“ผู้นำในตัวฉัน” ทางเลือกเด็กคิดเป็น“สาธิตบางนา”

          เมื่อหลักสูตรไทยตกเป็นจำเลยของสังคม เพราะไม่เอื้อต่อกระบวนความคิดของเด็ก เด็กไทยไม่กล้าแสดงออกกลายเป็นปัญหาใหญ่ของเด็กไทย ทำให้ผู้ปกครองส่วนหนึ่งหันไปพึ่ง“โรงเรียนทางเลือก”ส่วนโรงเรียนที่อยู่ในหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการ ก็ต้อง“ขยับ ปรับตัว”หาหลักสูตรมาเสริม

นักเรียนชั้นอนุบาลกับผลงาน

          "เราต้องการเด็กที่เก่งรอบด้าน ไม่ใช่แค่การเรียนรู้แค่ในตำรา แต่เรื่องของอุปนิสัย ทักษะชีวิต แน่นอนว่าในหลักสูตรที่ถูกกำหนดมามันชัดเจนในด้านของวิชาการ แต่ในด้านทักษะชีวิต หลักสูตรยังไม่มีอะไรมารองรับ ซึ่งจริงๆแล้วทั้ง 2 สิ่งนี้จะต้องพัฒนาควบคู่กันไป ในส่วนของโรงเรียนสาธิตบางนา ได้นำเอาหลักสูตร The Leader in Me หรือ ผู้นำในตัวฉัน เข้ามาเป็นส่วนเสริมในหลักสูตร พร้อมทั้งสอดแทรกในบทเรียนต่างๆ หลักสูตรนี้เป็นการสร้างผู้นำในอนาคต  ตั้งแต่ระดับชั้นอนุบาล" ดร.นาฎฤดี จิตรรังสรรค์ ผู้อำนวยการโรงเรียนสาธิตบางนา  กรุงเทพมหานคร  กล่าว

ดร.นาฏฤดี  จิตรรังสรรค์

          โดยสังเกตว่าคนที่เป็นผู้นำ จะมีอุปนิสัยที่คล้ายกันอยู่ 7 อย่างหรือหลักการ 7 อุปนิสัยของผู้มีประสิทธิผลสูงเราเรียกว่า The 7 Habits of Highly Effective People ของ ดร.สตีเฟน อาร์. โควีย์ โดยทางเรานำไปประยุกต์ใช้กับบุคลากรในทุกระดับ ตั้งแต่ผู้บริหารโรงเรียน ครู เจ้าหน้าที่ นักเรียน และผู้ปกครองเพื่อพัฒนาเยาวชนให้เติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่มีประสิทธิผลให้สามารถ ช่วยเหลือดูแลสังคมไทยในอนาคต"

          ดร.นาฎฤดี  กล่าวว่า เดิมทีเป็นหลักสูตรของผู้บริหารระดับสูงเพื่อให้เข้าใจถึงจุดมุ่งหมายในชีวิต และทำอย่างไรเพื่อจะให้ประสบความสำเร็จ กระทั้งเกิดคำถามที่ว่าทำไมต้องรอให้เป็นผู้บริหารก่อนถ้าเรานำหลักสูตร The Leader in Meมาปรับใช้กับเด็กน่าจะทำให้เด็กประสบความสำเร็จในชีวิตได้เร็วขึ้น ทางอเมริกาจึงสร้างหลักสูตร The Leader in Meขึ้นโดยการนำ7 อุปนิสัยของผู้มีประสิทธิผล หรือ7 Habitsมาสอนเด็กอย่างเป็นรูปธรรมโดยมีวิธีการที่ชัดเจน ซึ่งทางโรงเรียนได้ร่วมกับบริษัท แพคริม ฟิวเจอร์ ลีดเดอร์ นำเอาหลักสูตรนี้เข้ามาใช้ ตอนนี้โรงเรียนสาธิตบางนาถือเป็นโรงเรียนต้นแบบผู้นำท้องถิ่นแห่งแรกในประเทศไทยและแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งปัจจุบันมีทั้งสิ้น 241 โรงเรียนใน 25 ประเทศทั่วโลก

นักเรียนนำเสนอผลงาน

          "หลักสูตรThe Leader in Me และ7 Habitsจะช่วยให้เด็กมีความเป็นผู้นำในตัวเองและดึงเอาศักยภาพของตัวเองออกมาใช้ได้ปัญหาของเด็กไทยตอนนี้คือองค์ความรู้มีอยู่มากมายแต่เขาไม่ได้อยากรู้ เราต้องทำให้เขามีเป้าหมายเพื่อที่จะเลือกเก็บในสิ่งที่เขาต้องการรู้นำไปพัฒนาตัวเองเพื่อไปสู่เป้าหมายนั้นอย่างถูกต้อง"ดร.นาฏฤดี กล่าว

นักเรียนนำเสนอผลงาน

          ดร.นาฏฤดี  กล่าวอีกว่า ร.ร.สาธิตบางนา จึงนำหลักสูตรนี้มาใช้ ซึ่งใน7อุปนิสัยดังกล่าวออกเป็น3ส่วนด้วยกันคือส่วนแรกประกอบด้วย 1.บี โปรแอคทีฟ คือการควบคุมตัวเองเลือกและรับผิดชอบในสิ่งที่เลือก ในขณะเดียวกันก็ต้องคิดบวกพร้อมทั้งเรียนรู้การแก้ปัญหา หรืออุปนิสัยของความรับผิดชอบส่วนตนนั่นเอง 2.เริ่มต้นด้วยจุดมุ่งหมายในใจ คือการสร้างเป้าหมายในชีวิต โดยอาจเป็นเป้าหมายสั้นๆ 3.ทำสิ่งสำคัญก่อน เพราะเมื่อมีเป้าหมายแล้วก็ต้องจัดลำดับความสำคัญ ของเวลาว่าอะไรทำก่อนอะไรทำหลัง คือการจัดการเรื่องเวลาของตัวเอง นี่คือ3.อุปนิสัยแรกซึ่งเป็นตัวฐาน

