โปแลนด์ออกใบสั่ง “ยาคุมฉุกเฉิน”

                เมื่อหลายวันที่ผ่านมา รัฐบาลโปแลนด์ผ่านกฎหมายว่าด้วยยาคุมฉุกเฉิน จากเดิมที่กำหนดให้สามารถหาซื้อได้ทั่วไปในร้านขายยา แต่ต่อจากนี้ไป ผู้หญิงที่ต้องการกินยาคุมฉุกเฉิน ต้องพบแพทย์ และให้แพทย์ออกใบสั่งยาให้
                ดูไปแล้วไม่น่าจะมีผลกระทบอะไร แต่ต้องทำความเข้าใจด้วยว่า ยาคุมฉุกเฉิน ไม่ใช่ยาคุมทั่วไปที่ต้องกินประจำทุกวัน ยาคุมประเภทนี้จะใช้เฉพาะกรณีที่มีเพศสัมพันธ์แบบไม่ปลอดภัย และรับประทานเฉพาะหลังจากมีเพศสัมพันธ์แล้วเท่านั้น กินเพื่อไม่ให้ไข่ที่ผสมแล้วไปฝังตัวในหนังมดลูกได้

                คริสติน่า คัลปูร่า นักกิจกรรมจากองค์กร Federation for Women and Family หนึ่งในแกนนำต่อต้านกฎหมายฉบับใหม่ของรัฐบาลโปแลนด์ บอกว่าถ้าต้องให้หมอออกใบสั่งยาให้ ก็ไม่ต้องเรียกว่า “ยาคุมฉุกเฉิน”

                เนื่องจากยาคุมประเภทนี้ต้องรีบรับประทานภายใน 72 ชั่วโมงหลังจากมีเพศสัมพันธ์ ถ้าเกินเวลา จะไม่สามารถคุมกำเนิดและอาจเกิดการท้องไม่พร้อม และหากยิ่งกินยาเร็วภายในเวลาที่กำหนด ก็จะยิ่งมีประสิทธิภาพสูงสุด

                เอ็นจีโอ รวมถึงองค์กรผู้หญิงระหว่างประเทศ จึงแสดงความวิตกกังวลว่ากฎหมายฉบับนี้จะทำให้ผู้หญิงที่เผชิญกับสถานการณ์เสี่ยง เช่น คุมกำเนิดผิดพลาด หรือแม้แต่กรณีถูกข่มขืนเองก็ตาม จะเข้าถึงยาคุมฉุกเฉินได้ยากขึ้น 

                นอกจากนี้ การไปหาหมอก็ไม่ได้แปลว่าว่าจะได้ยาคุมฉุนเฉินโดยอัตโนมัติ เพราะหมอก็สามารถวินิจฉัยตามดุลพินิจ หรือตามความเชื่อของตนได้ โดยเฉพาะกรณีคนไข้วัยรุ่น จะยิ่งถูกตัดสินให้ได้รับความอับอาย คาดการณ์ว่ากฎหมายฉบับนี้จะยิ่งทำให้ผู้หญิงท้องไม่พร้อมเพิ่มขึ้น และจำนวนคนไปทำแท้งเถื่อนเพิ่มสูงตาม

                ขณะเดียวกัน รัฐบาลโปแลนด์เองก็ไม่สนับสนุนการทำแท้ง เมื่อปีที่แล้วรัฐบาลมีความพยายามแก้กฎหมายยุติการตั้งครรภ์ให้ไม่สามารถกระทำได้ในทุกกรณี รวมถึงกรณีถูกข่มขืน แต่ถูกกระแสต่อต้านจากประชาชน มีการเดินขบวนประท้วงในชื่อว่า Black Protest มากกว่า 1,000 คน ทำให้รัฐบาลต้องพับเก็บการแก้กฎหมายทำแท้ง

                ปัจจุบัน โปแลนด์สามารถทำแท้งได้ในกรณีถูกข่มขืน ตัวอ่อนในครรภ์พิการรุนแรง หรือการตั้งครรภ์มีผลต่อสุขภาพมารดาเท่านั้น

               ทั้งนี้ รัฐมนตรีกระทรวงสาธารณสุขของโปแลนด์ชี้แจงว่ากฎหมายยาคุมฉุกเฉินมีเพื่อไว้ใช้ควบคุมการใช้ยา เพราะที่ผ่านมามีการใช้ยาผิดๆ ส่งผลเสียต่อสุขภาพ ผู้หญิงที่จะใช้ยาควรได้รับการวินิจฉัยสุขภาพ และข้อมูลก่อนการตัดสินใจ ฝ่ายสนับสนุนกฎหมายจำนวนมาก ระบุว่ายาคุมฉุกเฉินก็คือยาทำแท้ง จึงเห็นด้วยที่จะให้มีการบังคับใช้จริงจัง
                อย่างไรก็ตาม  ทางการแพทย์เองก็ยืนยันว่ายาคุมฉุกเฉินไม่ใช่ยาทำแท้ง และมีการพัฒนาตัวยามาตลอดทำให้ปัจจุบันตัวยามีความปลอดภัยสูงมาก สามารถซื้อได้ในร้านขายยา เพียงแต่ไม่ควรใช้พร่ำเพรื่อ ไม่ควรใช้ในระยะยาว เพราะตัวยามีฮอร์โมนเพศหญิงสูง อาจทำให้เกิดความเสี่ยงต่อโรคต่างๆ ได้

                มีการสำรวจความเห็นประชาชน พบว่าประชาชนกว่าร้อยละ 57 อยากให้ยาคุมซื้อขายได้ทั่วไปตามร้านขายยา หลายคนบอกว่าเภสัชกรก็ให้ข้อมูลและคำเตือนได้ ไม่จำเป็นต้องถึงมือหมอ แต่ดูเหมือนว่ารัฐบาลจะไม่สนใจ ทุกวันนี้สื่อต่างชาติเรียกโปแลนด์ว่าเป็นประเทศที่ส่งเสริมสุขภาพผู้หญิงต่ำที่สุดในยุโรป