นักท่องเที่ยวจีนทะลักกัมพูชาเหตุใดจึงจุดความตึงเครียด

เซาท์ ไชนา มอร์นิงโพสต์ นำเสนอรายงานพิเศษเกี่ยวกับธุรกิจการท่องเที่ยวในกัมพูชาเปลี่ยนแปลงไปอย่างไร หลังการหลั่งไหลเข้าไปของนักท่องเที่ยวชาวจีน โดยรวบรวมความเห็นจากบุคคลในแวดวง 
 

 

รายงานระบุว่า ต้นคริสต์ทศวรรษที่ 2000  ชาวตะวันตก อาทิ จากสหรัฐ  ฝรั่งเศสและอังกฤษ ครองตลาดบนการท่องเที่ยวกัมพูชา  แต่ปัจจุบัน เป็นนักท่องเที่ยวจากเกาหลีใต้ เวียดนาม ไทยและจีน  

แชนนี เมอร์ฟี เจ้าของ Mad Murphy’s Irish Pub บาร์ขนาดหนึ่งห้องในเมืองเสียมเรียบ ศูนย์กลางการท่องเที่ยวกัมพูชา ในฐานะจุดเยี่ยมชมนครวัด กล่าวว่า ชาวตะวันตกที่เคยเป็นนักท่องเที่ยวส่วนใหญ่ ค่อยๆหายไปจากร้าน และจากประสบการณ์ของเธอ นักท่องเที่ยวชาวจีนมักไปเป็นกรุ๊ปทัวร์  และแทบไม่ได้ออกนอกเส้นทางที่วางไว้ 

บิล ลอแรนซ์ นักนิเวศวิทยา มหาวิทยาลัยเจมส์ คุก ในออสเตรเลีย ที่มีผลงานเขียนเกี่ยวกับแผนการและเป้าหมายของจีนในต่างประเทศ เห็นด้วยว่า นักท่องเที่ยวจีน มีแนวโน้มป้องกันตัวเองจากธุรกิจท้องถิ่น  มักอุดหนุนรธุรกิจที่ชาวจีนด้วยกันเป็นเจ้าของและบริหาร  ไม่ว่าเป็นร้านอาหาร โรงแรม ร้านขายของที่ระลึก หรือจัดทัวร์  

“เวลาที่ไปดำเนินกิจการในต่างประเทศ บริษัทจีนมักจ้างชาวจีนเป็นพนักงานทุกครั้งที่ทำได้ แทนจ้างคนท้องถิ่น ดังนั้น แทนที่รายได้จากท่องเที่ยวจะแทรกซึมในชาวกัมพูชา กลับจะไปกระจุกอยู่ในมือของธุรกิจเจ้าของชาวจีน”  

เช่นเดียวกับ ฮิม ซัมนาง มัคคุเทศก์ บริษัท อังกอร์ โฟกัส ทราเวล ในเสียมเรียบ ที่กล่าวว่าชาวจีนมักยึดติดกับโรงแรมและร้านอาหารของคนชาติเดียวกัน  ไม่ใช้บริการธุรกิจของชาวกัมพูชาบ่อยนัก 

แต่ ชัย  ซิฟลิน ประธานสมาคมบริษัทนำเที่ยวกัมพูชา ชี้อีกมุมว่า การที่ชาวจีนนิยมใช้บริการธุรกิจของชาวจีนด้วยกัน  เนื่องจากอุปสรรคเรื่องภาษาและนโยบายรัฐบาลเอง  เพราะกฎหมายกัมพูชา อนุญาตชาวต่างชาติสามารถเป็นเจ้าของธุรกิจได้  เป็นเหตุให้ชาวจีนทะลักเข้าไปลงทุนในหลากหลายธุรกิจ  

 

( ภาพ AFP ) 

กระนั้น ชัย เห็นว่าธุรกิจของชาวจีนก่อผลบวกเช่นกัน แม้ด้านหนึ่งถูกมองว่าเป็นปัญหาท้าทายสำหรับเจ้าของธุรกิจกัมพูชา แต่อีกด้านก็เพิ่มการจ้างงานให้กับชาวกัมพูชาอีกส่วนหนึ่ง 

ที่สีหนุวิลล์ เมืองท่าชายฝั่งทางใต้ของกัมพูชา  ทุนจีนดันอัตราเติบโต ทั้งด้านการผลิต ท่องเที่ยว และอุตสาหกรรมการพนัน  แต่เป็นการขยายตัวที่ก่อความตึงเครียด ราคาห้องพักปรับตัวสูงขึ้น  เกินกำลังของชาวกัมพูชาส่วนใหญ่ จำนวนนักท่องเที่ยวท้องถิ่นจึงลดลง  รัฐบาลถึงกับต้องตั้งคณะทำงานเฉพาะกิจช่วยบรรเทาความตึงเครียดระหว่างธุรกิจกัมพูชากับจีน

นายกรัฐมนตรีฮุน เซน พูดในปี 2549 ว่า จีนคือเพื่อนเชื่อใจได้มากที่สุดของกัมพูชา จากนั้นมา จีนกลายเป็นแหล่งการลงทุนโดยตรงจากต่างประเทศมากที่สุด 

แต่ลอแรนซ์  กล่าวว่า ทุนส่วนใหญ่ที่จีนขนมา อยู่ในมือชนชั้นผู้ปกครอง  บริษัทจีนและเจ้าของเงินทุน มักติดต่อกับเจ้าหน้าที่ระดับสูงและผู้กำหนดนโยบายเวลาไปดำเนินกิจการในต่างแดน  เพื่อพยายามให้ได้สิ่งที่ต้องการ เช่น แร่ธาตุ น้ำมัน แก๊ส ที่ดินหรือทรัพยากรธรรมชาติอื่นๆ และแทบไม่ลังเลที่จะใช้สินบนหรือแรงจูงใจอื่นๆ และชนชั้นนำร่ำรวยคือผู้รับประโยชน์ส่วนใหญ่จากกลวิธีนี้

อิทธิพลของจีนที่เพิ่มสูงขึ้น จุดความไม่พอใจแก่ชาวกัมพูชาจำนวนไม่น้อย การได้ยินชาวบ้านพูดถึงจีนแง่ไม่ดี เป็นเรื่องปกติ ขณะในสื่อก็มีรายงานอาชญากรรมและความประพฤติเสื่อมเสียของชาวจีน  สถิติตำรวจพบว่า ชาวต่างชาติ 378 คนที่ถูกจับในครึ่งปีแรกของปี 2561 เป็นชาวจีนถึง 257 คน กระนั้น การลงทุนและการท่องเที่ยวยังคงเป็นแหล่งรายได้มหาศาลของกัมพูชา ประทศที่มีอัตราจีดีพีเติบโต 7% ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา 

ชัย สารัต รองผู้อำนวยการสำนักงานการลงทุนด้านการท่องเที่ยว กระทรวงท่องเที่ยวกัมพูชา ยอมรับว่า  ไม่อาจพึ่งการท่องเที่ยวจากจีน เป็นรายได้หลักในระยะยาว และรัฐบาลตั้งใจจะเพิ่มความหลากหลายให้แก่ตลาดในอนาคต อย่างการดึงนักท่องเที่ยวจากไทยและญี่ปุ่น นอกจากนี้ ยอมรับว่ามีความตึงเครียดระหว่างชาวจีนกับชาวกัมพูชาในบางเมือง เช่น สีหนุวิลล์ แต่เมืองนี้ยังอยู่ในขั้นพัฒนาเท่านั้น 
 

 ( ที่มา    https://www.scmp.com/week-asia/society/article/2180257/they-only-go-chinese-shops-why-cambodias-influx-mainland-tourists )