ข่าวเด่นรอบปี 2555

                   ปี 2555 ที่กำลังจะผ่านพ้น เป็นปีที่ธรรมชาติย้ำเตือนอีกครั้งว่าโลกของเราไม่เหมือนเดิมอีกต่อไป พิบัติภัยธรรมชาติยังคงสร้างความสูญเสียต่อทรัพย์สินและชีวิตผู้คนจำนวนมาก ส่วนกระแสเปลี่ยนแปลงในโลกอาหรับหรืออาหรับสปริงส์ กลายเป็นสงครามกลางเมืองยืดเยื้อในซีเรีย และอียิปต์ยังคงวุ่นวายแม้ได้ประธานาธิบดีจากการเลือกตั้ง นอกจากนี้ 2555 ยังเป็นปีแห่งการเลือกตั้งเปลี่ยนตัวผู้นำในบรรดาประเทศที่มีบทบาทต่อการเมืองโลก สหรัฐ-รัสเซียได้ผู้นำหน้าเดิม มังกรจีนผลัดผู้นำซึ่งเป็นกระบวนการที่เกิดขึ้น 10 ปีครั้ง ขณะญี่ปุ่น-เกาหลีใต้ได้ผู้นำหน้าใหม่ที่อาจส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยสำคัญในปีหน้า ซึ่งหน้าต่างประเทศ คมชัดลึก ขอสรุปเหตุการณ์เด่นๆ ที่เกิดขึ้นในรอบปีดังนี้

 

อากาศวิปริตเป็นปกติ

                   ปี 2555 เป็นปีที่พบว่า น้ำแข็งขั้วโลกหดหายทำสถิติในฤดูกาลหลอมละลาย บ่งชี้ถึงสภาวะโลกร้อน แม้ว่ายังมีนักวิทยาศาสตร์บางกลุ่มไม่เชื่อเช่นนั้น  ขณะที่พายุไต้ฝุ่นหรือเฮอริเคนแม้ไม่ใช่ปรากฏการณ์แปลกใหม่สำหรับฟิลิปปินส์หรือสหรัฐ แต่ทั้งสองประเทศเผชิญมหันตภัยพายุในช่วงเวลาและตำแหน่งใหม่ ซูเปอร์เฮอริเคนแซนดี้คร่าชีวิตประชาชน 250 คนใน 7ประเทศที่พัดผ่าน และทำให้มีผู้เสียชีวิตเกือบ 150 คนในสหรัฐ อีกทั้งสร้างความเสียหายแก่ทรัพย์สินมหาศาล ไม่กี่สัปดาห์ให้หลัง พายุไต้ฝุ่นบุปผาพัดถล่มเกาะมินดาเนา ประเทศฟิลิปปินส์มีผู้เสียชีวิตกว่าพันคน

                   ปีเดียวกันนี้ สหรัฐเผชิญภัยแล้งเกือบสองในสามของประเทศอย่างไม่เคยประสบมาก่อน ภาคเหนือบราซิลเผชิญภัยแล้งเลวร้ายสุดในรอบ 50 ปี ปากีสถานประสบอุทกภัยร้ายแรงในช่วงกันยายน และจีนเผชิญฝนตกหนักสุดในรอบ 32 ปี ส่งท้ายปี ยุโรปตะวันออกและรัสเซียเจออากาศหนาวจุดอุณหภูมิติดลบ 30-60 องศาเซลเซียส ทำให้มีผู้เสียชีวิตกว่าร้อยคน

 

ผู้นำหน้าเก่า-ใหม่-มังกรผลัดใบ

                   ประธานาธิบดีบารัก โอบามา รักษาเก้าอี้ทำเนียบขาวไว้ได้อีกหนึ่งสมัย ยัดเยียดความปราชัยแก่นายมิตต์ รอมนีย์ ผู้ท้าชิงจากรีพับลิกันที่พยายามฉายภาพความล้มเหลวในการรักษาสัญญาทางเศรษฐกิจตลอด 4 ปี แต่ก็แพ้สโลแกน "ฟอร์เวิร์ด" ของนายโอบามา เช่นเดียวกับรัสเซียที่เลือกนายวลาดิมีร์ ปูติน กลับมาเป็นประธานาธิบดีอีกครั้งท่ามกลางกระแสประท้วงจากคนรุ่นใหม่ที่เบื่อหน่ายขั้วอำนานเดิม