           

นักเรียนกับ7Habits

          เมื่อมีฐานแข็งแรงแล้ว  ขั้นตอนต่อไปคือการทำงานร่วมกับคนอื่น ในอุปนิสัยที่ 4.คิดแบบชนะ-ชนะ ซึ่งตรงนี้หลักสูตรบ้านเราไม่มีสอนว่าทำอย่างไรให้เด็กกล้าแสดงความรู้สึกของตนเองในขณะที่เขาต้องใส่ใจความรู้สึกของผู้อื่นด้วย 5.เข้าใจผู้อื่นก่อน แล้วจึงให้เขาเข้าใจเราเป็นการฝึกที่จะรู้จักฟังผู้อื่นก่อน แล้วจึงให้ผู้อื่นฟังเรา 6.ผนึกพลังประสานความต่าง เป็นเหมือนการประนีประนอมแต่ก่อให้เกิดทางเลือกที่3 ฝึกให้เข้าใจคุณค่าและความสามารถของแต่ละบุคคลว่าไม่เหมือนกัน ทำให้รู้สึกว่าแม้จะเป็นเสียงข้างน้อยก็ยังได้รับการยอมรับและหาทางออกร่วมกันคือทางเลือกที่ 3 ส่วนข้อสุดท้ายข้อ 7.คือการลับเลื่อยให้คม เป็นการดูแลความสมดุลของตัวเอง

          โปรแกรม 7 Habits ไม่ได้ถูกจำกัดอยู่แค่กับนักเรียน แต่ถูกกระจายไปถึงบุคลากรของโรงเรียน จะต้องมีความรู้ความเข้าใจในหลักสูตรนี่เป็นอย่างดี ตั้งแต่เริ่มเข้าทำงาน แต่อีกด้านหนึ่งคือผู้ปกครองที่เป็นส่วนสำคัญมากในเรื่องนี้ เพราะเด็กจะต้องถูกพัฒนาทั้งที่บ้านและโรงเรียนเพื่อให้เกิดการบูรณาการอย่างสมบูรณ์

          ไม่เพียงเท่านั้น กิจกรรมวันประเมินผลงานนักเรียน หรือ Leadership & Project Day โรงเรียนได้จัดขึ้นก่อนวันปิดภาคเรียนการศึกษา ในวันนี้เด็กนักเรียนทุกชั้นตั้งแต่เตรียมอนุบาล- มัธยมศึกษาปีที่ 6 จะได้ร่วมกันทำโครงงานที่ทุกคนในห้องเรียนสนใจ เด็กเลือกทำอย่างอิสระ หาคำตอบด้วยตนเองด้วยวิธีการที่หลากหลาย เพื่อส่งเสริมทักษะการคิดและแก้ปัญหา ผ่านกระบวนการเรียนการสอนที่ เป็นผลจากหลักสูตรผู้นำในตัวฉัน โดยมีการเชิญผู้ปกครองของนักเรียนมาร่วมกิจกรรม เพื่อร่วมดูผลงานและสัมผัสถึงพัฒนาการของนักเรียนในชั้นเรียนต่างๆ ผ่านโครงงานที่พวกเขาได้ร่วมกันจัดทำขึ้นมา

          นายยุทธชัย ไผ่สุวัฒน์ ผู้ปกครองของด.ช.ภูวิศ - ด.ช.จักริน ไผ่สุวัฒน์ ชั้นประถมศึกษาปีที่5(ป.)และ4ที่มาร่วมกิจกรรมเปิดเผยว่า เหตุผลแรกที่ให้ลูกมาเรียนที่นี่เพราะใกล้บ้าน และดูหลักสูตรแล้วไม่หนักกับลูกมากหรือน้อยจนเกินไป เด็กมีการแสดงออกและมีการสื่อสารกับครูได้ดี การมาเรียนที่นี่ทำให้ลูกพูดคุยให้เกียรติกันมากขึ้นทะเลาะกันน้อยลง สิ่งที่เห็นได้ชัดที่ลูกๆมาเรียนที่นี่ ได้รู้จักกับ 7 Habits ทำให้ลูกรู้จักวางแผนชีวิต เขาจะรู้ด้วยตัวเขาเอง และลูก2คน ชอบใช้เวลาในโรงเรียนเพราะมีกิจกรรมให้ทำ และมีเพื่อน

นายยุทธชัย ไผ่สุวัฒน์ 

        ด.ช.จิรัฎฐ์ สุจริต ชั้นป.6/1 ่นำเสนอโครงงานมะขาม เล่าว่า ร.ร.สาธิตบางนามีโครงงานให้ทำประจำปี ทำงานร่วมกับเพื่อนๆทั้งห้อง ตั้งแต่เริ่มแบ่งงานกันทำ หาข้อมูล ลงมือทดลองไปจนถึงสรุปและมีการพรีเซนต์ให้คนอื่นได้ฟัง ทุกกระบวนการนี้อยู่ภายใต้โปรแกรม 7 Habits ทั้งสิ้น ได้เรียนรู้ในสิ่งที่เราสนใจ ได้เรียนรู้การวางแผน การทำงานร่วมกันด้วย

         

ด.ช.จิรัฏฐ์  สุจริต 

    หลักสูตร The Leader in Me ตัวเลือกหนึ่งระบบการศึกษาไทยช่วย“กำจัดจุดอ่อน”เด็กไทยคิดไม่เป็น