สกว.ชี้ยุบ‘ร.ร.ขนาดเล็ก’ไม่ใช่ทางออก

           ภายหลังการประชุมคณะกรรมการนโยบายและพัฒนาการศึกษาที่มี พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี เป็นประธาน ซึ่งมีการนำเสนอความคืบหน้าการแก้ปัญหาโรงเรียน(ร.ร.)ขนาดเล็กที่มีนักเรียนต่ำกว่า 120 คน โดยวางแผนในปี 2564 จะยุบร.ร.ขนาดเล็ก 7,000 แห่ง ส่งผลให้ช่วยประหยัดงบประมาณ 5,000 - 6,000 ล้านบาท โดยนายกรัฐมนตรีพอใจกับการแก้ปัญหาร.ร.ขนาดเล็กของกระทรวงศึกษาธิการ แต่อยากให้เร่งดำเนินการให้เร็วกว่าแผนที่กำหนดไว้นั้น

          ผลการวิจัยเรื่อง“กรณีศึกษารูปแบบความสำเร็จการจัดการศึกษาร.ร.ขนาดเล็กในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ(2557)”โดย ดร.จันทร์จิรา จูมพลหล้า ดร.พงษ์นิมิตร พงษ์ภิญโญ และ อ.พรทิพา หล้าศักดิ์ แห่งคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี สนับสนุนโดยสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) ซึ่งได้สำรวจความคิดเห็นผู้บริหาร ครู และผู้ปกครองนักเรียนของร.ร.ขนาดเล็ก 80 แห่ง เกี่ยวกับตัวชี้วัดในการยุบ ควบรวม และคงอยู่ของร.ร.ขนาดเล็ก รวมถึงศึกษาแนวทางบริหารจัดการร.ร.ขนาดเล็ก ต้นแบบที่ประสบความสำเร็จ 4 แห่ง พบว่าแนวคิดปฏิรูปร.ร.ขนาดเล็กด้วยการยุบหรือควบรวมร.ร.ไม่ใช่แนวทางแก้ปัญหาที่ประสบความสำเร็จในทุกกรณี ควรให้ความสำคัญกับความคิดเห็นของผู้ปกครองและคนในชุมชน

          นอกจากนั้นผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกฝ่าย ทั้งผู้บริหารร.ร.ครู ผู้ปกครอง และชุมชน ควรหาแนวทางยกระดับคุณภาพของร.ร.ร่วมกัน ตั้งแต่การวางแผน การพัฒนาหลักสูตร การจัดกระบวนการเรียนการสอน การวัดและประเมินผล การพัฒนาแหล่งเรียนรู้และสื่อการสอน และการหางบประมาณ ในด้านตัวชี้วัดในการยุบ ควบรวมและคงอยู่ของร.ร.ขนาดเล็กพบว่าชุมชนมีความพึงพอใจต่อร.ร.ขนาดเล็กในด้านการเรียนการสอน ทั้งด้านวิชาการ การพัฒนาทักษะ กิจกรรมการเรียนรู้ รวมถึงความสะดวกในการเดินทาง

            “ตัวชี้วัดที่ถูกออกแบบโดยหน่วยงานส่วนกลางเพื่อยุบและควบรวมร.ร.ขนาดเล็กมีปัญหา เพราะมุ่งเน้นที่ผลสัมฤทธิ์การศึกษาของนักเรียนผ่านคะแนนข้อสอบโอเน็ต ซึ่งเป็นการให้ความสำคัญต่อความรู้ของเด็กเพียงด้านเดียวเท่านั้น ไม่ได้ตระหนักถึงวิถีชีวิตของชุมชน อีกทั้งการประเมินคุณภาพด้วยมาตรฐานตัวชี้วัดจากสำนักงานรับรองมาตรฐานและการประเมินคุณภาพการศึกษา (สมศ.) ไม่เหมาะสมต่อบริบทของร.ร.ขนาดเล็กรวมทั้งการประเมินโดยใช้เอกสารไม่สอดคล้องกับบริบทของร.ร.ขนาดเล็กเช่นกัน”ทีมวิจัยสกว.ระบุ

          ทีมวิจัย สกว. เสนอว่า ก่อนยุบหรือควบรวมร.ร.ขนาดเล็ก คือ การรับฟังความเห็นของผู้ปกครอง และชุมชนว่าต้องการยุบหรือควบรวมร.ร.หรือไม่ และอย่างไร เพราะหากภาครัฐทำไปโดยไม่ถามความเห็นจากคนในชุมชน แทนที่จะทำให้เกิดประโยชน์ อาจก่อปัญหาแก่คนในชุมชนมากขึ้น หากร.ร.ขนาดเล็กที่มีความพร้อมแต่ไม่สามารถทำให้เด็กมีคุณภาพ (ดี เก่ง และมีความสุข)ได้ ชุมชนก็พร้อมจะยุบและควบรวมร.ร. เพื่อให้นักเรียนได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพ