วัคซีนไข้หวัดใหญ่ปี60 มีประสิทธิภาพค่อนข้างต่ำ

     เมื่อวันที่ 18 ธันวาคม  2560 ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัว "Yong Poovorawan" ว่า การระบาดของไข้หวัดใหญ่ในปี 2560 พลิกล็อคอย่างมาก ทำให้วัคซีนที่ใช้อยู่ที่ผ่านมามีประสิทธิภาพค่อนข้างต่ำ โดยรวมการป้องกันได้ ประมาณ 30% โดยเฉพาะ H3N2 ที่สายพันธุ์แตกต่างจากสายพันธุ์ในวัคซีนอย่างมาก ทำให้การระบาดที่ผ่านมา จึงพบไข้หวัดใหญ่ A H3N2 มากที่สุด จากการตรวจของศูนย์ไวรัส จุฬาฯ เกือบ 7,000 ตัวอย่าง ส่วนไข้หวัดใหญ่ บี ต้นปีเป็นสายพันธุ์ Victoria แต่พอมาปลายปี เปลี่ยนสายพันธุ์อย่างรวดเร็ว มากกว่าที่คาดการณ์ไว้ เป็นสายพันธุ์ Yamagata  ไข้หวัดใหญ่ A H1N1 2009 ยังคงเดิม ในปีหน้า องค์การอนามัยโลก ได้กำหนดสายพันธุ์ของไข้หวัดใหญ่ A H3N2 เป็นสายพันธุ์ สิงคโปร์ ที่กำลังระบาดอยู่ในประเทศไทยขณะนี้ และคาดว่า ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ B ปีหน้า น่าจะเป็น Yamagata สายพันธุ์ภูเก็ต ที่กำลังระบาดอยู่ขณะนี้ ถ้าไม่มีอะไรเปลี่ยนแปลง วัคซีนในปีหน้าก็น่าจะดีกว่าปีนี้ แต่ทุกอย่างไม่มีอะไรแน่

             ศ.นพ.ยง ให้สัมภาษณ์เพิ่มเติมว่า วัคซีนป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาลที่ฉีดในปี 2560 หากเป็นวัคซีนชนิด 3 สายพันธุ์ ซึ่งใช้ในโรงพยาบาลของรัฐ จะเป็นสายพันธุ์เอ เอช1เอ็น1( A H1N1) 2009 มิชิแกน ,เอ เอช3เอ็น2( A H3N2) ฮ่องกง และสายพันธุ์บี วิกตอเรีย ส่วนวัคซีนชนิด 4 สายพันธุ์ ที่ใช้ใน รพ.เอกชน จะเพิ่มสายพันธุ์ บี ยามากาตะ เข้ามา ทั้งนี้ แต่ละปีไวรัสไข้หวัดใหญ่จะมีการเปลี่ยนแปลงทุกปี จึงต้องมีการเปลี่ยนสายพันธุ์ในวัคซีนไข้หวัดใหญ่ทุกปี และต้องฉีดวัคซีนป้องกันทุกปี แต่ในปี 2560 องค์การอนามัยโลก (WHO) ไม่ได้เปลี่ยนสายพันธุ์ในวัคซีนไข้หวัดใหญ่ ยังคงใช้เหมือนปี 2559 เนื่องจากคาดการณ์ว่าการระบาดของไวรัสไข้หวัดใหญ่ยังไม่เปลี่ยนแปลงมากนัก แต่จากการตรวจของศูนย์ไวรัส จุฬาฯ จำนวนรวม 6,655 ตัวอย่าง พบว่า การระบาดของไข้หวัดใหญ่แตกต่างจากสายพันธุ์ในวัคซีน

       "สายพันธุ์ เอ เอช1เอ็น1 มิชิแกน ยังเป็นไปตามคาดการณ์ แต่ที่ผิดไปจากการคาดการณ์คือ สายพันธุ์เอ เอช3เอ็น2 ซึ่งในวัคซีนเป็นสายพันธุ์ฮ่องกง แต่ช่วงต้นปี 2560 ส่วนใหญ่จะเป็นสายพันธุ์ลอนดอน และช่วงครึ่งปีหลังเปลี่ยนเป็นสายพันธุ์สิงคโปร์ ทำให้ฮูกำหนดให้วัคซีนไข้หวัดใหญ่ในปี 2561 เป็นสายพันธุ์เอ เอช3เอ็น2 สิงคโปร์ ส่วนสายพันธุ์บี เป็นวิกตอเรีย เพราะมีการคาดการณ์ว่าจะระบาดมาก ซึ่งต้นปีก็มีการระบาดจริง แต่ช่วงครึ่งปีหลังก็มีการเปลี่ยนแปลงเป็นยามากาตะ สายพันธุ์ภูเก็ต อย่างไรก็ตาม การที่สายพันธุ์ไวรัสไข้หวัดใหญ่มีการเปลี่ยนแปลงถือเป็นเรื่องปกติ แม้จะส่งผลให้ประสิทธิภาพของการป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ลดลง คืออาจพบจำนวนผู้ป่วยเพิ่มมากขึ้น แต่ความรุนแรงของโรคไม่ได้มากขึ้น จึงขอให้ประชาชนไม่ต้องกังวล" ศ.นพ.ยง กล่าว