่ง ที่ถูกผู้อำนวยการโรงเรียนแห่งหนึ่งกดดันเนื่องจากเป็นครูข้ามเพศ โดยบอกว่าเป็นจังหวัดทางภาคอีสานที่มีสนามฟุตบอลและสนามแข่งรถที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย

เมื่อการแต่งกายตามเพศสภาพในฐานะข้าราชการครู คือ ต้นเหตุที่ทำให้ครูข้ามเพศคนหนึ่ง ต้องตกอยู่ในสถานะที่อาจพ้นจากการเป็นข้าราชการ เพราะผลการประเมินที่มีคะแนนในระดับที่ต่ำเตี้ยเรี่ยดินนั้นเพียงเพราะเธอยืนยันสิทธิในการแต่งชุดข้าราชการหญิงในฐานะบุคคลข้ามเพศที่ได้รับการคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญ และ พ.ร.บ.ความเท่าเทียมระหว่างเพศ พ.ศ. 2558

ขยะที่ไม่มีชีวิตยังเก็บยังเผาได้แล้วขยะที่มีชีวิตหละ แชทข้อความจากแอพลิเคชั่นไลน์ คือหนึ่งในหลักฐานชิ้นแรก ๆ ที่นาดาได้รับมาพร้อมกับเสียงสั่นครือและคราบน้ำตาของ ครูบอล คุณอุกฤษฏ์ จัดสนาม ครูสาวข้ามเพศที่ปฏิบัติหน้าที่ตำแหน่ง ครูผู้ช่วย ซึ่งเป็นตำแหน่งวิทยฐานะแรกของอาชีพข้าราชการครู

จากการลงมือเก็บข้อมูลอย่างจริงจังนับตั้งแต่เริ่มมีเค้าลางว่าเธออาจจะถูกเลือกปฏิบัติอย่างรุนแรงที่จะส่งผลกระทบต่ออาชีพครูที่เธอรัก นาดาพบว่าระดับการเลือกปฏิบัติค่อยๆเพิ่มความรุนแรงจนถึงขั้นกระทบต่อสวัสดิภาพและความก้าวหน้าในหน้าที่

หนังสือตักเตือน คือมาตรการขั้นแรกเพื่อตอบสนองความเกลียดชังของผู้บริหาร ด้วยการสร้างหลักฐานะเท็จถึงพฤติกรรมไม่เหมาะสม ซึ่งวันเวลาสถานที่ที่กล่าวอ้างนั้น สามารถตรวจสอบสัญญาณโทรศัพท์มือถือได้ว่าเธอนั้นไม่ได้อยู่ในเหตุการณ์ที่ถูกหยิบยกมาเป็นข้ออ้างในการตักเตือน เพื่อจะเปิดท้ายด้วย “แต่งกาย ไว้ทรงผม ไม่เหมาะสมกับเพศสภาพ ที่ควรเป็นแบบอย่างที่ดีกับนักเรียน”

การประเมินครูผู้ช่วย คือมาตรการขั้นที่สอง ผลคะแนนของเธอนั้นถูกกดจนต่ำชนิดที่เรียกว่า เธอคงไม่ได้ผุดได้เกิด อีกต่อไป เพราะถ้าการประเมินผลครูผู้ช่วยไม่ผ่าน เธออาจต้องพ้นจากการเป็นข้าราชการภายในระยะเวลา 5 วัน ในระหว่างเข้ารับการประเมินมีการยกเหตุผลต่าง ๆ มากมายเพื่อจะบอกว่า เธอ คือบุคคลที่ไม่เหมาะสมที่จะเป็นครู และทุกครั้งเหตุผลลงท้ายคือ “เพศสภาพอย่างเธอไม่มีใครยอมรับ”

ในวันที่เธอต้องเข้าไปรับทราบผลคะแนนที่ผ่านการประเมินด้วยอคติต่ออัตลักษณ์และเพศสภาพแล้ว เธอยังต้องเผชิญหน้ากับถ้อยคำที่แสดงออกถึงการเหยียดเพศจากบุคคลที่ได้ขึ้นชื่อว่าเป็นผู้บังคับบัญชา

