"ซานาดู"ไม้ประดับสร้างชื่อ ตอน4

 

              ซานาดู(Xanadu) ไม้ประดับที่สร้างชื่อ ทำให้คนทั่วไปได้รู้จักไม้กลุ่มนี้เพิ่มขึ้นอย่างจริงจัง จนไม้ในกลุ่มฟิโลชนิดอื่นที่เคยมีการปลูกและมีใช้แบบไม่ค่อยรู้จักมากนักหรือมีใช้ในวงแคบๆ พลอยได้รับกระแสจากการรู้จักเมื่อมีการใช้ไม้ชนิดนี้ ด้วยความแปลกใหม่มีลักษณะต้นและใบที่แตกต่างไปจากไม้ประดับทั่วไปอย่างไม่เคยมีมาก่อน 

 

             เหมือนเป็นการปฏิวัติด้านการใช้ไม้ประดับในเมืองไทยไปช่วงเวลาหนึ่งเลยทีเดียว ไม้จากอเมริกาใต้ถิ่นกำเนิดห่างไกลจากบ้านเรามากชนิดนี้มีการนำเข้ามานานกว่า 20 ปีแล้ว ได้จุดกระแสการใช้ประดับตบแต่งเป็นไม้กระถางทั้งภายนอกและภายในอาคารได้ดี ถึงแม้จะมีระดับราคาที่สูงในช่วงเวลาที่ผลิตเริ่มแรก แต่ก็คงมีการนำมาใช้มากขึ้นทุกทีในเวลาต่อมาและการผลิตที่เติบโตแบบคู่ขนานของการใช้ก็ได้ช่วยให้ทุกๆ งานมีคุณค่าได้ไม่น้อยเลยทีเดียว

            แรงจูงใจจากกระแสการใช้เริ่มต้นจากที่มีการใช้งานจริงในรูปแบบต่างๆ ที่มีการนำเสนอผ่านแต่ละช่องทาง ล้วนแล้วเป็นการจัดเพื่อประกอบฉากอย่างการถ่ายแบบ ละครทีวี วารสารสิ่งพิมพ์ หรือจากการใช้งานในโอกาสต่างๆ ทั้งต้นและใบที่ถูกนำมาใช้ประดับตบแต่ง ได้ช่วยสร้างความประทับใจทั้งแขกผู้มาเยือนและเจ้าของงานได้เป็นอย่างดี ถึงแม้จะเป็นแค่ส่วนในการใช้ประกอบเล็กๆ ของงานก็ตาม 

 

           แต่ทุกองค์ประกอบสามารถบ่งบอกถึงความใส่ใจในรายละเอียดทุกๆ ขั้นตอนในการเตรียมงานไปสู่ความสำเร็จแบบครบถ้วนตามกระบวนการอย่างที่คนทั่วไปมักจะไม่ลงลึกถึงบทปลีกย่อยในสิ่งเหล่านั้น จะมีก็เพียงมืออาชีพที่คิดวางแผนตระเตรียมแบบมีประสบการณ์เท่านั้น แรกจากการใช้งานที่มีมา คงยังเห็นได้ไม่ชัดจากต้นที่วางและใบที่จัดมักจะกลมกลืนเป็นเนื้อเดียวไปกับงานและสภาพแวดล้อมที่ถูกสร้างขึ้นมาแบบเฉพาะกิจก็ว่าได้ คงมีเพียงบางคนที่มองไม่แค่ผ่านเลยไปจะจำแนกและรับรู้ได้ในการมีอยู่ของไม้ประดับพวกนี้

             พืชกลุ่มฟิโลอย่างซานาดูถึงแม้จะมีการปลูกมายาวนานหลายปีแล้ว แต่ก็นับว่ายังไม่ค่อยแพร่หลายเท่าที่ควร อาจเนื่องด้วยพืชพันธุ์นี้ที่มีลักษณะโตเป็นลำต้นเดี่ยวไม่ค่อยแตกหน่อขึ้นเป็นกอด้วยการปลูกเลี้ยงอย่างปกติ และด้วยความช้าในการให้ใบจึงส่งผลต่อการเติบโตในด้านความสูงไปด้วย และจากจุดนี้ก็นับเป็นอีกมุมที่นักจัดประดับจับมาตบแต่งใช้งานเพราะการคงสภาพของรูปทรงต้นที่ให้ผลดีต่อการจัดวางในแต่ละสถานที่ด้วยเช่นกัน จึงไม่ใช่เรื่องแปลกที่ฟิโลซานาดูจะมีปริมาณจากการผลิตในระบบที่ไม่มากและคงมีราคาพอสมควรในช่วงเวลาหลายปีที่ผ่านมา