                   ด้านมังกรจีน เริ่มกระบวนการถ่ายโอนอำนาจสู่ผู้นำรุ่นที่ 5 พรรคคอมมิวนิสต์จีนเลือกนายสี จิ้นผิง ดำรงตำแหน่งเลขาธิการพรรคคนใหม่ ขั้นตอนแรกก่อนขึ้นนั่งเก้าอี้ประธานาธิบดีปีหน้า ส่วนญี่ปุ่น พรรคเสรีประชาธิปไตย (แอลดีพี) กลับมาผงาดอีกครั้งภายใต้การนำของนายกรัฐมนตรีสายเหยี่ยว ชินโสะ อาเบะ ขณะที่ชาวเกาหลีใต้ส่งสัญญาณอยากเห็นการเปลี่ยนแปลงทั้งการเมืองและเศรษฐกิจ ภายใต้การนำของผู้นำหญิงคนแรก น.ส.ปัก กึน เฮ บุตรสาวของอดีตประธานาธิบดีจอมเผด็จการปาร์ก จุง ฮี

 

อาหรับสปริงนองเลือด

                   กระบวนการเปลี่ยนผ่านทางการเมืองในโลกอาหรับนับจากการลุกฮือของมวลชนโค่นล้มผู้นำเผด็จการ ยังคงเป็นไปแบบลุ่มๆ ดอนๆ นายโมฮัมเหม็ด มอร์ซี จากกลุ่มภราดรภาพมุสลิม ชนะเลือกตั้งตามระบอบประชาธิปไตยครั้งแรก เป็นประธานาธิบดีคนที่ 5 ของอียิปต์ แต่นับจากนั้น อียิปต์เต็มไปด้วยเหตุขัดแย้งระหว่างกลุ่มสนับสนุน กับกลุ่มที่กล่าวหาว่าผู้นำใหม่พยายามควบรวมอำนาจ

                   ขณะที่การประท้วงอย่างสันติในซีเรียที่เริ่มมาตั้งแต่ต้นปี 2554 ลุกลามเป็นสงครามกลางเมืองอย่างเต็มรูปแบบ จนทำให้มีผู้เสียชีวิตมากกว่า 45,000 คน อีกกว่าแสนคนกลายเป็นผู้หนีภัยสงครามอยู่ในค่ายแถบชายแดนตุรกี นอกจากนี้ กระสุนปืนและระเบิดยังทำลายโบราณสถานเก่าแก่ที่หาค่ามิได้อีกเป็นจำนวนมาก

 

อองซาน ซูจี เป็น ส.ส.

                   พม่าจัดการเลือกตั้งซ่อม 47 เขตเมื่อวันที่ 1 เมษายน และนางอองซาน ซูจี แกนนำเรียกร้องประชาธิปไตย ได้รับเลือกตั้งเข้าสู่สภาพร้อมกับสมาชิกพรรคฝ่ายค้านรวม 43 ที่นั่ง แม้จำนวนที่นั่งของฝ่ายค้านในสภาจะน้อยนิด ไม่สามารถสั่นคลอนนโยบายใดๆ ได้ แต่ก็นับเป็นอีกก้าวคืบหน้าของการเปลี่ยนผ่านสู่ประชาธิปไตยของพม่า เพิ่มความน่าเชื่อถือให้ประธานาธิบดีเต็ง เส่ง สำคัญที่สุดคือเสียงชื่นชมจากโลกตะวันตกนำโดยสหรัฐและสหภาพยุโรป และพร้อมให้รางวัลตอบแทนพม่า

 

