วันวาน วันนี้ ที่วังน้ำเขียว

             เมื่อสัปดาห์ก่อนโน้นผมมีโอกาสพานิสิตปริญญาโทสาขาส่งเสริมการเกษตรเข้าพื้นที่เพื่อศึกษาประสบการณ์ตรงเพิ่มเติมเพื่อเตรียมพร้อมในการเป็นนักส่งเสริมการเกษตรมืออาชีพในนศตวรรษที่ 21 โดยมุ่งให้เห็นการเปลี่ยนแปลงและปัญหาทางการเกษตรในพื้นที่จริงเพื่อฝึกการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นได้อย่างเหมาะสมอย่างที่ควรจะเป็น 

            พื้นที่วังน้ำเขียวผมจำได้ว่าเข้ามาดูเรื่องราวทางการเกษตรแบบจริงๆจังๆเมื่อประมาณห้าหกปีมาแล้ว และปัจจุบันนี่ก็เปลี่ยนแปลงไปค่อนข้างมากในหลายๆด้าน

            เวลาพูดถึงพื้นที่วังน้ำเขียว จ.นครราชสีมา คนส่วนใหญ่จะนึกถึงที่ท่องเที่ยวที่มีบรรยากาศแบบธรรมชาติ อากาศบริสุทธิ์เย็นสบาย และพื้นที่การเกษตรที่ปลูกพืชได้หลายชนิดด้วยกัน ในอดีตที่ผมเคยเข้าในพื้นที่บริเวณนี้ก็เคยได้ไปดูในเรื่องการปลูกพืชผักที่ใช้วิธีการปลูกแบบปลอดสารเคมีและพืชผักที่เป็นอินทรีย์ ทั้งของกลุ่มเกษตรกร องค์กร และบริษัทต่างๆ 

           ซึ่งในปัจจุบันที่ผมเข้าไปดูก็ยังคงมีอยู่ แต่ในแง่ความสนใจของนักท่องเที่ยวอาจจะน้อยลง เนื่องจากผลของเรื่องการครอบครองและใช้ประโยชน์ที่ดินและเรื่องทางกฎหมาย ซึ่งตรงนี้ผมขออนุญาตไม่พูดถึงนะครับเพราะเราเน้นแค่เรื่องการเกษตรเท่านั้น โดยที่ผลผลิตเหล่านี้ยังมีตลาดรองรับและยังเป็นที่ต้องการของผู้บริโภค จึงทำให้มีการผลิตกันอย่างต่อเนื่อง จะเห็นได้ว่าพื้นที่วังน้ำเขียวยังเป็นแหล่งของผลผลิตทางการเกษตรที่ป้อนออกสู่ผู้บริโภคเฉพาะกลุ่มได้เป็นอย่างดี

           อีกพืชหนึ่งที่ยังพบได้และมีพื้นที่ปลูกพอสมควรในบริเวณนั้นก็คือองุ่นนั่นเอง โดยในพื้นที่แถวนี้ก็ยังคงเหมือนเดิมในอดีตที่ผ่านมาคือมีองุ่นที่ปลูกเพื่อการบริโภคสด ซึ่งขายกันในพื้นที่ให้แก่นักท่องเที่ยวและส่งไปขายนอกพื้นที่ และยังมีองุ่นที่ปลูกเพื่อการผลิตเป็นไวน์อีกส่วนหนึ่ง ซึ่งก็ยังคงมีพื้นที่ในการปลูกค่อนข้างมาก โดยมีผู้ประกอบการใหญ่ๆ อยู่สองสามรายที่มีพื้นที่ที่ดำเนินการอยู่ ส่วนใหญ่จะแบ่งเป็นพื้นที่ปลูกองุ่นและมีที่พักผ่อนค้างแรมให้นักท่องเที่ยว 

           นอกจากนี้ก็มีการจัดกิจกรรมที่เกี่ยวข้องตามช่วงเวลาที่เหมาะสมเพื่อเป็นสีสันให้แก่นักท่องเที่ยว ถ้าดูดีๆ ส่วนหนึ่งก็เป็นเรื่องของการส่งเสริมการเกษตรโดยพ่วงไปกับเรื่องของการท่องเที่ยวเชิงเกษตรรวมถึงเรื่องการแปรรูปสินค้าในพื้นที่เพื่อเพิ่มมูลค่าและเรื่องราว ซึ่งกิจกรรมต่างๆ เหล่านี้ก็ยังคงมีส่วนช่วยในการให้นักท่องเที่ยวยังวนเวียนเข้ามาเที่ยวกันอย่างต่อเนื่องตามฤดูกาล โดยไวน์องุ่นที่ผลิตในพื้นที่นี้ก็ยังมีให้เลือกชิมกันทั้งไวน์ที่ผลิตกันแบบดั้งเดิมและแบบสมัยใหม่โดยใช้มาตรฐานการผลิตจากประเทศต้นตำรับกันอยู่ ซึ่งก็ยังมีนักท่องเที่ยวที่ชื่นชอบไวน์แวะเวียนมาชิมกันอยู่ตลอด

        จะเห็นว่าช่วงเวลาที่ผ่านมาก็มีผู้ประกอบการด้านการเกษตรและการท่องเที่ยวรายใหม่ๆ เกิดเพิ่มขึ้นตามกันมาอีกเรื่อยๆ ด้วยวังน้ำเขียวเป็นพื้นที่ใกล้กรุงเทพฯ อากาศดี สถานที่สวยงามและยังเป็นธรรมชาติอยู่มาก แต่ในทางตรงกันข้ามก็มีผู้ประกอบการที่เลิกกิจการกันไปตามสภาวการณ์ แต่ยังคงทิ้งภาพในอดีตไว้ริมสองข้างทางให้เห็นอยู่พอสมควร ซึ่งก็เป็นข้อคิดได้อย่างหนึ่งว่าในการประกอบทางการเกษตรในพื้นที่ท่องเที่ยวยังเป็นช่องทางในการสร้างรายได้เป็นอย่างดี แต่อาจจะต้องทำให้ถูกที่ถูกเวลาและสร้างประโยชน์ให้คนในพื้นที่หรือชุมชนในพื้นที่ที่ยังไม่ลงตัว 

          ท้ายที่สุดในพื้นที่แห่งนี้เป็นโจทย์ที่ดีให้แก่ลูกศิษย์ของผมที่กำลังจะก้าวไปสู่การเป็นนักส่งเสริมการเกษตรมืออาชีพในศตวรรษที่ 21 ว่าควรต้องทำอย่างไรกันต่อไป