ถ้าไปงานภายนอกไม่ต้องเอาไปเพราะ ผอ. ไม่รู้จะอธิบายสังคมว่ายังไง? ทำไมคะ? ก็รูปร่างหน้าตาแบบนี้ใครเขาจะมอง”

ดูเหมือนว่าผู้ละเมิดอาจยังหลงระเริงกับอำนาจบังคับบัญชาที่ตนมี จึงได้ออก มาตราขั้นที่สาม กดดันให้ครูบอลต้องเซ็น MoU เพื่อปรับปรุงพฤติกรรม ซึ่งเหตุผลทั้งหมดทั้งมวลที่กล่าวอ้างมานั้นยังจบปิดท้ายด้วย

ข้อ 1.9 ให้ไว้ผมและแต่งกาย เหมาะสมกับการเป็นข้าราชการครู ตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่องการไว้ผมและการแต่งกายของข้าราชการลูกจ้างและผู้ที่ทำทำงานในรัฐวิสาหกิจ พ.ศ.2516 และพระราชบัญญัติข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา…”

โดยมีการอ้างหนังสือสำนักนายกรัฐมนตรี ที่ นร ๐๑๐๖/๑๗๓๔ เรื่องขอหารือแนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับการแต่งกายของข้าราชการครู #หากไม่ปฏิบัติตามข้อตกลงนี้ให้ผู้บังคับบัญชาถือว่าไม่ปฏิบัติตามคำสั่ง #ให้ลงโทษทางวินัยตามควรแก่กรณี

มาตรการใช้ความรุนแรงเชิงโครงสร้างลำดับสุดท้าย คือ การเลื่อนเงินเดือนข้าราชการครูฯ บุคคากรครูในสังกัดทั้งหมด 28 คน เธอคือคนเดียวที่ได้รับเงินเดือนขึ้นเพียง 1% เป็นจำนวนเงินทั้งสิ้น 180 บาท

การแสดงออกถึงความเกลียดชังต่อคนข้ามเพศนั้นมีหลากหลายรูปแบบ แต่มันมีสารตั้งต้นที่เกิดจากอคติ การตีตรา และเมื่อมันมีปริมาณสูงขึ้นจนถึงระดับที่บุคคลที่หัวใจเต็มไปด้วยความเกลียดชังต่อคนข้ามเพศจะรับไหว มักจะสำรอกออกมาผ่านการกระทำที่เรียกว่า “การเลือกปฏิบัติ กีดกัน และ ความรุนแรง

โดยที่เครื่องมือสำคัญที่ทำให้บุคคลเหล่านี้กระทำโดยปราศจากสำนึกคือ การใช้อำนาจบริหารในฐานะผู้บังคับบัญชาบวกกับการอ้างกฎ ระเบียบ เพื่อลงโทษทางวินัยตั้งแต่ระดับการออกหนังสือตักเตือน ไปจนถึงการประเมินว่ามีความประพฤติบกพร่อง ผิดวินัย บีบบังคับทุกวิถีทาง ถ้าไม่ลาออกไปเอง ก็จะถูกบีบบังคับทุกวิถีทางจนอยู่ไม่ได้และต้องลาออกจากหน้าที่การงานไปในที่สุด

เรายังจะยอมให้เหตุการณ์เหล่านี้เกิดขึ้นต่อเพื่อนมนุษย์ ต่อบุคคลที่มีความรู้ ความสามารถ ที่พร้อมต่อยอดความรู้ ให้กับเยาวชนคนรุ่นใหม่ต่อไปกระนั้นหรือ หรือเธอมีศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ที่ต่ำกว่าบุคคลทั่วไป เธอถึงถูกทีมผู้บริหารของโรงเรียนใช้วาจากับเธอว่า “ขยะที่ไม่มีชีวิตยังเก็บยังเผาได้ แล้วขยะที่มีชีวิตหละ…”

ป.ล. รูปภาพและชื่อของครูบอล ได้รับอนุญาตให้นาดาลงด้วยความยินยอมเป็นที่เรียบร้อยแล้วนะคะ เพราะเธอพร้อมที่จะลุกขึ้นสู้เพื่อความยุติธรรมของเธอ

 

 

ขอบคุณเฟซบุ๊ก : Nada Chaiyajit