โศกนาฏกรรมจากปืนและชาวอเมริกัน

                   มือปืนวัย 20 ปี อาดัม แลนซา ก่อเหตุสุดสะเทือนขวัญ ลั่นกระสุนสังหารมารดาก่อนถือปืน 3 กระบอกบุกกระหน่ำยิงเด็กนักเรียนในโรงเรียนแซนดี้ ฮุค เมืองนิวตัน รัฐคอนเนคทิคัต เมื่อวันที่ 14 ธันวาคม ทำให้เด็กนักเรียนเสียชีวิต 20 คน ครู 6 คน ก่อนหน้านั้นในดือนกรกฎาคม เจมส์ โฮมส์ มือปืนที่คาดว่ามีปัญหาทางจิต บุกยิงผู้คนในโรงภาพยนตร์ขณะฉายหนังแบทแมนตอนล่าสุดรอบปฐมทัศน์ ที่เมืองออโรรา รัฐโคโลราโด เป็นเหตุให้มีผู้เสียชีวิต 12 คน

                   ต้องรอดูกันต่อไปว่า การสังหารหมู่ที่โรงเรียนแซนดี้ ฮุค และอีกหลายหลายครั้งในปี 2555 จะก่อให้เกิดจุดเปลี่ยนอย่างถาวรในเรื่องการควบคุมอาวุธปืนหรือไม่ หลังจากเป็นที่ถกเถียงกันมานานในสังคมอเมริกา แต่ที่ผ่านมา ฝ่ายการเมืองมักพ่ายแพ้ต่อสมาคมไรเฟิลแห่งชาติ (เอ็นอาร์เอ) ซึ่งเป็นสมาคมทรงอิทธิพล

 

กระแสต้านหนังหมิ่นศาสนาอิสลาม

                   หนังทุนต่ำล้อเลียนศาสดาศาสนาอิสลาม "อินโนเซนส์ ออฟ มุสลิม" ที่สร้างขึ้นโดยผู้กำกับสมัครเล่นแถมเป็นผู้เคยต้องโทษติดทัณฑ์บน กลายเป็นน้ำผึ้งหยดเดียวที่สร้างความปั่นป่วนไปทั่วทั้งโลก ม็อบติดอาวุธลิเบียบุกโจมตีสถานกงสุลสหรัฐในเมืองเบงกาซี เมื่อวันที่ 11 กันยายน ทำให้เจ้าหน้าที่อเมริกันเสียชีวิต 4 ราย รวมถึงนายคริสโตเฟอร์ สตีเวนส์ เอกอัครราชทูตสหรัฐฯประจำลิเบีย จากนั้น กระแสประท้วงต่อต้านหนังหมิ่นศาสนาและต่อต้านสหรัฐลุกลามไปทั่วโลกกินเวลานานหลายสัปดาห์ ขณะที่เสรีภาพในการแสดงความเห็นและศาสนา ยังคงเป็นประเด็นถกเถียงไม่จบสิ้นในประเทศที่ให้ความสำคัญกับเสรีภาพในการแสดงความเห็นเหนือสิ่งอื่นใด แม้ทำให้หลายชีวิตต้องตกอยู่ในอันตรายก็ตาม

 

เกาหลีเหนือทดลองขีปนาวุธ

                   เกาหลีเหนือภายใต้การนำของนายคิม จอง อึน ผู้นำรุ่นที่สามแห่งตระกูลคิม ประสบความสำเร็จในการปล่อยจรวดส่งดาวเทียมเขย่าเสถียรภาพคาบสมุทรเกาหลี โดยไม่สนเสียงประณามว่าขัดต่อมาตรการสหประชาชาติ ที่ห้ามเกาหลีเหนือทำการพัฒนาใดๆเกี่ยวข้องกับจรวดพิสัยไกล ที่ใช้เทคโนโลยีเดียวกับขีปนาวุธ เป็นที่คาดว่าคณะมนตรีความมั่นคงฯ จะหารือมาตรการลงโทษโสมแดงในต้นปีหน้า