               แม้บางครั้งจะมีการนำเข้าก็ยังไม่ตอบสนองต่อการใช้ได้อย่างเพียงพอในช่วงเวลาที่มีความต้องการใช้มาก จึงมีการศึกษาถึงการปลูกการทำคุณภาพผลผลิตและการขยายพันธุ์อย่างจริงจัง โดยไม้ชนิดนี้จะเจริญเติบโตได้ดีในภาวะและการดูแลที่จำเพาะ หากปลูกในภาชนะก็ควรมีขนาดที่เหมาะสมกับต้น วัสดุปลูกต้องมีความเหมาะสมไม่มีปัญหาเรื่องการระบายน้ำและอากาศ ไม่ย่อยสลายหรือผุพังง่าย มีความคงสภาพยาวนานโดยรากยึดเกาะได้ดี ดูดซับความชื้นและสามารถสะสมสารอาหารเพื่อการดูดซึมของรากได้ดี ซึ่งหากเป็นวัสดุที่ไม่เหมาะสมแล้วก็จะส่งผลถึงการอยู่รอดและการเจริญเติบโตอย่างมาก

 

   

        ฟิโลชนิดนี้มีรูปแบบการใช้จากการปลูกเพื่อใช้ต้นประดับ แบบได้เพิ่มโอกาสและช่องทางในการใช้ได้อย่างมีมูลค่าโดยการปลูกเพื่อการตัดใบ นับเป็นทางเลือกในการใช้อีกรูปแบบหนึ่งที่ตัดเพียงนำใบไปใช้ ขณะที่ต้นก็คงอยู่ให้ผลผลิตอย่างต่อเนื่องยาวนานนับหลายปี โดยใบที่ตัดนั้นมีความสำคัญแบบเกื้อกูลต่อการจัดดอกไม้เป็นอย่างมาก 

             นอกจากจะเสริมให้ดอกไม้ดูเด่นแล้วใบไม้ยังช่วยปิดช่องว่างที่นักจัดมักใช้เทคนี้ในการทดแทนดอกเพื่อไม่ให้ดูล้นจนเกินไป ใช้ประดับได้อย่างงานพิธีกรรม หรือจัดประดับในงานให้ดูไม่ธรรมดากว่าช่วงเวลาปกติที่ไม่ได้ใช้สถานที่ในการจัดงานใดๆ ใบซานาดูอาจมีขนาดเล็กแต่ด้วยรูปทรงเฉพาะตัวมีหยักที่ขอบใบตามธรรมชาติ แบบที่นักจัดไม่ต้องไปแต่งให้เป็นรูปทรงอีก ทั้งยังมีก้านใบที่ยาวและมีความแข็งแรง จึงใช้ปักยังจุดต่างๆ ได้ง่ายหรือใช้แทรกตัวระหว่างดอก อย่างที่ใบไม้ชนิดอื่นยากที่จะจัดได้ในรูปแบบนี้

            จะด้วยความคิดสร้างสรรค์หรือการออกแบบจัดโดยเฉพาะก็ตามเลยทำให้ฟิโลชนิดนี้กลายเป็นที่นิยมเรื่อยมา ใช้ทั้งต้นประดับและการตัดเพียงใบเพื่อการค้า ได้ถูกพัฒนานำร่องในการใช้จนเป็นต้นแบบให้ฟิโลสายพันธุ์อื่นๆ ได้ใช้แบบนี้ด้วย จากการประยุกต์และต่อยอดในรูปแบบคล้ายๆ กัน จนได้มีการใช้ใบฟิโลเพื่อเสริมหรือทดแทนไม้ตัดใบชนิดดั้งเดิมที่เคยใช้ต่อเนื่องกันมาแบบสวยแปลกตาไปเลยนะครับ!..